Hükümetin tek haneye düşürdüğü faizlerle iş dünyasına “Yatırımları arttır” çağrısı ortada kaldı. Kamu bankalarında yüzde 15, özel bankalarda ise yüzde 40-50 civarında faiz uygulandığını söyleyen iş insanları, “Yatırım için faizden çok vade önemlidir. Üç, altı ay faizle hangi yatırım yapılır. Krediye ulaşsak bile bunu ancak işletmenin ayakta kalması için harcarız” dedi.
Merkez Bankası’nın politika faizini yüzde 9’a indirmesinden sonra dün Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, tek haneli faiz oranıyla övünerek özellikle kamu bankalarından kredi çekip yatırım yapmalarını istedi. Erdoğan, “Yatırım kredisiyle hedefimiz nedir? Yatırım, istihdam, üretim, ihracat, cari fazla yoluyla büyüme” dedi. Çeşitli sektörlerden iş insanlarına yatırım yapın çağrısını sorduk. Ortak yorum, “Faiz indi ama krediye ulaşmak imkânsız” oldu.
KARŞILIKSIZ ÇEKLER ARTACAK
Kredilerde faizlerin yüzde 40-50 bandına çıktığını ve vadelerin de altı ayın altına düştüğünü söyleyen Plastik Sanayicileri Federasyonu Başkanı Ömer Karadeniz, bu koşullarda işletmelerin sağlıklı bir yatırım ortamına ulaşamayacağını belirtti. Karadeniz, “Daha ortodoks ekonomi politikalarını uygulamaya alarak düşük maliyetli ve uzun vadeli finansmanı mümkün kılacak bir yatırım ortamı oluşturulmalı. Aksi halde ihracatta gerçekleştirdiğimiz atılımın kalıcı hale gelmesi zora girecektir” dedi.
Kredi alabilen işletmelerin fatura karşılığı alabildiğini hatırlatan İstanbul Tüccarlar Kulübü Başkanı İlker Önel ise “Biz üç, dört banka ile çalışıyoruz birinden kestiğimiz çeki diğer bankadan aldığımız kredi ile ödüyorduk. Şimdi fatura karşılığı ödeme yapılıp, nakit verilmiyor. Bu da işletmelerin nakit akışını yavaşlattı, bu da karşılıksız çek oranını da yükseltecektir” dedi.
NAKİT AKIŞI BOZULDU
Türkiye Ayakkabı Sanayicileri Derneği Başkanı Berke İçten de kredilere ulaşılamadığını belirterek “Üç, altı aylık krediyle ne yatırımı yapacağız? Türkiye’de üretilmeyen bazı ürünler var ama kimse bu alanlara girecek yatırımlar yapamıyor mevcut durumda. Bizim sektöre makine yatırımından önce kalifiye eleman yatırımı gerekiyor” diye konuştu.
Özellikle yıllık 250 milyon TL üstünde cirosu olan işletmelerin krediye erişiminin imkânsız olduğunu söyleyen Akça Kimya Genel Müdürü Alp Sarıcı da piyasadaki bozulmaların arttığını söyledi. Sarıcı şöyle konuştu: “Bankalarda vadeler kısalırken şirketler arası ödemeler de aksamaya başladı. Kimse ödemesini zamanında yapmıyor en az yüzde 20 uzadı bu süreler. Nakit akışı çok bozuldu. Bu durum çığ etkisi yapabilir.”