Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) Genel Kurulu’nda 5 Aralık'ta kabul edilen kanun, birçok farklı alanda önemli düzenlemeler içeriyor. Kanun, köyde yaşayan ihtiyaç sahiplerinden kaçak yapılar ve yapı denetim hizmetlerine, coğrafi veri toplama süreçlerinden idari yaptırımlara kadar geniş bir kapsamda yenilikler getiriyor.
Köyde ikamet edenlere ek süre
Kanun, köylerde ikamet eden ve köy nüfusuna kayıtlı olan, ancak evi bulunmayan ihtiyaç sahiplerine yönelik yeni düzenlemeler getiriyor. Daha önce taşınmaz tahsis edilen ancak bina yapmayan veya taksitlerini ödemeyen hak sahipleri ile süreleri 31 Aralık 2024’te dolacak olanlara, 31 Aralık 2028’e kadar ek süre tanındı. Bu süre, binaların yapılması ve taksitlerin ödenmesi için ek bir fırsat sunuyor.
Kaçak yapıların önlenmesine yönelik önemli bir adım da kanun kapsamında yer aldı. Belediye sınırları içinde veya dışında, belediyelere, hazineye, özel idarelere ve devletin hüküm ve tasarrufu altında bulunan alanlarda izinsiz yapılan daimi veya geçici yapılar, Toplu Konut İdaresi Başkanlığı (TOKİ), belediyeler ve il özel idareleri tarafından yıkılabilecek. Bu kapsamda, çevreleyen tel örgü, çit ve duvar gibi yapılar da yıkım yetkisi içinde değerlendiriliyor.
Yapı denetim kuruluşları ile ilgili olarak da düzenlemeler hayata geçirildi. Bir ilde faaliyet gösterebilecek yapı denetim kuruluşu sayısı, Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı tarafından belirlenecek. Ayrıca, bu kuruluşlara verilecek idari para cezalarına alt limit getirildi. Buna göre, yapı denetim kuruluşlarına kesilecek idari para cezası 50 bin liradan az olmayacak. Yapı denetim hizmet sözleşmesi bedelinin yüzde 50’sini aşan durumlarda ise ceza, sözleşme bedelinin yüzde 50’si kadar olacak.
Kanun, coğrafi verilerin toplanması, üretilmesi, paylaşılması ve satılmasına ilişkin yeni düzenlemeler de içeriyor. Gerçek kişiler ve özel hukuk tüzel kişileri, Türkiye’ye ait Ulusal Coğrafi Veri Sorumluluk Matrisi kapsamındaki coğrafi verileri toplamak için Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’ndan izin almak zorunda olacak. Bu iznin geçerlilik süresi en az bir yıl, en fazla beş yıl olacak ve başvurunun Bakanlıkça onaylandığı tarih itibarıyla başlayacak.