Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkan Yardımcısı Rıdvan Ağaoğlu, genç nüfus ve yer altı kaynakları gibi pek çok unsurun İslam İşbirliği Teşkilatı (İİT) ülkelerine önemli fırsatlar sunduğunu belirterek, "Bunu somut kazanımlara dönüştürebilmemiz için işbirliğimizi güçlendirmemiz gerekmektedir." dedi.
İslam İşbirliği Teşkilatı (İİT) Ekonomik ve Ticari İşbirliği Daimi Komitesinin (İSEDAK) 39. İzleme Komitesi Toplantısı, Ankara'da başladı.
Ağaoğlu, burada yaptığı konuşmada, "İSEDAK Bakanlar Oturumu"nda alınan kararların, İİT kapsamında ekonomik konularda yürütülen program ve projelerin uygulamasının gözden geçirilip izlendiği ve gelecek "İSEDAK Bakanlar Toplantısı"nın gündeminin belirlendiği İzleme Komitesi çalışmalarının önem taşıdığını söyledi.
Küresel ekonominin, Kovid-19 salgını ve Rusya-Ukrayna Savaşı sonrası kademeli toparlanma sürecinin devam ettiğini vurgulayan Ağaoğlu, tedarik zincirlerindeki aksaklıklar kısmen çözülürken savaşın enerji ve gıda piyasalarında yol açtığı sarsıntıların da göreli olarak azaldığını bildirdi.
Ağaoğlu, buna karşın küresel ölçekte geçen yıl, son 30 yılın zirvesine tırmanan enflasyonun yapışkan olma tehlikesinin hala devam ettiğini ve enerji, gıda hariç çekirdek enflasyon düzeylerinin birçok ülkede henüz zirve yapmadığını anlattı.
Yüksek enflasyonla mücadele anlamında yapılan müdahalelerin başında sıkılaştırıcı para politikaları ve faiz artışlarının geldiğine işaret eden Ağaoğlu, kısa sürede enflasyon alevini düşürmeye bir çözüm sunsa da bu politikaların ülkelere önemli maliyetleri olduğu dile getirdi.
Ağaoğlu, enerji ve gıda ürünlerindeki fiyat artışları başta olmak üzere oluşan hayat pahalılığının ekonomiler için ciddi bir tehdit oluşturduğunu ifade ederek, şöyle konuştu:
"Üretim maliyetlerinin artması ülkelerimizin rekabetçiliğini azaltmakta ve ihracatlarına olumsuz şekilde yansımaktadır. Dolayısıyla düşen ihracat oranları da ülkelerimizin büyüme hedeflerinin önünde önemli bir engel teşkil etmektedir. Küresel ölçekte karşılaşılan bu ekonomik meseleler karşısında İslam ülkeleri arasındaki ticaretin artması, ekonomilerimizin dinamizmi açısından büyük önem taşımaktadır. Dünyanın birçok bölgesine yayılmış İİT ülkeleri olarak, sahip olduğumuz genç nüfus yapısı ve yer altı kaynakları gibi pek çok unsur bize önemli fırsatlar sunmaktadır. Bu potansiyeli somut kazanımlara dönüştürebilmemiz için işbirliğimizi güçlendirmemiz gerekmektedir."
- "Sonuç odaklı vizyonla çalışmalıyız"
Ağaoğlu, 2016 yılında İstanbul'da yapılan 13. İslam Zirvesi'nde kabul edilen İİT 2025 Programı kapsamında belirlenen İİT-içi ticaret hedefinin yüzde 25 olduğunu anımsatarak, İslam Ticareti Geliştirme Merkezi (ICDT) verilerine göre 2016 yılında yüzde 19'a yakın olan İİT-içi ticaret hacminin 2017'de yüzde 20'ye çok yaklaştığını ve 2018'de yüzde 21'i bulduğunu bildirdi. Sonraki üç yılda ise İİT-içi ticaretin yüzde 19 seviyesinde seyrettiği bilgisini veren Ağaoğlu, şunları kaydetti:
"Söz konusu programda belirlenen hedefe ulaşmak için önümüzde iki yıl kalmışken son yıllardaki oransal düşüş daha sonuç odaklı bir vizyonla çalışmamız gerektiğine işaret etmektedir. Bildiğiniz gibi İİT-içi ticaret hacminde petrol ürünleri önemli bir yer tutmaktadır. Yıldan yıla değişen fiyatlar İİT-içi ticaret göstergelerini önemli şekilde etkilemektedir. Bu bakımdan, ticaretimizde ürün çeşitliliğinin artırılması ve katma değeri yüksek üretim altyapısının oluşturulması, hedeflerimize ulaşmamız noktasında çok büyük önem taşımaktadır. Bu çerçevede, İSEDAK şemsiyesi altında yıllar süren çabalar sonucunda oluşturulan enstrümanların en iyi şekilde uygulanabilmesi için gerekli değişikliklerin ve iyileştirmelerin zamanlıca hayata geçirilerek üye ülkeler arasında ekonomik ve ticari işbirliğinin daha da güçlendirilmesi gerekmektedir. Bu enstrümanların başında TPS-OIC Tercihli Ticaret Sistemi gelmektedir. Bildiğiniz gibi, TPS-OIC Temmuz 2022 itibarıyla yürürlüğe girmiştir. Uygulamada başarı elde edilebilmesi, gerekli yükümlülüklerin sisteme taraf tüm ülkelerce yerine getirilmesine ve uygulamaya ilişkin teknik iç prosedürlerin bir an önce tamamlanarak sistemin düzgün şekilde işlemesine bağlıdır. Ancak bu şekilde sistemin ticaret hacmimize anlamlı bir katkı yapması mümkün olacaktır."
