Yılın son çeyreğinde ekonomideki durgunluk, artan enerji maliyetleri ve iktidarın yeni yıla dönük “asgari ücret artışı, emeklilikte yaşa takılanlara (EYT) düzenleme” gibi söylemleri iş dünyasını tedirgin ediyor. Avrupa’da yaşanan ekonomik durgunlukla siparişlerin azalması da Türkiye’ye yansımaya başladı. Ege Seramik’in artan enerji maliyetleri nedeniyle bazı tesislerinde üretimi durdurmasıyla gündeme gelen üretim tatili şimdi de hazırgiyim ve tekstil olmak üzere birçok sektörde görülmeye başlandı. Hazırgiyim ve tekstilde haftanın iki günü iş durdurma yeterli olmayınca bazı fabrikalar kapandı. Çalışan tesislerde ise istihdam azaltma eğilimleri görülüyor. Sanayici bu durumun krize dönüşmemesi için pandemi dönemindeki gibi kısa çalışma ödeneğine (KÇÖ) kolay başvuru ve ödenekte yaygınlaşma talep ederken sendikalar, suiistimalin önlenmesi, ödeneğin kullanımına yönelik denetim ve ödemenin işçiye yapılmasını talep etti.
Kısa çalışma ödeneği talebi geçen hafta ilk olarak Bursa Sanayi ve Ticaret Odası Başkanı İbrahim Burkay’dan geldi. 2023’ün zor bir yıl olacağını söyleyen Burkay şöyle konuştu: “Özellikle ilk iki çeyrekte dış ticaretteki daralma ile birlikte istihdamda sıkıntılar yaşanabilir. Avrupa’daki durgunluğun etkisi yayılıyor. Biz önleyici bir hamle anlamında KÇÖ’yü talep ediyoruz”
TALEP BAKANLIĞA İLETİLDİ
Yılın 8’inci ayından itibaren süren daralmanın yüzde 50’yi bulduğunu belirten Türkiye Giyim Sanayicileri Derneği Başkanı Ramazan Kaya ise Kahramanmaraş’ta iki iplik fabrikasının toplamda 6 tesisi kapatıp 450 kişiyi işten çıkardığını açıkladı. “Bu dalga yayılıyor, bir an önce önlem alınmalı” diyen Kaya, geçen hafta Ticaret Bakanlığı ile görüştüklerini ve bu talebi ilettiklerini dile getirdi. Gelecek hafta Çalışma Bakanlığı’na da aynı taleple gideceklerini belirten ve kamunun dikkatini üç konuya çekmek istediklerini söyleyen Kaya, şu bilgileri verdi:
“Öncelikle asgari ücret dedikodularını soracağız. Yüksek asgari ücret söylemleri var, bu konuda işverene ne gibi destekler verilecek. İkinci konu EYT olacak. EYT ile sanayiciye bir tazminat yükü yüklenecek, hele bir de yeni yüksek asgari ücretle birlikte bu tazminat artacağı için yıl sonuna doğru işten çıkarmalar artabilir. Üçüncü konu da üretimden doğan istihdam düşüşüne karşı kısa çalışma ödeneği olacak.”
SUİİSTİMALE DİKKAT!
Sendikalar da istihdamdaki ve kapasite kullanımındaki düşüşü doğruladı. Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu’na bağlı Tekstil-İş Sendikası Başkanı Kazım Doğan, “Kısa çalışma ödeneği (KÇÖ) gibi seçenekler değerlendirilecekse işverenin insafına bırakılmamalı” dedi. Doğan şöyle konuştu:
“Bazı fabrikaların Cuma ve Cumartesi günleri çalışmayı durdurduğunu biliyoruz. Tesis kapanmaları da başladı. İstihdam kaybını önlemek için KÇÖ gibi seçenekler değerlendirilebilir ancak işverenlerin bunu kötü amaçlı kullandıklarına da sıkça şahit olduk. KÇÖ’deki işçilerin tam zamanlı çalıştıklarını gördük. Çalışma Bakanlığı tekrar işyeri denetim müfettişlerini sahaya sürmeli ve işçilerle bire bir konuşarak denetlemeliler.”
"İSTİHDAM KAYBI İSTEMİYORUZ"
İstihdamda alarm zilleri çalarken Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati ise Arab News’e açıklamalarda bulundu. Nebati, “Enflasyonla mücadele için insana odaklandık. Büyüme istiyoruz ama insanların işini kaybetmesini istemiyoruz. Üretim ve verimliliğin devam etmesini istiyoruz. Enflasyonu dünyadaki gibi algılamıyoruz. Bunu insan temelli bir yaklaşımla görüyoruz. İnsanların işini kaybetmesini istemiyoruz. Bunun için elimizden geleni yapacağız” diye konuştu.