İzmir Körfezi'nde yaşanan kirliliğe ilişkin Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı tarafından yapılan denetimler sonucunda tespit edilen hususlar ve basında yer alan haber içerikleri esas alınarak sorumlular hakkında İzmir Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından "çevrenin kirletilmesi" suçundan soruşturma başlatıldı.
Bakanlık ekipleri bir yandan İzmir Körfezi'nde yaşanan kirlilik ve balık ölümleri sonrası Bilim Kurulu tarafından açıklanan İzmir Körfezi Eylem Planı'na göre gemi denetimlerini sürdürürken diğer taraftan belediyeler ve sanayi tesislerinin arıtma tesislerini denetliyor.
Vatandaşların ihbarlarını da anında değerlendiren ekipler önceki gün sosyal medyada paylaşılan "İzmir’de kırmızı akan dere görüntüleri" üzerine harekete geçti.
İzmir İl Müdürlüğü ekipleri, İzmir Büyükşehir Belediyesi’nin içme suyu arıtma tesisinde oluşan çamur atıklarının Manda Çayı ve İzmir Körfezi'ne döküldüğünü tespit etti. İzmir, Su ve Kanalizasyon İdaresi (İZSU) Genel Müdürlüğü’ne Çevre Kanunu’na göre 1 milyon 869 bin 726 TL ceza uygulandı.
17 Ocak’ta Tire İlçesi'ndeki denetimde Akmescit Mahallesi’nden gelen evsel atık suların arıtılmadan doğrudan Cuma Deresi’ne deşarj edildiği tespit edildi. Ekipler, İZSU’ya 668 bin 677 TL ceza kesti.
Menemen ve Çiğli'de atık su arıtma tesislerine ceza
Yine İzmir Büyükşehir Belediyesi İZSU Menemen Atıksu Arıtma Tesisi’nde yapılan denetimde de atık su numunelerinde öngörülen standartların üzerinde deşarj yapıldığı tespit edildi. 23 Ocak’ta, İZSU’ya 1 milyon 393 bin 755 TL idari ceza uygulandı.
İZSU Çiğli Atıksu Arıtma Tesisi’nde yapılan denetimde ise tesiste geçmiş yıllarda oluşan arıtma çamurlarına ilişkin bertaraf işlemlerinin yapılmadığı, hazırlanan rehabilitasyon planlarında idare tarafından istenilen revizyonların yapılmayarak lisans alınmadan arıtma çamuru depolandığı belirlendi. Bu ihlale istinaden İZSU’ya 23 Ocak’ta 1 milyon 299 bin 54 TL ceza kesildi.
Ödemiş ilçesinde yapılan denetimde de İZSU Genel Müdürlüğü Ödemiş Atık Su Arıtma Tesisi’ne hem kanalizasyondan hem de vidanjörlerle atık su girişi olduğu tespit edildi. Tesisteki havuzun yetersizliği nedeniyle rögarın ve arıtılmamış atık suların yağmursuyu kanalı vasıtası ile tesis yanındaki Gali Çayı’na deşarj edildiği tespit edildi. Tesise 1 milyon 671 bin 844 TL idari ceza uygulandı. Çevre kirliliğine neden olanlar hakkında Cumhuriyet Başsavcılığı’na suç duyurusunda bulundu.
Eski Foça Atıksu Arıtma Tesisi'ne 3 katı yaptırım
Eski Foça Atıksu Arıtma Tesisi’nden (AAT) 10 Kasım 2024’te Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’nın devreye aldığı Sürekli Atık su İzleme Sistemleri’ne (SAİS) gelen alarm nedeniyle yapılan incelemenin sonuçları da belli oldu. Analiz sonuçlarına göre azot ve fosfor parametreleri değerlerin üzerinde çıktı. Daha önce aynı ihlali 2 kez daha yaptığı tespit edilen Eski Foça AAT’ye ilgili kanun gereğince 3 katı yaptırım uygulanarak 1 milyon 393 bin 755 TL ceza kesildi.
İzmir’de 2024 yılında 4 bin 936 denetim yapıldı
İzmir’de 2024 yılında, 188’i İzmir Büyükşehir Başkanlığı katı atık depolama ve atık su arıtma tesislerine yönelik, 4 bin 748’i sanayi tesislerine yönelik toplam 4 bin 936 çevre denetimi gerçekleştirildi. Çevre mevzuatına aykırı faaliyet gösterdiği tespit edilen 207 işletmeye 119 milyon 954 bin 899 TL idari ceza uygulanırken 23 tesis için faaliyet durdurma kararı alındı.
Bu cezaların 16 milyon 357 bin 685 TL’si İzmir Büyükşehir Belediye Başkanlığı’na, 103 milyon 597 bin 214 TL’si ise sanayi tesisleri kesildi. İzmir’de 2024 yılında gerçekleştirilen 9 bin 196 gemi denetiminde ise 12 deniz aracına 961 bin 293 TL ceza uygulandı.