Bugün, Roma’da yer alan birçok yapıya hayranlıkla bakıyorsak, onların sayesinde…
Ancak Kolezyum’u gördüyseniz, üzerinde garip delikler olduğunu da fark etmişsinizdir. Bu deliklerin sebebi sizce ne olabilir?
Roma’nın kalbi olarak nitelendirilen Kolezyum, dünyanın en büyük Roma amfi tiyatrosudur.
MS 70 ve 80 yılları arasında süren inşası traverten ve tuğladan yapılmıştı. Şehrin ortasında yer aldığı için de Roma’nın kalbi olarak biliniyor. Roma İmparatorluğu’nun görkemli mühendislik başarılarından biri olarak günümüze kadar ayakta kalmayı başaran bu devasa yapı, Tiber Nehri’nin çevresindeki sulak arazinin üzerine inşa edildiği için birtakım tehditleri de doğurmuştu.
Kolezyum’un alt yapısı, bu devasa yapının ayakta kalmasının en önemli nedenlerinden biriydi. Tiber Nehri çevresindeki topraklar, doğası gereği yumuşak ve sıklıkla suya doygun bir yapıya sahipti. Bu durum, büyük bir yapının inşası için tehlikeli olabilirdi. Ancak Romalılar, bu sorunu aşabilmek için derin ve güçlü temeller inşa etmişlerdi.
Bu yapıda en dikkat çekenlerden birisi ise üzerindeki delikler…
Bu delikler, aslında Kolezyum'un uzun tarihi boyunca yaşadığı bir yapısal değişimin izlerini taşıyor. Yüzyıllar boyunca yapında kullanılan demir kelepçelerin çıkarılmasıyla oluşan bu delikler, zamanın izlerini taşıyor.
Bu kelepçeler, taş bloklarını birbirine tutturmak için kullanılıyordu ve Kolezyum'un inşa edilmesinde oldukça önemli işlevleri vardı. Fakat Kolezyum harabe bir hâle geldiğinde, bu demir parçalar sökülüp başka yerlerde kullanılmak üzere taşındı.
Bu delikler, yapının iç yüzeylerinde ve özellikle beton bloklarının kenarlarında belirgin bir şekilde görülüyor. Şekillerine ve yerleşim yerlerine bakınca kelepçelerin yerini tespit edebiliyoruz. Bu uygulama aynı zamanda yapının çöküşünden sonra bile, tarihsel materyallerin ve kaynakların yeniden kullanımına yönelik bir alışkanlık olan "spoliation" uygulamasının güzel bir örneği.
Kaynaklar: EngineeringRome, Rome.usİlginizi çekebilecek diğer içeriklerimiz: