Enflasyonun yükselmesinde etkili olan ve yüksek seyreden kiralarla ilgili Gayrimenkul Yatırımcıları Derneği'nden (GYODER) öneri geldi.
GYODER Başkanı Neşecan Çekici, barınma sorununa çare olmak için GYODER Yeni Konut Modeli'ni kurguladıklarını anımsatarak, bu modelle kira fiyatlarını yarıya indirmeyi ve kentsel dönüşüme zemin hazırlamayı amaçladıklarını söyledi.
"DEVLETTEN SADECE ARSA İSTİYORUZ"
Kamunun kiraya veren konumunda olduğu bu modelde, arsa maliyetlerini düşürerek konut üretim maliyetlerini dengelemeye çalıştıklarını ifade eden Çekici, sözlerini şöyle tamamladı:
"Devletin elindeki arsalar, gayrimenkul geliştiricilerine belli bir proje dönemi için ödünç verilirse ve kamu-özel işbirliği yöntemiyle seri bir üretim yapılırsa on binlerce konut inşa edilebilir. Arsa maliyeti sebebiyle oluşan fark kiraları yarı yarıya düşürüyor. Bu modelde, kullanıma açılacak arsalarda konutların üretilmesi sağlanırken, arsaların mülkiyeti de devlette kalıyor. Kamunun kiraya veren konumunda olduğu bu modelin finansmanını, sermaye piyasası enstrümanlarını da içine alan çeşitli senaryolarla destekledik. Yani finansman için de devlete yük olmuyoruz, devletten sadece arsa istiyoruz."
"FAİZLERİN DÜŞMESİYLE KONUTTA CANLANMA YAŞANABİLİR"
Çekici, konut satış rakamlarının 2024'te önceki yılın üzerinde gerçekleşeceğini belirterek, ocak-kasım döneminde el değiştiren konut sayısının 2023'ün tamamını geçtiğini söyledi.
Aralık rakamlarının açıklanmasıyla 2024'e ilişkin konut satış adetlerinde önceki yıla göre yüzde 17-18 artış beklediklerini dile getiren Çekici, "Geçen sene hem deprem baz etkisi hem yüksek reel konut fiyatları gerçeği vardı, bu sene ise konutların değeri reelde neredeyse hiç artmadı, dolayısıyla satışların daha iyi olacağını özellikle son 5 ayın istatistikleri söylüyor. Türkiye konut pazarı Avrupa'da da birinci pazar, OECD ülkeleri içinde Amerika'dan sonra ikinci sırada" dedi.
Çekici, konutta kredi faizlerinin düşmesiyle daha fazla canlanma yaşanabileceğini kaydederek, yüksek faiz oranlarının konut alıcılarının yatırım yapma isteğini baltaladığını, doğru politikalarla gayrimenkulün tekrar en güvenilen yatırım aracı haline getirilebileceğini anlattı.
TCMB'nin ilk faiz indirimini geçen ay yaptığını anımsatan Çekici, "Piyasalar ve uzmanlar, bu indirimlerin devam edeceğini öngörüyor. Dolayısıyla faizlerin düşmeye başladığı bu süreçte konut satışlarının artacağını, öngörülebilir zeminin oluşmasıyla üretimin de hızlanacağını düşünüyoruz" diye konuştu.
"KONUT SAHİPLİĞİNİN YÜZDE 70'LERE ÇIKARILMASI İÇİN KAMU-ÖZEL İŞBİRLİĞİ ŞART"
Neşecan Çekici, Türkiye'nin konut krizine yönelik bütüncül bir politika benimsemesi gerektiğini belirterek, sözlerini şöyle sürdürdü:
"Bu konuyu sık sık her platformda tekrar ediyoruz. Uzun vadede, kentsel dönüşümün hızlandırılması ve konut sahipliği oranının tekrar yüzde 70 seviyelerine çıkarılması için kamu-özel işbirliği, hatta belli konularda iş bölümü şart. Çok disiplinli sektörümüzün birçok bileşeni, önemli bir düzeltme ve normalleşme dönemi yaşıyor. Gayrimenkul sektörü Türkiye ekonomisinin kalbidir. Bu her zaman böyleydi, yarın da öyle olacak. Sektörün nabzının daha sağlıklı atmasını sağlamak, ekonomide tekrar çarpan etkisi yaratmak için bazı yenilikçi önlemler, düzenlemeler gerekiyor."
Çekici, Türkiye'de yıllık konut üretimi ihtiyacının 800-900 bin olduğunu ancak şu anda bunun 500-600 bin civarında seyrettiğini dile getirerek, depreme karşı acil dönüştürülmesi gereken yüz binlerce konut bulunduğunu, ciddi bir bütünleşik konut politikasının acil koduyla Türkiye gündeminin üst sıralarında yer alması gerektiğini vurguladı.
Kamu, özel sektör, STK ve akademinin tek masada bir araya gelmeleri gerektiğini belirten Çekici, "Ortak akılla yeni yollar, yeni çözümler geliştirmeli, dünya ile entegre, kalıcı ve sürdürülebilir politikalar oluşturarak sektörümüzü canlandırmalı ve dolayısıyla toplumu içinde bulunduğu barınma krizinden çıkartmalıyız" ifadelerini kullandı.