Kentsel dönüşümün önündeki en büyük engellerden biri olan kat maliklerinin uzlaşması konusunda 3’te 2 zorunluluğu kalkıyor. Bu hafta TBMM'ye gelmesi beklenen düzenlemeyle kentsel dönüşüm kararı almak için salt çoğunluğun yeterli olması planlanıyor. Düzenleme TBMM'de kabul edilirse, kat maliklerinin yarısından bir fazlasının oyu ile kentsel dönüşüm kararı alınabilecek. Böylece kentsel dönüşümün hızlanacağı öngörülürken, kat maliklerinin ihtiyacı olan finansmanla ilgili destek planı da masada.
Gayrimenkul sektöründen uzmanlar salt çoğunluk düzenlemesi ve dönüşümün finansmanıyla ilgili atılacak adımları değerlendirdi.
SALT ÇOĞUNLUK DÖNÜŞÜMÜ HIZLANDIRIR
Gayrimenkul Hukuku Derneği Başkanı Avukat Ali Güvenç Kiraz, Meclis'e gelmesi planlanan 6306 sayılı yasadaki değişikliklerin temel amacının kentsel dönüşümü hızlandırmak olduğunu belirterek şu bilgileri verdi:
“Burada ana parametre 2/3 olan arsa payı ile ilgili düzenlemenin değiştirilmesi. 2/3'e ulaşmada zorluk çeken binalarla ilgili ciddi bir ilerleme sağlanabileceği düşünülüyor. Birçok yerde 1 puan gibi oranlarla kentsel dönüşüme ulaşamayan apartmanlar olduğunu görüyoruz. Salt çoğunluk birçok binanın kentsel dönüşüme girmesi konusunda kolaylık sağlıyor.”
DEVLET TAPUDA HİSSEDAR OLACAK
Ali Güvenç Kiraz dönüşümün finansmanının nasıl sağlanacağı ile ilgili de önemli bilgiler verdi. Devletin hem hibe hem de kredi planı üzerinde çalıştığını belirten Kiraz, kredi desteği konusunda kamunun yeni bir model üzerinde çalıştığını söyledi. Kiraz yeni modelle ilgili şu bilgileri verdi:
“Bu model; tapuda ortaklık. Buradaki genel bilgi şu; kamu yani devlet yenilemek istediğiniz binada hissedar oluyor. Ama bu, mülkiyet hakkını bertaraf eden bir hissedarlık olarak tanımlanmıyor. Hak sahibinin ölümden sonra da o kişinin varislerine devletin sahip olduğu hisseyi alması için öncelik tanınıyor.”
SATIŞTAN HİSSE ORANINDA DEVLET PAY ALACAK
Kiraz, modelin nasıl uygulanacağı ile ilgili şunları söyledi:
“Kamunun payı bir değerdir. Hak sahibinin ölümünden sonra varisler binayı satmak isterse, kamu, dönüşüm desteği için başta hangi oranda ortak olduysa yine o oranda satıştan pay alıyor. Diyelim ki devlet sizin dairenizin dönüşümü için yüzde 20 destek vererek ortak oldu. Daire satıldığında güncel satış fiyatı ne ise yüzde 20'sini alıyor. Bu uygulama, finansmanın sağlanmasında büyük katkı sağlayacaktır. Desteğin ipotek olarak değil, hissedar olarak verilmesi bu düzenlemenin en önemli taraflarından biri. Devlet dairenizin bir kısmına verdiği kredinin değerine göre hissedar olacak. Artık ilk defa kamu, 'ipotek yapmayacağım, hissedar olacağım, hiçbir zaman ortaklığın sonlandırılmasını istemeyeceğim' diyor. Devlet bu parayı hissedar olarak hibe ediyor aslına bakarsanız."
FİNANSMAN DESTEĞİ YAYGINLAŞMALI
Gayrimenkul uzmanı Rıdvan Akgün de salt çoğunlukla birlikte vatandaşa finansman desteği sağlanması gerektiğine vurgu yaptı. İnşaat maliyetlerinin arttığına dikkati çeken Akgün, “Salt çoğunluk kararıyla kentsel dönüşümün hızlanması olumlu. Ancak inşaat maliyetleri çok arttı. Vatandaşlar kentsel dönüşüm için finansman bulamıyor. Yüzde 50 benden derken bu kalan yüzde 50'nin ödenmesi konusunda da destekler gerekiyor. Bu destekler olmazsa vatandaşın metrekaresinin yarısını müteahhide vermesi gerekebilir. Bununla birlikte sigorta sisteminin devreye girmesi, inşaatı bitirme garantilerinin verilmesi gerekiyor” dedi.
ÖZEL KANUN HÜKÜMLERİ UYGULANIR
İstanbul Emlakçılar Odası Başkanı Nizamettin Aşa da düzenlemeyle ilgili, "Sistemin önündeki engeller kalkmalı. İnsanların kişisel komplekslerine, kaprislerine göre kentsel dönüşüm yapılmaz. Bu kanun çıkmalı ve uygulanmalı. Çünkü bu sözünü ettiğim gerekçelerle binalar senelerce uygulama göremiyor" diye konuştu.