Küresel piyasalarda, ABD'de ekonomik aktivitenin soğumadığını gösteren veriler, merkez bankalarının agresif para politikalarının devam edeceği endişelerini artırırken, düşük risk iştahı temasının yeni haftanın başlangıcında da etkili olduğu görülüyor.
Geçen hafta uluslararası kurum ve kuruluşların resesyon riskine dair uyarıları sonrası gündeme gelen merkez bankalarının para politikalarını yumuşatacağı beklentileri pay piyasalarını desteklese de haftanın ikinci yarısından itibaren ABD'de ekonominin soğumadığına işaret eden veriler ve yetkililerin enflasyonla mücadele konusundaki "şahin" açıklamaları, risk iştahının terse dönmesine neden oldu.
DOLAR ENDEKSİ YÜKSELİŞİNİ SÜRDÜRDÜ
ABD'de cuma günü açıklanan verilere göre, tarım dışı istihdam eylülde 263 bin artışla beklentilerin üzerinde geldi. Ülkede işsizlik oranı ise yüzde 3,5 ile 50 yılın en düşük seviyesine geriledi.
Açıklanan veriler sonrası ABD Merkez Bankası'nın (Fed) kasımda 75 baz puan faiz artışına gideceği ihtimali yüzde 76,7'ye yükseldi. Agresif faiz artırımlarının devam edeceği beklentilerinin güçlenmesi ile tahvil ve pay piyasalarından çıkışlar hızlandı, dolar endeksi yükselişini sürdürdü.
Düşük risk iştahı temasının yeni haftanın başlangıcında da etkili olduğu görülürken, hafta boyunca bugün başlayacak Uluslararası Para Fonu (IMF)-Dünya Bankası "Yıllık Toplantısı"ndan gelecek haber akışı ile merkez bankası yetkililerinin sözle yönlendirmeleri yakından takip edilecek. Makroekonomi veri gündeminde ise bu hafta ABD, Almanya ve Çin'de enflasyon, Fed'in toplantı tutanakları, Euro bölgesinde sanayi üretimi ve dış ticaret dengesi öne çıkarken, yurt içinde sanayi üretimi ve cari işlemler dengesi izlenecek.
Bu gelişmelerle cuma günü New York borsasında sert düşüş yaşanırken, S&P 500 endeksi yüzde 2,80, Nasdaq endeksi yüzde 3,80 ve Dow Jones endeksi yüzde 2,11 geriledi. Haftalık bazda ise endekslerin, 3 haftanın ardından geçen haftayı ortalama yüzde 1,4 artışla kapatması ise dikkati çekti. Dolar endeksi geçen hafta yüzde 0,5'lik artışla 112,7'den kapanmasının ardından yeni haftaya yatay başladı. ABD'nin 10 yıllık tahvil faizi ise yüzde 3,91'e kadar yükselmesinin ardından yüzde 3,89'da dengelendi. ABD'nin endeks vadeli kontratları yeni haftaya düşüşle başladı.
RESESYON KAYGILARI DA GİDEREK GÜÇLENİYOR
Avrupa tarafında enerji krizi ve bu kapsamda alınan tedbirler gündemin odağındaki yerini korurken, bölgede zayıf ekonomik veriler nedeniyle resesyon kaygıları da giderek güçleniyor. Küresel çapta merkez bankalarının hamlelerine yönelik beklentiler de yatırımcı fiyatlamalarında etkili olurken, bu gelişmelerle geçen hafta cuma günü İngiltere'de FTSE 100 endeksi yüzde 0,09, Almanya'da DAX 40 endeksi yüzde 1,59 ve Fransa'da CAC 40 endeksi yüzde 1,17 değer kaybetti. Endekslerde geçen hafta başında yaşanan hızlı yükselişin etkisiyle haftalık bazda ortalama yüzde 1,5'i aşan değer kazancı dikkati çekti. Euro/dolar paritesi ise geçen hafta yüzde 0,6 değer kaybetmesinin ardından yeni haftanın başlangıcında yüzde 0,2'lik düşüşle 0,9730'dan işlem görüyor. Rusya-Ukrayna arasındaki gerilimin artmasıyla Avrupa endeks vadeli kontratları yeni haftaya da satıcılı başladı.
Asya tarafında, ABD yönetiminin, gelişmiş çiplerin Çin'e ihracatına yönelik yeni kısıtlamalar getirmesinin ardından yeni haftanın satıcılı başladığı görülüyor. Teknoloji hisseleri öncülüğünde kapanışa yakın Hong Kong'da Hang Seng endeksi yüzde 2,5 ve Hindistan'da Sensex endeksi yüzde 1,2 gerilerken, geçen hafta boyunca kapalı olan Çin'de Şanghay bileşik endeksi yüzde 0,4 düşüşle seyrediyor. Japonya ve Güney Kore piyasalarında ise tatil dolayısıyla işlem yapılmıyor.
"PİYASALARDA OYNAKLIK BU HAFTADA ETKİLİ OLABİLİR"
Yurt içinde ise, BIST 100 endeksi cuma günü küresel pay piyasalarından pozitif ayrışmaya devam etti ve yüzde 0,39 artarak 3.567,60 puan ile tüm zamanların en yüksek haftalık kapanışını gerçekleştirdi. Endeks haftalık bazda ise yüzde 12,19 değer kazandı. Dolar/TL, geçen hafta yüzde 0,4 artışla 18,5822'den kapanmasının ardından, bugün bankalararası piyasanın açılışında 18,5640'tan işlem görüyor.
Analistler, yüksek enflasyon ve faiz ortamının ekonomilere etkilerine ilişkin endişelerin gündemin odağındaki yerini koruduğunu belirterek, piyasalarda oynaklığın bu hafta da etkili olabileceğini söyledi.
Bu hafta merkez bankası yetkililerinin sözle yönlendirmeleri, açıklanmaya başlayan 3. çeyrek şirket finansal sonuçları ve yoğun veri gündeminin fiyatlamalar üzerinde etkili olabileceğini aktaran analistler, IMF-Dünya Bankası toplantısından gelecek değerlendirmelerin de yakından izleneceğini bildirdi.
Analistler, bugünün veri gündeminin nispeten sakin olduğuna işaret ederek, teknik açıdan BIST 100 endeksinde 3.450 puanın destek, 3.570 ve 3.620 seviyelerinin direnç konumunda bulunduğunu kaydetti.