Bu durumun tek bir sebebi yok. Ancak sararma durumu, kâğıtların içindeki kimyasal bileşenlerle alakalı.
Tabii ki çevresel faktörler de kâğıtların sararmasının sebeplerinden biri.
Kâğıtlar, selüloz adı verilen doğal bir polimerden yapılır.
Selüloz, oksijenle tepkimeye girdiği zaman kâğıdın sararmasına neden olan kimyasal değişimlere uğrar. Yine birçok kitap, içerisindeki asit oranı artan ve kâğıdı daha hassas-kırılgan bir hâle getiren 'lignin' gibi organik bileşenler içeren asitli kâğıtlardan yapılır. Bu da zamanla sararmaya yol açabilir.
İşin teknik boyutlarına değindik. Bir de çevresel faktörlere bakalım.
Kâğıt, özellikle güneş ışığı gibi ultraviyole (UV) ışığa maruz kaldığında, kimyasal maddelerin bozunmasını hızlandıran fotooksidasyon (ürünün rengini kaybetmesi veya solmasına neden olan süreç) sürecine uğrar. Bu süreç kâğıdın sararmasına neden olmakla kalmaz, zayıflamasına da sebebiyer verir.
Yine aynı şekilde çevresel faktörlerden biri olan nem de kâğıt üzerinde küf ve bakterilerin birikip büyümesine yol açabilir. Bu da uzun vadede kâğıdın bozulmasına yol açar.
Peki doğru bir şekilde kitap bakımı nasıl yapılmalı?
Kitapları doğrudan güneş ışığından uzak tutun.Kitapları yüksek nem ve sıcakta tutmayın. Yumuşak bir fırça veya mikrofiber bez yardımıyla temizleyin.
Kitapları tozdan arındırmak için düzenli olarak yumuşak bir fırça veya mikrofiber bezle silebilirsiniz. Toz, kitaplarınız için en büyük düşmanlardan biri. Ancak temizlik kadar saklama koşulları da önemli. Kitapları direkt güneş ışığından uzak bir şekilde, nemli ortamların dışında saklamanız çok önemli.
Öte yandan kitaplarınızı rafa yerleştirirken üst üste koymaktan kaçının. Bu zamanla ağırlık altında kalan kitapların bozulmasına neden olabilir. Kitapları dik bir şekilde yerleştirebilirsiniz.
Kaynaklar: PlantEx, MediumEğer yeni bir kitaba başlama düşünceniz varsa bu listeyi incelemeyi unutmayın: