Haber7-ÖZEL
Dünyanın en büyük mobil teknoloji fuarı olan Mobil Dünya Kongresi(Mobile World Congress-MWC 2024) İspanya'nın Barselona kentinde kapılarını açtı. Türkiye'den 32 şirketin stant açtığı kongrede 200 ülkeden cihaz imalatçıları, teknoloji sağlayıcıları, mobil operatörler, içerik sahipleri ve teknolojinin geleceğiyle ilgilenen profesyoneller yer alıyor. 2024'ün merakla beklenen fuarlarından biri olan MWC'ye katılan Haber7 Genel Yayın yönetmeni Osman Ateşli, ULAK Haberleşme AŞ'nin stantında özel bir röportaj gerçekleştirdi. ULAK Merkezi Yazılımlar Direktörü Alper Sınav'la gerçekleştirilen röportajda, ilk yerli ve milli baz istasyonumuz ULAK'la ilgili detaylı bilgiler verilirken, ULAK'ın hayatımızda ne gibi kolaylıklar ve değişimler yaşatacağı gözler önüne serildi.
ARAÇLAR KENDİ ARALARINDA VE YOLLARLA KONUŞABİLECEK
Savunma Sanayi Başkanlığı’nın (SSB) girişimi ve destekleriyle hayata geçirilen ULAK ile trafikte birçok kolaylık Türk halkının hayatına girecek. Konuyla ilgili detaylı bilgi aktaran Alper Sınav, bu teknoloji sayesinde Araçtan araca, araçtan altyapıya ve araçtan şebekeye bağlantılar sağlanacağını belirterek, bunlardan biri olan onboard denilen araç üstü sistem sayesinde yaşanacakları anlattı.
Onboard sistemiyle araçların kendi arasında ve yollarla konuşabileceğini söyleyen Sınav, "Bunlar temelde ne yapıyorlar? Diyelim ki iki araba gidiyor, öndeki araba bir anda frene bastı. Hemen arkadaki bütün arabalara bu araçtan araca sistemle frene bastım ona göre siz konumunuzu alın. Ya da ani bir dönüş var, O ani dönüşle ilgili bir faaliyet oldu kaydı bir şey yaptı hemen arkadaki araçlara bunu belirtiyor. Ya da yolda bir yapım çalışması var. Yoldaki yapım çalışmasını, akıllı ulaşım sisteminin veri merkezi kara yollarından bu yol kenarı birimlerine iletiyor. Yol kenarı birimleri de aynı şekilde onu araçlara gönderiyor. Yani yollar akıllı hale geliyor. Trafik işaretleri akıllı hale geliyor. Yol ve tehlikeler birbiriyle paylaşılabiliyor." dedi.
BİLMENİZ GEREKEN HER ŞEYİ SİSTEM SÖYLÜYOR
Teknolojinin bununla da sınırlı kalmadığını daha da ileri gidildiğini söyleyen Sınav, şu sözleri sarf etti;Örneğin elektrikli arabanız var şarj edeceksiniz. Size şu kadar mesafede şarj istasyonu var, bu saatte şarjı yaparsanız şu kadar yol gidebilirsiniz gibi bilgiler veriyor. Arabanızın durumu da biliyorsunuz siz. Yapay zekayla bunlar hep birleştiriliyor ve size diyor ki; 2 saat sonra X firmasının şuradaki şarj istasyonuna uygun akımla şarj ettiğinizde hem daha ucuza yapabilirsin hem de daha uzun kullanabilirsiniz diyor. Böyle bir ağ oluşturuyor.
Sınav, günümüzde yaygın olarak kullanılmaya başlanan yapay zekanın da bu sistemlerin içerisine girdiğini ve trafiği rahatlatacak adımlar atıldığını belirterek "Çünkü daha siz trafiğe girmeden size alternatif yolları, oluşan kazaları, hatta ışık durumlarını bildiriyor. Bunlara da biz kavşak kontrol cihazı diyoruz. Kavşak kontrol cihazlarıyla bizim yol kenarı birimlerimiz konuşuyorlar. Yeşil durumunu analiz ediyorlar ve hız tavsiyelerinde bulunuyorlar. Hız tavsiyesine uyarsanız siz hızlı bir şekilde hani yeşil koridor diyorlar. O yeşil koridor gerçek anlamda kullanılıyor. Ya da yollarda özel kangallar var. Onun üzerine geldiğimiz zaman size öncelik veriyor. Boşu boşuna beklemek yerine boş yolda size yeşil yanıyor, akıllı ulaşım sistemleri, bunların hepsini birbirine söylüyor." şeklinde konuştu.
