Özellikle pandemi dönemi ile birlikte kripto paralara yatırım yapan kişi sayısı o kadar arttı ki artık neredeyse hepimizin çevresinde bu son model yatırım aracından çok para kazanan veya kaybeden kişiler illaki bulunuyor.
Hatta kripto paraların popüleritesi o kadar arttı ki Orta Amerika ülkesi El Salvador bile geçtiğimiz senelerde devrim niteliğinde bir kararla ulusal para birimini Bitcoin yaptığı duyurmuştu. Ama her ülkenin kripto paralara bakış açısı kesinlikle aynı değil çünkü bazıları kripto paraları tamamen yasaklayarak vatandaşlarına alım satımını engelliyor.
Hangi ülkeler kripto paraları yasaklamıştır?
Listenin ilk sırasında bir dönemin Bitcoin madenciliği devi yer alıyor: Çin
Kripto paraları yasaklayan ülkelerin arasında açık ara en büyük ve dikkat çekici olan ülkenin Çin olduğu söylenebilir. Hindistan'dan sonra dünyanın en kalabalık 2. ülkesinin kripto paralara karşı tavrı, 2017'de yerel kripto para borsalarının yasaklanmasıyla başladı ve yavaş yavaş Eylül 2021'de kriptoyla ilgili her şeyin tamamen yasaklanmasına kadar ilerledi.
Ancak Çin'in, kendi para birimi olan Yuan'ın dijital versiyonunu çıkarması gibi adımları da kripto para teknolojisine tamamen kapalı olmadığını gösteriyor. Aslında istedikleri şey, kontrolün kendilerinde olması.
Çin'de kara para aklama ve dolandırıcılıkların yanında bu yasakların en büyük sebebi ise kripto ekonomisinin Çin'deki ekonomik kalkınmaya zarar verebileceğine dair endişelerdir.
En zengin ülkelerden birisi ama kripto paralara pek sıcak değil: Katar
IMF verilene göre dünyanın en zengin ülkelerinden birisi olan Katar, 2020 yılı başlarında aldığı kararla Bitcoin ve diğer tüm kripto para birimlerini ülkenin Katar Finans Merkezi Düzenleyici Kurulu (QFCRA) aracılığıyla yasaklamıştı.
Katar'da fiyat oynaklığı, mali suç olasılığı ve merkezi hükümet desteğinin olmaması nedeniyle kripto para birimi faaliyeti yasaklandı.
Bitcoin'in resmi olarak haram olduğu yer: Mısır
Mısır'da yasak, merkez bankasının kriptonun değerinin herhangi bir maddi varlığa bağlı olmadığını ve ülkede yalnızca tanınan ulusal para birimlerinin alınıp satılmasına izin verildiğini vurgulaması ile 2020 yılında yürürlüğe girdi. Ayrıca Mısır'da ülkenin birincil İslami danışma organı olan Dar al-Ifta, 2018'de dini bir kararname yayınlayarak kripto para işlemlerini haram olarak sınıflandırdı.
Mısır'da kripto paralar, kripto paraların anonimlik özelliği, kara para aklama da kullanılma ihtimali ve ülkenin resmi para birimi olan Mısır Poundu ile ticaret zorunluluğuna teşvik olunması gibi nedenlerle yasaklanmıştır.
Kripto paralara ısınamayan bir başka Kuzey Afrika ülkesi: Cezayir
Cezayir, kripto paraları, asıl popülaritesini yakalamadan çok daha önce, 2018 yılında sanal para birimleri satın almayı, satmayı, kullanmayı veya tutmayı yasa dışı kılan bir mali yasanın çıkarılmasının ardından yasaklamıştır.
Cezayir'in kripto paraları yasaklama sebepleri arasında, kripto işlemleri sırasında kullanıcılarının garantili anonimliği nedeniyle dijital para birimlerinin uyuşturucu kaçakçılığı, kara para aklama ve vergi kaçakçılığı gibi yasa dışı faaliyetlerde kullanılabilmesi önemli bir yer alıyor.
Bitcoin'in ne olduğunu daha kimse bilmezken burada yasaktı: Bolivya
Belki de dünyada sayılı insanın kripto paralardan haberi varken Bolivya, Eski başbakan Evo Morales döneminde alelacele kripto paraları yasaklamıştır. 2014'ten beri Bolivya'da Bitcoin kullanımına ilişkin tam bir yasak var. Bolivya Merkez Bankası, Bitcoin'i ve bir ülke veya ekonomik bölge tarafından düzenlenmeyen diğer tüm para birimlerini yasaklayan bir karar yayınladı.
Bolivya'da dönemin başbakanı Morales, kripto para birimlerinin finansal istikrarı tehdit ettiğini ve uyuşturucu kaçakçılığı ve terörizm gibi suç faaliyetlerinde kullanılabileceğini öne sürerek bu kararı aldı.
Kripto paralarla arası iyi olmayan bir diğer ülke: Bangladeş
Güney Asya'nın en büyük ikinci ekonomisine sahip olan Bangladeş'in kripto paralarla olan ilişkisi oldukça karışıktır. Resmi olarak, ülkenin kara para aklama ve terörün finansmanı yasaları uyarınca 12 yıla kadar cezalandırılabilen kripto para işlemleriyle ilgili yasaklar mevcuttur.
Bununla birlikte ülke son zamanlarda, kripto ve sanal varlıklara yönelik bir ısınmaya işaret eden yeni bir blockchain stratejisi önerdi ve kripto kullanımıyla ilgili herhangi bir mahkumiyet olduğuna dair tam anlamıyla güvenilir bir rapor da yok.
Bangladeş'in kripto paraları yasaklama sebepleri arasında ise kara para aklama ve bazı yetkilere tam anlamıyla erişim sahibi olamama olasılıkları gerekçe gösteriliyor.
Kripto para kullanmanın en tehlikeli olabileceği yerlerden birisi: Afganistan
Kripto para alabilirseniz başınızın belaya girebileceği bir başka ülke Afganistan'dır. Taliban, 2021'de yeniden iktidarı aldığında, Eylül 2021'de kripto para birimini yasaklama kararı aldı.
Herhangi bir şekilde serbest piyasa taraftarı olmayan Taliban, yalnızca kripto para birimini yasaklamakla kalmayıp, aynı zamanda kripto kullanıcılarını da ellerinden geldiğince sert bir şekilde cezalandırdı.
Afganistan'da kripto paralara olan karşı tavrın ana sebepleri ise kripto paraların fiyatlarındaki yüksek volatilite ve kripto borsalarının Afganistan'da olmaması nedeniyle ABD Doları gibi varlıkların ülkeyi terk etmesi gösterilmiştir.
Kripto paraları yasaklayan bir başka ülke, Everest Dağı'nın ev sahibi: Nepal
Renkli festivalleri ve kültürel zenginlikleri dışında Himalayalar'ın kalbi olarak da bilinen Nepal, Eylül 2021'de kripto paraları yasakladı. Ülkenin merkez bankası Nepal Rastra Bankası, kripto paraların kullanımını, madenciliğini ve ticaretini yasadışı ilan etti.
Nepal'in kripto paralara karşı sert tavrının ana nedeni, sektörde oldukça fazla dolandırıcılık iddialarının yer alması ve yerli sermayenin yasadışı olarak dışarı çıkması olarak belirtiliyor.
Kaynaklar: Cloudwards, Euronews, Yahoo Finance, Cryptonews, Cointelegraph