Birçok insan, yorgun, argın ve mutsuz uyandığı için vitamin eksikliği yaşadığını düşünür. Bunun çözümü için de onlarca takviye alır, sonuç: Aynı!
Öyleyse açıklamanın vakti geldi… Öğle uykusuyla gece uykusu, neden hiç aynı olmaz?
Öğle uykusundan uyanmakla gece uykusundan uyanmak, asla bir değil.
Biyolojik ritim, uyku evresi, uyku süresi gibi pek çok faktör, bu duruma sebep oluyor. Vücudumuz, gün ışığına uyumlu bir ritimle çalışıyor. Gece boyunca salgılanan melatonin, derin uykuyu destekliyor. Sabah uyandığımızda da kortizol seviyemiz artıyor, daha dinç hissediyoruz.
Gün içindeki uyku ise bu ritme biraz ters düşüyor. Gündüz, melatonin salınımı düşük olduğu için uyku, kesintili ve hafif oluyor. Uyandığımızda ise vücudumuz, uyku ve uyanıklık arasındaki dengeyi kolaylıkla kuramıyor.
Gece uykusu, REM evresi açısından önemlidir.
Hep duyduğumuz, oldukça önemli derin uyku döngüsünü tanımlayan REM evresi, uykunun en kaliteli olduğu zaman dilimini kapsıyor. Gece, minimum 7 saatlik uykuda bu döngü tamamlanıyor. Ancak öğlen uykusu, 20-30 dakikalık aralıkları kapsıyor ve derin uyku pek mümkün olmuyor.
Derin uyku anı yaşansa bile çevresel faktörlerden dolayı aniden uyanmalar gerçekleşiyor. Bu da uyku ataleti adı verilen sersemlik hissine sebep oluyor. Ayrıca gece uykusunda vücudumuzun kendini onardığını ve enerji depoladığını unutmayalım.
Güneş ışığı, serotonin salınımını tetikliyor.
Sabah uyanmak, bazı hormonların salınımından dolayı daha dinç ve mutlu hissetmemize sebep oluyor. Öğle uykusu ise bu salınımın aksine vücutta bir enerji düşüşü (circadian dip) gerçekleştiriyor.
Ayrıca gece uykusu, günün bittiğini algılayan beynimiz için bir “reset” sağlıyor. Öğle uykusu ise tamamen dinlenme odaklı olduğu için beyin, bu şekilde koşullanmış oluyor. Bu kötü his ve enerjisizlikle başa çıkmak için gün içerisinde derin olmayan ve 20-30 dakikayı geçmeyen “power nap” uykusuna geçin.
Ayrıca pek bilinmeyen bir ipucu daha verelim: Uyumadan 20-30 dakika önce kahve içmek, uyanınca daha dinç hissettirebilir.
Kaynaklar: 1, 2Uyku ile ilgili diğer içeriklerimiz:
