Hayvanların çıkardıkları sesleri henüz çocuk yaştan itibaren eğlenceli şarkılarla öğrenmeye başlıyoruz. Hatta belki de öğrendiğimiz ilk şeylerden oluyorlar.
Ancak çoğu zaman çıkardıkları seslerdeki bu farklılığın sebebini sorgulamıyoruz. Şimdi düşününce merak ettiyseniz cevabını biz verelim.
İlk neden, anatomik yapıları.
Hayvan türleri anatomik olarak birbirinden farklı olduğu için; ses telleri, dil, diş, dudak gibi ses üretme organları da birbirinden farklı. Nasıl ki biz insanlar belirli sesleri (kelimeleri oluşturan harfleri) çıkarırken dilimizi, ağzımızın içinde farklı yerlere götürüyoruz; hayvanlar da bunu kendi ses organlarına uygun şekilde yapıyor.
Bu anatomik farklılıkların sonucunda ise sesin tonunda ve frekansında farklılıklar ortaya çıkıyor. Mesela köpeklerin ses telleri kedilere göre daha kalın ve güçlü olduğundan derin havlama sesleri ortaya çıkıyor. Kedilerin ses telleri ise ince ve esnek olduğu için daha yüksek perdeli sesler çıkarıyorlar.
Üst: Köpek ses telleri, Alt: Kedi ses telleri .via-text { background-color: rgb(0,0,0); /* Fallback color */ background-color: rgba(0,0,0, 0.4); /* Black w/opacity/see-through */ color: white; font-weight: 300; font-size: 0.75em; position: absolute; bottom: 0%; right: 0; z-index: 2; padding: 5px !important; text-align: left; }
Bunun yanı sıra hayvanların ağzı ve burun boşluklarının şekli de sesi farklılaştırıyor. Hatta bu durum aynı türlerde bile farklılık oluşmasını sağlıyor. Örneğin uzun burunlu köpekler, burun boşlukları sayesinde daha derin sesler çıkarabiliyorlar.
Diğer bir sebep ise iletişim ihtiyaçları.
Evrimleşme sürecinde hayvanlar hem çevresel koşullara hem de sosyal yapılarına göre seslerini geliştirdiler. Eş bulmak, bölgelerini korumak, sosyal ilişkiler geliştirmek, tehlike uyarısı yapmak… Hepsi bu seslerin şekillenmesinde etkili oldu.
Bir örnek verecek olursak, kediler yırtıcı hayvanlar olduklarından avlarını pusu kurarak yakalıyor. Bu yüzden daha sessiz bir yaşam şekilleri var. Köpekler ise sürü hayvanı olduklarından daha güçlü ve uzaktan duyulabilecek havlama sesi geliştirmiş. Sürüdeki diğer üyeleri tehlikeye karşı bilgilendirmek için de daha güçlü bir sese ihtiyaçları var.
Kısacası evrim ve adaptasyonun yegâne sebep olduğunu söyleyebiliriz.
Hayvanların çıkardıkları sesler, evrimsel süreçleri boyunca hayatta kalma stratejilerine ve hayat koşullarına göre şekillendi. Her türün birbirinden apayrı stratejileri, çevreleri ve yaşam şartları olduğu için bu farklılıklar seslerine de yansıdı.
Tüm bu fizyolojik yapıların, çevresel adaptasyonların ve sosyal davranışların sonucunda ise her türün sahip olduğu karakteristik ses ortaya çıktı.
Hayvanlar âlemine biraz daha dalmak için: