Ticaret Bakanlığı, elektronik ticaret ortamında verilen siparişlerin gerekçesiz olarak iptal edildiğine yönelik şikayetlerin artması üzerine, bu işlemleri yapan firmalara, kanunda öngörülen idari yaptırımların uygulanacağı konusunda uyarıda bulunurken, Reklam Kurulu ise mevzuata uymayan firmalara durdurma ve para cezası uygulandığını duyurdu. Duyuruda, ürün fiyatının geçerlilik süresi veya stok sınırı hakkında bilgi verilmediği için tüketicilerin yanıltıldığına karar verildiği ve bu eylemde bulunan firmalara idari yaptırım uygulandığı bilgilerine yer verildi.
Konuyla ilgili, AA muhabirine açıklamalarda bulunan Tüketici Konfederasyonu (TÜKONFED) Başkanvekili İbrahim Güllü, e-ticaret uygulamalarının her geçen gün yaygınlaştığını ve hacminin sürekli arttığını anımsattı.
Ticaret Bakanlığı tarafından hazırlanan "Türkiye'de E-Ticaretin Görünümü Raporuna"na atıfta bulunan Güllü, Türkiye'nin 2023 yılı e-ticaret hacminin bir önceki yıla göre yüzde 115,15 artarak 1,85 trilyon liraya ulaştığını belirtti.
E -ticaret firmalarının satışa sunduğu ürünlerde stok bilgisine yer vermemesinin bu konudaki tüketici şikayetlerini arttırdığına dikkati çeken Güllü, şunları kaydetti:
"Tüketici, ürünün siparişi verdiğinde ve ödemesini yaptığında e-ticaret firmaların tarafından 'stokta yok' ya da 'stoklarımız tükenmiştir' şeklinde cevaplarla karşılaşmaktadır. Piyasada istikrarın olmaması yani ürün fiyatlarının sürekli değişiyor olması firmaları bu yola sevk edebilmektedir. Ürünün fiyatının arttığını gören e-ticaret firması ürünü stok yok diyerek satıştan çekiyor ve sonra arttırılmış fiyatıyla tekrar satışa sunuyor."
"HER SATIŞ İŞLEMİNDEN SONRA KALAN ÜRÜN MİKTARININ GÜNCELLENMESİ GEREKİR"
Ticaret Bakanlığının e-ticaret firmalarına yaptığı stok bilgisi uyarısını değerlendiren Güllü, tüketicilerin bu şekilde mağdur edilmesinin önüne geçmeyi sağlayan bir etki oluşturacağı için uyarının yerinde olduğu yorumunda bulundu.
Güllü, "Perakende ve e-ticaret sektörlerinde faaliyet gösteren bazı satıcıların tüketicilere yönelik ticari reklam ve uygulamalarında ürün stokunun sınırlı olması halinde bunu belirtmeleri ve her satış işleminden sonra kalan ürün miktarının güncellenerek sistemden görülebilmesini sağlaması gerekir." ifadelerini kullandı.
E-ticaret firmalarının stokları güncel olarak müşterilere sunmak durumunda olduğunu vurgulayan Güllü, "Tüketici ürünü almak istediğinde kalan ürün sayısı örneğin 25 ise sipariş oluşturulduktan sonra kalan ürün sayısının 24 olarak güncellenmiş olması gerekir. Sonradan sisteme giren tüketici son kalan ürün sayısı görebilmelidir." değerlendirmesinde bulundu.
"STOKTA BİTEN ÜRÜN, SATIŞ İLAN SİSTEMİNDEN KALDIRILMIŞ OLMASI GEREKİR"
Güllü, "Stokta ürün bittiğinde sistem otomatik olarak ürün siparişine engel koymalı ve o ürün satış ilan sisteminden kaldırılmış olması gerekir. Eğer bir firma stokta olmadığı halde tüketicinin siparişini kabul etmişse artık bu ürünü başka firmalardan da olsa temin ederek tüketiciye teslim etmek zorundadır. 'Stokta yok' ya da 'stoklarımız tükendi' ifadesi geçerli bir mazeret değildir." değerlendirmelerinde bulundu.
Ticari Reklam ve Haksız Ticari Uygulamalar Yönetmeliği'ne değinen Güllü, televizyon, afiş ve internet gibi mecralardan yayımlanan reklamlarda, satışa sunulan ürünle ilgili bir stok sınırı varsa stok adedine ilişkin bilginin tüketicilere açıkça verilmesinin zorunlu olduğu bilgisini paylaştı.
Güllü, "Bu bilgiye yer verilmemesi mevzuata aykırılık oluşturmaktadır. Tüketicilerimiz böyle bir durumla karşılaşması halinde Ticaret Bakanlığının bünyesindeki Reklam Kuruluna şikayette bulunabilir. Ayrıca tüketiciler ürünün teslimi yada ödemiş olduğu paranın iadesi ile ilgili e-Devlet üzerinden yada bizzat kaymakamlıklara giderek Tüketici Hakem Heyetine başvuruda bulunabilirler." açıklamalarında bulundu.