- Uluslararası Yatırım Fonunun ülkelerde tanınması çağrısı
Ağaoğlu, Ticaret Müzakereleri Komitesinin aldığı kararların son "Bakanlar Toplantısı"nda memnuniyetle karşılandığını, bu kapsamda teknik konuların ele alınacağı bir Ticaret Müzakereleri Komitesi (TMK) toplantısı düzenlenmesinin kararlaştırıldığını söyledi.
Bu kapsamda, gelecek ay, 6-7 Haziran'da teknik düzeyde yapılacak toplantıyı önemli gördüklerini vurgulayan Ağaoğlu, tüm taraf ülkeleri bu toplantıya aktif şekilde katılmaya davet ettiklerini dile getirdi.
Ağaoğlu, son İSEDAK oturumu marjında ülkelerin ticaret, ekonomi ve finans bakanlarının bir araya geldiğini ve TPS-OIC’in her yönüyle ve tüm paydaşlarca etkin şekilde uygulanabilmesine dönük iradelerini beyan ettiklerini belirterek, şu değerlendirmede bulundu:
"Öncelikle sistemin, tüm katılımcı ülkelerin katkılarıyla başarılı şekilde uygulanabilmesi büyük önem arz etmektedir. Bu ortak hedefin başarılmasıyla birlikte anlaşmanın kapsamının genişletilmesi hususu da ilerleyen dönemde gündeme alınabilecektir. Bu vesileyle sisteme henüz taraf olmamış İİT üyesi ülkeleri de bu kıymetli projeyi daha üst seviyelere çıkarabilmek adına TPS-OIC'e dahil olmaya davet ediyorum. İSEDAK'ın bir diğer önemli projesi olan İİT Tahkim Merkezinin işler hale gelmesi memnuniyet verici bir gelişmedir. Merkezin tüm dünyada tanınır ve saygın bir tahkim kuruluşu haline gelmesi için önemli faaliyetler yürüteceğine inanıyorum. Bu bağlamda, tüm İİT ailesini merkeze destek vermeye ve merkezin önümüzdeki süreçte yürüteceği faaliyetlere katılıma ve katkı sağlamaya davet ediyorum. İSEDAK çerçevesinde bir diğer önemli proje olan İİT/İSEDAK 50 İslami Endeksi kapsamında geçtiğimiz yıl 'Uluslararası Yatırım Fonu' kurulmuştur. Fonun ülkelerimizde tanınması ve potansiyel yatırımcıların teşvik edilmesi için buradan tüm ülkelerimize çağrıda bulunmak istiyorum. Dijital dönüşüm konusu yeni bir işbirliği alanı olarak İSEDAK gündemine alınmıştır. Bu çerçevede, 38. İSEDAK Toplantısı öncesinde 2 teknik toplantı düzenlenmiş, Bakanlar Toplantısı marjında da Yüksek Düzeyli Dijital Dönüşüm İşbirliği Toplantısı gerçekleştirilmiştir. Toplantıda alınan kararlar gereğince kurulan ve sekretarya hizmetleri Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanlığı Dijital Dönüşüm Ofisi tarafından verilen 'İSEDAK Yüksek Düzeyli Dijital Dönüşüm Forumu'nun, ilk toplantısı önümüzdeki İSEDAK Bakanlar Toplantısı öncesinde gerçekleştirilecektir."
- "Proje Destek Programları kapsamında bu yıl 19 projeye destek sağlanacak"
Ağaoğlu, üye ülkeler ve ilgili İİT kuruluşlarının katılımıyla KOBİ Programı oluşturulması kararı alındığına dikkati çekerek, bu kapsamda, İSEDAK KOBİ Programı'nın hazırlıklarına dönük çalışmaları önemsediklerini, ülkelerin ve ilgili İİT kuruluşlarının bu konuda gerekli katkıyı sağlayacağına inandıklarını anlattı.
"Çalışma Grubu Toplantıları"nın bu yılki ikinci turunun ekimde düzenleneceği bilgisini veren Ağaoğlu, burada geliştirilecek somut politika tavsiyelerinin ve yol haritalarının gelecek dönem ilgili alanlardaki işbirliği çabalarına anlamlı katkılar sağlayacağını düşündüklerini bildirdi.
Ağaoğlu, İSEDAK Proje Destek Programları kapsamında üye ülkeler ve ilgili kuruluşlar tarafından yürütülen projelerin de sarf edilen çabalar arasında önemli yer tuttuğunu ifade ederek, şunları söyledi:
"Bu kapsamda, geçtiğimiz yıl 15 proje, üye ülkelerin ve ilgili İİT kuruluşlarının kıymetli katkılarıyla tamamlanmıştır. Bu yıl ihtiyaç analizi ve akran tecrübe paylaşımı gibi yeni proje tipleri program kapsamına dahil edilmiştir. Ayrıca, çok taraflı projelerin yanı sıra ülkelerimize kendi kalkınma meselelerine yönelik proje sunma imkanı da getirilmiştir. Bu çerçevede program kapsamında inşallah bu yıl 19 projeye destek sağlanacaktır. Kudüs'teki kardeşlerimizin ekonomik refahının artırılmasına yönelik 2020 yılında başlatılan Kudüs Programı çerçevesinde geçtiğimiz yıl 5 proje başarıyla uygulanmıştır. Bu yıl, program kapsamında özellikle genç istihdamı meselelerine odaklanan 5 projeye destek sağlanacaktır."