İş yerlerinde psikolojik tacizle (mobbing) mücadele etmek adına önemli bir adım atıldı. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın imzasıyla Resmi Gazete'de yayımlanan genelge yürürlüğe girdi. Genelge, çalışanların mobbinge karşı korunması ve bu tür fiillerle etkili bir şekilde mücadele etmeye yönelik kapsamlı düzenlemeleri içeriyor.
Bu gelişmenin ardından vatandaşlar, 'mobing nedir, nasıl anlaşılır? Mobbing sayılan durumlar nelerdir? İş yerindeki mobbing nasıl kanıtlanır? gibi soruların cevaplarını araştırmaya başladı.
MOBBİNG NEDİR?
İş yerlerinde kasıtlı bir şekilde uygulanan ve çalışanların psikolojik sağlığını olumsuz bir şekilde etkileyen bir tür tacizdir. İş verenin çalışanlara uyguladığı olumsuz davranışlar gibi, çalışanların kendi aralarında da görülebilir. Mobbing, yıldırma, baskı, psikolojik şiddet gibi kavramlarla açıklanabilir.
MOBBİNG SAYILAN HALLER NELERDİR?
İş yerinde amiri tarafından çalışanın kendini ifade etme olanağının kısıtlanması, azarlanması
Çalışanın sürekli eleştirilmesi
Çalışanın dedikodusunun yapılması
Çalışanın statüsüne ilişkin tehditler yapılması
Çalışanın aldığı kararların sürekli olarak sorgulanması
Çalışana görev tanımı dışında işler verilmesi
Çalışana cinsel ve sözlü tacizde bulunulması
Çalışanın istifaya zorlanması
Sürekli olarak çalışanın molalarının ve telefon görüşmelerinin kontrol edilmesi
MOBBİNG NASIL KANITLANIR?
Çalışanın mobbinge uğradığına dair deliller göstermesi ispatı için yeterlidir. Bunlar kanıtlar şunlardır:
Şahit ifadeleri
Yazılı veya elektronik kayıtlar
Psikolojik danışmanlık veya tedavi belgeleri
MOBBİNGE MARUZ KALINCA NEREYE BAŞVURULUR?
Yeni genelge ile birlikte mobbinge uğrayan çalışan sorunlarını doğrudan ilgili kurumlara iletebilecek. Bu kapsamda çalışanlar;
Çalışanların bağlı oldukları kurum veya kuruluşlara,
Cumhurbaşkanlığı İletişim Merkezi’ne (CİMER),
Türkiye Büyük Millet Meclisi Dilekçe Komisyonu’na,
Çalışma ve Sosyal Güvenlik İletişim Merkezi’ne (ALO 170)
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’na
Türkiye İnsan Hakları ve Eşitlik Kurumu ile Kamu Denetçiliği Kurumu'na başvurabilir.
MOBBİNGE UĞRADIĞIMIZI NASIL ANLARIZ?
Aşağıda listelenen davranışlara maruz kalan kişi mobbinge uğruyor demektir:
Kişi, iş yerinde kendisine yapılan baskı veya zorbalık sonucu sürekli mesleki yeterliliğini sorguluyorsa,
Kişiye görev tanımının dışında daha ağır işler veriliyorsa,
İş yerinde o kişi yokmuş gibi davranılıyorsa ve yaptığı işler görmezden geliniyorsa,
Kişiyi iş yerinden uzaklaştırmaya ya da bezdirmeye yönelik davranışlar uygulanıyorsa,
Küçük görme, utandırma, öfkelendirme, korkutma, öz güvenini kırma gibi davranışlara maruz kalıyorsa,
İş yerinde dedikodusu yapılıyor ve şahsına iftiralar atılıyorsa,
Patronu tarafından taşkın hareketlere maruz kalıyorsa (küfür, hakaret, masaya vurma, azarlama, vs.)