Hayvanlar da tıpkı insanlar gibi strese girebilir, kendini depresyonda hissedebilir. Bildiğiniz üzere, biz insanları intihara sürükleyen faktörlerin başında da bu tür ruhsal değişkenlikler geliyor.
Peki hayvanlar da insanlarda olduğu gibi 'intihar' düşüncesine girip bunu yapabilir mi? Uzmanların, bu konu hakkında farklı düşünceleri var.
İntihar olarak değerlendirilen vakaların en meşhuru, 'toplu balina intiharları'
Bir dönem balinaların belli bir olay ya da çevre kirliliği dolayısıyla intihar ettiğine dair spekülatif haberler gündemi oldukça meşgul ediyordu. Aslında bu olayın temelinde yatan şey oldukça farklı.
Her şey, alfa balinanın ölümcül şekilde hasta hissedip, kendisine saklanmak için uygun bir yer araması ve geride kalan göç dönemindeki sürünün kafası karışarak liderlerini takip etmesi, akabinde kıyıya vurarak ölmesinden ibaret.
Farelerin, öleceğini bile bile kedilerin üstüne koşması bir intihar mıdır?
İşin bir başka boyutu ise 'farelerin öleceğini bile bile kedilerin üstüne koşması'. Bu olayın aslı ise şu ki, farelerin üstünde beyinlerini etkileyen bir parazit türü mevcuttur ve fare, eğer bu parazite maruz kalırsa korku duyusunu kaybederek bir kediye kolayca yem olabilir.
Peki uzmanlar bu konu hakkında ne düşünüyor?
Aslında, uzmanların arasında tam bir fikir birliği bulunmuyor. İlk görüşle başlayacak olursak, hayvanlar gerçekten de intihar ediyor olabilir fakat bunu bir ölme isteğiyle yapıp yapmadıkları bilinmez. Yüksek stres altındaki bir hayvan, örneğin sirk gösterilerine çıkan hayvanlar, kendilerini öldürebilir. Ancak bunu, bizdeki gibi bir intihar düşüncesiyle yaptıkları hakkında net bir bilgi yok.
Diğer yandan birçok uzman, insanlar ve hayvanlar arasında benzer psikolojik tepkiler oluşabilse de intiharın bunlardan biri olmadığını ileri sürüyor. Bu düşünceyi savunanlara göre her insan, bir gün öleceğini bilir fakat bu, yalnızca insanlara özgü bir özelliktir. Hiçbir hayvan, yaşamdaki yerini ve günün birinde öleceğini bilip ölüme dair bir karar veremez. Korkuya dayalı içgüdüler ile tehlikelerden kaçmaları, ölümlü olduklarını bilmeleriyle bağdaştırılamaz.
Hayvanların duygu ve düşünce dünyası, dışarıdan bakıldığı kadar basit değil.
Hangi düşünceye inanırsanız inanın bazı hayvanların ailelerini korumak için kendilerini feda etmesi; bazılarının, ölen arkadaşlarının ardından yas sürecine girmesi; bazılarının ise üzüntülü bir durum karşısında ölecek seviyeye gelene kadar kendilerini aç bırakmaları gibi birçok örnek bulunuyor.
Hayvanların iç dünyasına yönelik elde ettiğimiz bilgiler çoğaldıkça belki intihar konusunda da daha net şeyler söyleyebiliriz ancak şimdilik sadece birkaç farklı görüş var ve hangisine inanıp inanmayacağınız size bağlı.
Kaynaklar: Psychology Today, A-Z Animals