Enflasyonla mücadele kapsamında para politikasındaki normalleşmeyle birlikte ekonomik programın en önemli amaçlarından olan Kur Korumalı Mevduat (KKM) hesaplarının kademeli olarak azaltılması yönünde atılan adımların sonuçları son iki haftada belirginleşti. KKM hesaplarında 5-19 Temmuz tarihleri arasındaki iki haftada 109.8 milyar liralık düşüş yaşanırken, TL'ye geçiş son sürat devam ediyor.
48 HAFTADIR DÜŞÜYOR
Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu'nun (BDDK) verilerine göre, KKM'de 12-19 Temmuz haftasında yaklaşık 61 milyar lira ile son 6 ayın en hızlı düşüşü yaşandı. 5 Temmuz'da 1 trilyon 991 milyar TL, 12 Temmuz'da 1 trilyon 942 milyar TL olan KKM'nin büyüklüğü 19 Temmuz 2024'te ise 1 trilyon 881 milyar liraya geriledi. KKM'de 18 Ağustos 2023'te 3.4 trilyon lira ile tarihi zirve görüşmüştü. O tarihten bu yana KKM'de 48 haftadır kesintisiz düşüş yaşanıyor. 18 Ağustos 2023'ten bu yana KKM'deki düşüş 1 trilyon 527 milyar liraya ulaştı.
Kur korumalı mevduatlarda özellikle son dönemde yaşanan düşüşte, şirketlere yönelik vergi avantajlarının sona ermesi etkili oldu. Öte yandan ekonomi yönetiminin son dönemde attığı adımlar da KKM'nin cazibesinin azalmasına neden olurken, normal TL'ye geçişi hızlandırdı. Döviz dönüşümlü KKM hesaplarına uygulanan faiz alt sınırının azaltılması ve firmaların KKM hesaplarındaki vergi istisnasının sona ermesine ilave olarak ağustos ayından itibaren bireysel KKM hesaplarının da stopaja tabi olmasıyla birlikte KKM'de düşüşün daha da hızlanması bekleniyor.
CAZİBESİ AZALIYOR
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), Kur Korumalı Mevduat'tan (KKM) Türk Lirası (TL) mevduata geçişin desteklenmesi ve KKM hesaplarının azaltılmasına yönelik önemli kararlar aldı. KKM hesaplarına uygulanan faiz oranı alt sınırı, politika faiz oranının yüzde 80'inden yüzde 70'ine indirildi. Vade sonunda TCMB tarafından ödenecek kur farkı tutarı, politika faizi esas alınarak hesaplanmaya devam edilecek. Ayrıca, yeni açılacak ve yenilenecek hesaplar için "Ek getiri" adı altında herhangi bir ödeme yapılmayacak. Daha önce KKM hesaplarına uygulanan faiz oranı alt sınırı yüzde 40'a karşılık geliyordu. Yüzde 40 seviyesi, yeni uygulama talimatıyla yüzde 35'e indirildi.
19.5 MİLYAR DOLAR ÇÖZÜLDÜ
Ekonomi yönetiminin attığı adımlar çerçevesinde mevduatta TL'ye geçiş son sürat devam ediyor. TL mevduatın büyüklüğü 19 Temmuz 2024 tarihi itibarıyla 10.5 trilyon liraya ulaşırken, KKM hariç TL mevduat ise 8.6 trilyon lirayı aştı. 29 Mart 2024'den bu yana döviz hesaplarındaki çözülme 19.5 milyar dolara ulaştı. Dövizin mevduattaki payı yüzde 43.77'den 37.30'a inerken, KKM hariç TL'nin payı yüzde 51.46'ye yükseldi. KKM'nin TL mevduattaki payı yüzde 45.15'ten 17.92'ye, toplam mevduattaki payı ise yüzde 26.24'ten 11.23'e kadar indi. 18 Ağustos 2023'te 126.4 milyar dolar olan KKM'nin büyüklüğü, 19 Temmuz 2024 tarihi itibarıyla 57.5 milyar dolara indi.