Milyonlarca kişiyi ilgilendiren Emeklilikte Yaşa Takılanlar (EYT) düzenlemesinde geri sayım sürüyor. İlk etapta yaklaşık 1,5 milyon kişinin faydalanacağı düzenlemenin açıklanmasına kısa bir süre kala iş dünyası taleplerini açıkladı.
TİSK'in gündeme getirdiği talepler sonrası diğer çatı örgütleri de EYT düzenlemesine ilişkin açıklamalar yaptı.
İşveren tarafının Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Bilgin'e ilettiği talepler netleşti.
İşverenler düzenlemenin işletmelere etkisi hakkında şu tespitlerde bulundu:
- 2023 yılında asgari ücret artışına bağlı olarak, emekli olacaklara yapılacak yüklü kıdem tazminatı ödemeleri işletmelerin finans ihtiyacını artıracak.
- EYT yasalaştığında firmalara göre değişmekle birlikte işgücü kaybı ortalama yüzde 20 olacak, işletmelerde 45-55 yaş kuşağında en yetkin gruptaki kıdemli ve nitelikli işgücü kaybı ortaya çıkacak.
- Sosyal Güvenlik Sistemi açığının azaltılması için önümüzdeki dönemlerde sigorta prim oranlarının yükseltilmesi gündeme gelebilecek.
- Emekli olanların istihdamının devam etmesi durumunda sosyal güvenlik destekleme prim oranı yüksek olduğu için işletmelerin prim yükü artacak.
- Emekli olanların yeniden çalışmaya başlamalarında, kayıt dışı çalışma talepleri sebebiyle kayıt dışı istihdam artacak.
İŞVERENLERİN ÇÖZÜM ÖNERİLERİ
- Uygulama en az 1 yıl işsiz olanlardan başlamalı.
- Kademeli yaş düşürme ve benzeri modellerle, sigortalılık süreleri dikkate alınarak EYT emeklilik tarihleri yıllara yayılmalı.
- EYT sebebiyle emekli olacaklara ödenecek kıdem tazminatları için işletmelere düşük faizli ve uzun vadeli finansman imkanı sağlanmalı.
- Mevcut çalışanlara emeklilik hakkı verilecekse en az 8 haftalık ihbar süresi bildirimi getirilmeli.
- EYT sebebiyle emekli olacakların işten ayrılması sebebiyle istihdam teşviklerinde meydana gelebilecek kayıpların önlenmesi için düzenleme yapılmalı.
- Emekliliğe hak kazanan işçinin çalışmaya devam etmek istemesi durumunda emekli aylığı bağlanması için işyerinden ayrılma zorunluluğu kaldırılmalı.
- Emekliye ayrılanların, işletme ihtiyaçlarından dolayı istihdam edilebilmesi için sosyal güvenlik destekleme prim oranları düşürülmeli.
Düzenlemenin aralık ayı başında TBMM'ye sunulması bekleniyor.