BÜTÜN ARAÇLARA BU SİSTEMLERDEN KOYULMASI GEREKİYOR
Şu anda Karayolları Genel Müdürlüğü ve belediyelerin bu sistemlere geçmeye başladığını söyleyen Sınav, ISUZU otobüslerinin üzerine bu araç üstü birimlerin koyulduğunu söyledi. Sistemin daha iyi işleyebilmesi için bütün araçlara bu sistemlerden koyulması gerektiğini ifade ederek, yol kenarlarının bile bu sistemle geliştirilmesi gerektiğini belirtti. Sınav, sistemin basamak basamak hayatımıza gireceğini şu sözlerle anlattı;Muhtemelen devletin araçları yolu analiz etmek için bunları değerlendirecek. Daha sonra da ticarete de yavaş yavaş gireriz. En sonda da bunu güvenliğini de zaten halkımız hissetmeye başladığı zaman özel araçlara da bu yavaş yavaş gelecek. Ancak Almanya’ya, İspanya’ya, İtalya’ya, özellikle Kore’ye, Singapur’a baktığınızda bu teknolojiler oturmuş durumda. Bunlar sadece trafik güvenliği değil ya da enerji verimliliği değil, bunun yanında yollarla ilgili ücret toplama gibi sistemleri de bunun üzerinden yapmaya çalışıyorlar. Bunu da da otomotiv finansı olarak değerlendirilir. Biletlerin toplanması, yol geçiş ücretleri, trafik cezaları ve birçok konuyu bunlar otomatik olarak yapabiliyor.
TRAFİĞİ YÜZDE 20 AZALTABİLİR
Sistemin trafik azaltılması üzerinde simülasyonlarla araştırmalar yapıldığını söyleyen ULAK Merkezi Yazılımlar Direktörü Alper Sınav, "Özel trafik simülasyonları var. Bir yolu yaklaşık 2 ay izliyorsunuz. 2 ay sonra bakıyoruz, ‘Eğer araç üstü veya yol kenarı sistemleri olsaydı, ne kadar trafiği rahatlatırdı?’ Baktığınızda yüzde 20 civarında rahatlatıyorsunuz. Bu çok büyük bir rakam." ifadelerini kullandı.
AFET ÜRÜNLERİNDE ÖNCELİK KAMU KURUMLARININ
Afetler ile ilgili üretilen ürünlerine ilişkin de bilgi veren Sınav, bu sistemi öncelikle kamu kurumlarının alması gerektiğini söyledi. Sınav, "Bunların testlerini yapıyoruz. Testlerde yavaş yavaş mesafeyi artırıyoruz. Yüksekliğini artırıyoruz ki alanı artsın. Bunu 2 şekilde kullanıyoruz; Bir, normal ticari ağ şirketlerine, yani bizim normal operatörlere… Diğeri de tek başına afet ve kamu güvenliğiyle ilgili tek başına network kuracak şekilde. Örneğin tamamen yıkılmış, insanların sistemleri yok ama bizim kamu güvenliği personelleri üzeride özel SIM’lerimizle özel telefonları var. Üzerlerinde network’ü uçuruyoruz. O network hem onların iletişimini sağlıyor hem de çevrede başka sinyal alıyorsa onları da bildiriyor. Böyle bir yapıyı kurmaya başladık. Aslında ticari faaliyetler için de açtık ama onların taleplerini bekliyoruz." dedi.
Kahramanmaraş merkezli 11 ilimizi etkileyen 6 Şubat 2023 depremleriyle bağlantılı olarak afet ürünlerinin örneğini veren Sınav, bu üründen ortalama 20 tane olmasının 11 il için yeterli olacağını söyledi.
İHA'lar üzerinde de çalışma yaptıklarını belirten Sınav "İHA’nın üzerinde çalışıyor. Şimdi ANKA’nın üzerinde test ettik. Ama bu uçağın, helikopterin, zeplinin, güneş panelleriyle uçan bir uçağın da altına takılabilir. Yani karasal olmayan birçok network’ün, balonun altına bile takabilirsiniz. Sonuçta bizim için yükselmesi önemli." şeklinde konuştu.