Sporcularda görebileceğimiz, ”Kara Şövalye Yükseliyor” filmini andıran bu maskemsi bu tuhaf şey, “VO₂ Max” olarak adlandırılan bir test için kullanılıyor aslında.
“VO₂ Max” testi için kullanılan maskenin tam olarak ne olduğuna ve ne gibi bir işleve hizmet ettiğine daha yakından bakalım.
"VO₂ Max" testinde kullanılan cihaz, bir ölçüm yapıyor.
Solunum sürecinde en önemli bileşen olan oksijeni soluduğumuzda ciğerlerimiz onu emiyor ve enerjiye dönüştürüyor. ATP olarak kısaltılan adenosin trifosfat ise hücrelerimize güç veriyor ve nefes verirken karbondioksitin salınmasına yardımcı oluyor. Bu bilgi şimdilik aklımızda dursun ve diğer konuya geçelim.
Futbolcuların ağızlarına taktıkları bu şey, genellikle "VO₂ Max" testini gerçekleştirmek için kullanılan; "metabolic analyzer (metabolik analizör) " veya "portable gas analyzer" (taşınabilir enerji analizörü) olarak da adlandırılan bir cihaz. Bu cihaz, sporcuların solunum gazlarını analiz ediyor ve egzersiz sırasında vücutlarındaki oksijen tüketimini ölçüyor.
Bir nevi sporcunun maksimum oksijen tüketimini belirlemeye yönelik fizyolojik bir test yani.
Test sırasında sporcu, genellikle futbol sahasında, egzersiz bandında ya da bisiklet üstünde maksimum performans sergileyerek egzersiz yapıyor ve cihaz; bu esnada alınan ve verilen oksijen ile karbondioksit miktarını izleyerek kişinin ne kadar oksijen kullandığını ve karbondioksit ürettiğini belirliyor.
"VO₂ Max" seviyesi ne kadar yüksek olursa vücut da o kadar fazla oksijen tüketiyor ve bu oksijeni maksimum miktarda ATP enerjisi üretmek için kullanıyor.
Peki tüm bu bilgiler tam olarak ne için gerekli?
Cihazın ölçtüğü veriler; sporcuların fizyolojik kondisyonlarını değerlendirmek, antrenman programlarını optimize etmek ve performanslarını artırmak için kullanılıyor. Sporcunun aeorobik dayanıklılığının ölçüsü olan "VO₂ Max"in yüksek değerlerde olması ise daha iyi performans ve dayanıklılıkla ilişkilendiriliyor.
Ancak bu testi öyle önüne gelen herkes yapamıyor. Genellikle laboratuvar, hastane gibi tıbbi bir tesiste; doktor ya da fitness uzmanı ile antrenörler tarafından gerçekleştiriliyor.
Kaynaklar: Healthline, University of Virginia, Verywell Fitİlginizi çekebilecek diğer içeriklerimiz: