Orta gelirli vatandaşların konut sahibi olması için hazırlanan Yeni Evim Projesi'nin altyapısını oluşturan yasa teklifi Meclis Plan ve Bütçe Komisyonu'nda görüşüldü. Yeni Konut Finansman Programı'na ilişkin yasa teklifinin etki analizine göre 50 bin konut için Hazine katkısı bu yıl 2.75 milyar, 2023, 2024 ve 2025 yılları için toplam 18 milyar 220 milyon lira olacak.
İşte ucuz kredili ve 15 yıl taksitli konut kampanyası kapsamında yeni evini alacak olan vatandaşlar ve proje ile ilgili dikkat çekenler...
TARİHİ KREDİ ORANI
Programla vatandaşlar kira öder gibi ev sahibi olacak, ilk aşamada sabit ödemeli ve 15 yıl vadeli olacak. 15 bin lira hane geliri, 1.1 milyon lira konut satış bedeli ve yüzde 0.69 faiz oranı varsayımında vatandaşlarımızın ödeyeceği yaklaşık taksit tutarı, ilk yıl için 4 bin 500 lira, ikinci yıl için 5 bin 400 lira, üçüncü yıl için 6 bin 500 lira düzeyinde olacak.
YETKİ BAŞKAN ERDOĞAN'DA
Yeni Konut Finansmanı Programı kapsamında uygun koşullarda sağlanacak finansman için Hazine uygun finansman enstrümanlarıyla kaynak sağlayacak. Etki analizine göre, vatandaşların kullanacakları konut finansmanlarında, ilk 3 yıl boyunca gelirlerinin belirli bir düzeyinde taksit ödemesi yapabilmeleri için Hazine tarafından geri ödeme koşuluyla ve yüklenici tarafından geri ödemesiz katkı sunulacak.
UCUZ KREDİLİ KONUTTA FİNANSMAN KRİTERLERİ
Düzenlemeyle program kapsamında faiz oranı, kâr payı, vade, finansman tutarı, hane gelirine ilişkin sınırlamalar gibi özelliklerin belirlenebilmesi için Cumhurbaşkanı'na yetki veriliyor. Program çerçevesinde ilk aşamada 2 milyon liraya kadar 0.69, 2 milyon lira ile 4 milyon lira arası için 0.79, 4 milyon lira ile 5 milyon lira arasındaki krediler için 0.99 faiz oranı, kâr payı ile finansman kullandırılması planlanıyor.
İLK YIL 2.75 MİLYAR
Program kapsamında bu yıl 100 bin konut için finansman kullanılması ve bu konutların yaklaşık yarısının bankalar tarafından esnek ödeme planı ile sunulacağı öngörüldüğünde, 50 bin konut için kullanılacak finansman için Hazine katkısı sağlanacak.
İlk 3 yıl için Hazine katkısı projeksiyonuna göre, 2023 yılı için Hazine katkısının toplam maliyetinin 2.75 milyar lira olması bekleniyor. 100 bin konutun tamamı için Hazine katkısı alınması durumunda ise bu tutar en fazla 2 katına çıkabilecek. Hazine katkısının maliyetinin, 50 bin konut için 2024 yılında 8 milyar 580 milyon lira, 2025 yılında 6 milyar 890 milyon lira; 2023, 2024 ve 2025 yıllarında toplam 18 milyar 220 milyon lira olması bekleniyor.
Birinci ve ikinci bölgede program kapsamında konut sahibi olmak için son 1 yıl içinde resmi kayıtlara göre yerleşim yerinin aynı il olması gerekiyor. Pogramdan faydalanacak vatandaşların son 12 ay içerisinde 9 ay sosyal güvenlik primi yatırmış olması zorunlu olacak.
İLK ÜÇ YILDA ÖDEME KOLAYLIĞI
Komısyonda yasa teklifine ilişkin sunum yapan AK Parti Aydın Milletvekili Mustafa Savaş, proje kapsamındaki finansman taksitlerinin ilk 3 yılını ödeme kolaylığı dönemi olarak adlandırdıklarını söyledi. Savaş, şunları kaydetti: "Programdan bankacılık mevzuatına göre ancak kredi yeterliliğine sahip vatandaşlarımız yararlanabilecek. Ülkemiz konut arz ve talep dengesine göre üç bölgede değerlendirilecek. Kullandırılacak azami konut finansman tutarı, birinci bölge için 5 milyon, ikinci bölge için 3 milyon, üçüncü bölge için 2 milyon lira olacak.
Program kapsamında yüklenicilerin mülkiyetinde olan ve daha önce satılmamış konut veya konut projeleri yer alabilecek." Savaş, aynı hanede yaşayan 18 yaş ve üstü çocukların da gerekli ödeme gücüne sahip olmaları ve diğer şartları sağlamaları durumunda başvurabileceklerini anlattı.
70 PROJEDE SÖZLEŞMELER FESHEDİLDİ
Dönüşüm kapsamında son yıllarda önemli yasal düzenlemeler yapıldı. Bunlardan biri de vatandaşa verilen fesih hakkı oldu. Müteahhitle yapılan sözleşmeler, inşaatın 1 yıl başlamaması veya 6 ay durması gibi hallerde bina veya arsa sahiplerince tek taraflı olarak feshediliyor. Sezayi Köse, "İstanbul'da bugüne kadar 70 projede hak sahipleri bu hakkını kullandı. Böylece işe başlamayan firmalar yüzünden zaman kaybetmediler. Bakanlık olarak bu fesih yetkisini de ilçe belediyelerine verdik" değerlendirmesini yaptı.