İhbar tazminatı süreleri, ölüm tazminatı ve yıllık izin süreleri de İş Kanunu ile farklılık gösteriyor. Esnaf işlerinde çalışanın sayısına göre İş Kanunu veya Borçlar Kanunu uygulanıyor. Ancak Türk Borçlar Kanununa tabi işlerde işçi işe başlamayı kabul ettiği halde haklı bir sebep olmaksızın işe başlamazsa veya aniden işi bırakırsa işveren işçinin ücretinin dörtte biri kadar tazminat isteyebilir.
Türkiye'de iş sözleşmesi ile çalışan işçiler İş Kanunu veya Türk Borçlar Kanunu kapsamında haklarını alır. İş Kanunu işçiler, Borçlar Kanunu işçilerine kıyasla kıdem tazminatı, ihbar tazminatı ve yıllık izin haklarıyla daha avantajlıdır. Habertürk'ten Ahmet Kıvanç, hangi işçiler Türk borçlar kanununa tabi, sorusuna cevap vererek önemli uyarılarda bulundu.
BORÇLAR KANUNU KAPSAMINDAKİ İŞÇİLERİN HAKLARITürkiye’de iş sözleşmesi ile çalışan işçilerin çoğu İş Kanunu kapsamında haklarını alırken, belirli iş kollarında faaliyet gösteren işçiler Türk Borçlar Kanunu hükümlerine tabidir. Bu iki düzenleme arasında; yıllık izin, ihbar tazminatı, kıdem tazminatı ve diğer ödemeler açısından önemli farklar bulunuyor.
Türk Borçlar Kanunu’nun uygulandığı istisnai durumlar şunlardır:
Ev HizmetleriDeniz ve Hava Taşıma İşleriElli ve Daha Az İşçi Çalıştırılan Tarım ve Orman İşleriSporcularAile Ekonomisi Kapsamında Gerçekleştirilen Tarımsal Yapı İşleriÇıraklarAile İçi Üyeler Arasında Yapılan İşlerRehabilite EdilenlerEsnaf ve Sanatkarlar Kanunu uyarınca üç kişinin çalıştığı işyerleriNot: Basın ve denizcilik sektöründe çalışanlar için ise özel düzenlemeler (Basın İş Kanunu, Deniz İş Kanunu) uygulanmaktadır.
HAKLARDAKİ TEMEL FARK KIDEM TAZMİNATIİş Kanunu’na Tabi İşçiler: En az bir yıl hizmet eden her işçi için, çalışılan her yılın son 30 günlük brüt ücreti üzerinden kıdem tazminatı alır.
Borçlar Kanunu’na Tabi İşçiler: Kıdem tazminatı hakkı bulunmaz. Bunun yerine, haklı sebep olmadan fesih durumunda haksız fesih veya kötü niyet tazminatı ödenir.
İHBAR TAZMİNATLARIİş Kanunu’na Tabi İşçiler: Çalışma süresine göre belirlenen ihbar sürelerine (2, 4, 6 veya 8 hafta) göre tazminat ödenir.
Borçlar Kanunu’na Tabi İşçiler: İhbar tazminatı süresi daha kısadır; 1 yıla kadar 2 hafta, 1-5 yıl arası 4 hafta, 5 yıldan fazla 6 hafta şeklinde uygulanır.