Bartın’ın Amasra ilçesinde Türkiye Taşkömürü Kurumu’na ait kömür ocağında 14 Ekim 2022 tarihinde 42 madencinin hayatını kaybetmesiyle sonuçlanan faciaya ilişkin soruşturma dosyasına, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı müfettişlerinin faciadan 3 gün önce madende yaptığı denetime ilişkin tutanak da girdi.
Çalışma ve Sosyal Güvenliği Bakanlığı’na bağlı iş başmüfettişleri ve maden mühendisleri İrfan Güven ve Cemal Tekin imzasını taşıyan 11 Ekim 2022 tarihli tutanak ortaya çıktı.
4 YILA RAĞMEN...
Tutanakta, ön bilirkişi raporunda ve emniyetin fezlekesinde işaret edildiği gibi, madenin havalandırma sistemindeki soruna dikkat çekildiği ve değiştirilmesinin istendiği ortaya çıktı.
Tutanakta, madendeki havalandırma sisteminde 20 Ekim 2018 tarihinde tespit edilen sorunun aradan geçen 4 yıla rağmen düzeltilmediğini ifade edilerek, “Ocak ana havalandırması, acil hallerde ve ihtiyaç halinde kullanılması için hava yönünü ters çevrilebilecek özellikte değildir” tespitine yer verildi.
Müfettişler, yer altındaki elektrikli ekipmanların da patlayıcı atmosfere sahip alanlarda patlama riskine karşı çalışanları korumak için direktiflerin yer aldığı ATEX belgeli olmadığına dikkat çekerek, bu eksikliğin de giderilmesini istedi.
“KASIM AYINDA YAPILACAK” DENMİŞ
Tutanağı iki müfettişin yanı sıra tutuklu Müessese Müdürü Cihat Özdemir’in de imzaladığı ortaya da çıktı. Tutanağa göre Özdemir, müfettişlerin havalandırma ve elektrikli ekipmanlarla ilgili bulgularına şu yanıtı verdi:
“2022 yılı kasım ayı itibariyle yeni havalandırma grubu ALFER firması tarafından yapılacak olup, tespit edilen eksiklikler giderilecektir. Müessesemizde kullanılan 2004 yılı öncesi yer altı ekipmanların exproof özellikte ancak ATEX sertifikası olmayan ekipmanlar olduğu, 2004 yılından sonra alınan tüm ekipmanların ise ATEX sertifikalı alınmıştır. Maden Makinaları Fabrika İşletme Müdürlüğü’müzde ATEX dönüşümü çalışmalarımız devam etmektedir.”
Müfettişler, işverenin tespitlere ilişkin hususlardan sorumlu olduğunu tutanaklarında şöyle açıkladı:
“İş yeri çalışma ortamı sürekli değişen ve dinamik bir yapıya sahip olup işbu tutanak, düzenlendiği tarih itibari ile teftiş konusu ve kapsamı dahilinde iş yerindeki mevcut durumu yansıtmaktadır. İş yeri çalışma ortamının iş mevzuatına uygunluğunun ve bunun sürekliliğinin sağlanması işverenin yükümlülüğündedir. Bu yükümlülüğün yerine getirilmemesi nedeniyle meydana gelebilecek iş kazası ve meslek hastalıklarında sorumluluk işverene aittir.”