İngiltere'de yaşam standartları, 1950'ler sonrası en büyük gerilemeyle karşı karşıya

Daniel Thomas / BBC Ekonomi Muhabiri

İngiltere’de hayat pahalılığı gelirleri eritirken, ülkedeki yaşam standartları kayıtların tutulmaya başlaması sornası en büyük gerilemeyle karşı karşıya.

Hükümetin resmi tahminlerine göre fiyatlardaki yükselme hesaba katıldığında, önümüzdeki birkaç yıl içinde gelirlerde yüzde 7’lik bir azalma olacak.

Bütçe Sorumluluğu Ofisi’nin (OBR) tahminlerine göre ayrıca, yaşam standartlarının geçen yılki seviyelerine geri dönmesi için altı yıl daha geçmesi gerekiyor.

İngiltere’de Maliye Bakanı Jeremy Hunt bugün açıkladığı mali planda 55 milyar sterlinlik vergi artışı ve harcamalarda kesinti öngörüyor.

Ukrayna’daki savaş ve koronavirüs pandemisi nedeniyle büyük artış gösteren enerji ve gıda fiyatları hane bütçeleri üzerinde şimdiden büyük bir yük oluşturuyor.

OBR, son 41 yılın en yüksek düzeylerine çıkan enflasyonun da ekonomiyi yavaşlattığı uyarısında bulunuyor.

OBR, enflasyonun bu yılın son üç ayında büyük ölçüde hükümetin enerji faturalarını kısıtlayan enerji fiyat garantisi sayesinde yüzde 11 ile zirve yapacağını öngörüyor.

Ancak kuruluş, artan fiyatların yine gerçek kazançları eritmeye devam edeceğini ve "yaşam standartlarında kayıtların tutulmaya başlandığı 1956 yılından en büyük gerilemenin görüleceğini” söyledi.

Kuruluş hane gelirlerinde iyileşme olmasını beklediğini ancak 2028'e ulaşıldığında dahi yine de pandemi öncesi seviyeden kötü olacağını öngörüyor.

OBR’ın açıklamasında, yükselen faizler ve düşen ev fiyatlarının “tüketim ve yatırım üzerinde yük oluşturacağı ve ekonomiyi bir yıldan biraz daha fazla sürecek bir durgunluğa sürükleyeceği” bildirildi.

2022’de ekonominin yüzde 4,2 büyümesinin beklendiği ancak gelecek yıl yüzde 1,4 daralacağı tahmin edilirken, sonraki üç yılda yüzde 1,3, yüzde 2,6 ve yüzde 2,7 büyümesi göndürülüyor.

İşsizlik oranının da şu andaki yüzde 3,6’lık seviyeden yüzde 4,9’a yükselmesi, 2024’te de tekrar düşmesi bekleniyor.

Sonuç olarak da yarım milyondan fazla kişinin işlerini kaybedeceği tahmin ediliyor.

Ekonomik durgunluk, ekonominin üst üste iki üç aylık dönemde daralması olarak tarif ediliyor.

Ekonomik durgunluk dönemlerinde genelde şirketler daha az para kazanıyor, ücretler düşüyor ve işsizlik artıyor. Bu da hükümetin kamu hizmetlerinde kullanmak üzere daha az vergi alabilmesi anlamına geliyor.

Maliye Bakanı Hunt, Eylül ayında açıklanan mini bütçenin yarattığı tartışmaların ardından yeni açıkladığı bütçedeki 55 milyar dolarlık vergi artışı ve kesintilerin uluslararası yatırımcıların gözündeki güvenilirliğini artırmasını umuyor.

Hunt’ın selefi Kwasi Kwarteng, nasıl fonlanacağını açıklamadan büyük vergi kesintileri vaat etmiş ve bu yatırımcıları ürkütmüştü. Bunun ardından sterlinin değeri rekor seviyelere gerilemiş ve hükümetin borçlanma maliyetleri artmıştı.

Sorun kısmen de, Kwarteng’in normalde olduğu gibi OBR’ın bağımsız bir analizini yayımlamayı reddetmesiydi.

Selefinin planlarının çoğunu rafa kaldıran Hunt, borçlanma maliyetinin düştüğünü ve sterlinin güçlendirdiğini söyledi.