Ronaldinho’nun ‘swag’ hareketi, Gomis’in aslan yürüyüşü, Alex'in yengeç dansı, Drogba’nın kol sallaması, Guiza’nın okçu hareketi… Bunların hepsi artık oyuncularla özdeşleşmiş, ekranlarda görmeye alışık olduğumuz kutlamalar.
Fakat bir hareket var ki eğer gol sevincini kutlarken yaparsan anında sarı kart görebilirsin. Bahsettiğimiz forma çıkarma hareketinin neden yasak olduğunu bilmiyorsanız sizi aşağı doğru alalım.
Abartılı gol kutlamaları genellikle sarı kartla sonuçlanır.
Robert Firmino, 2012’den 2017’ye kadar, formasını çıkartarak kutlama yaptığı için tam 7 defa sarı kart alarak rekor kırmıştı. Elbette tişörtünü çıkaran tek oyuncu Firmino değil, sevinç anında coşkuyla bu hareketi yapıp cezalandırılan başka pek çok oyuncu var.
Makul seviyelerdeki gol sevinçlerine izin verilse de FIFA tarafından 2004 yılından itibaren yasaklanan forma çıkarma hareketi, ‘sportmenlik dışı' davranışların arasında yer alıyor. Peki neden?
Yasağın geçmişi, 1999 senesindeki bir olaya dayanıyor.
ABD ve Çin arasında gerçekleşen Kadınlar Dünya Kupası Finali’nde, Brandi Chastain adlı oyuncu, onları şampiyonluğa taşıyan golünü attı ve formasını çıkarttı. Tişörtünün altında sporcu atleti olmasına rağmen bazı muhafazakâr gruplar tarafından tepki gördü.
Daha sonra, Uluslararası Futbol Birliği Kurulu, kadınların kutlama yaparken formalarını çıkartmasını yasakladı. Erkekler formalarını özgürce çıkartabilirken kadınlar yaptığında sarı kart görüyorlardı.
Tabii ki bu noktada feminist gruplar devreye girdi ve erkeklerle eşit muamele görmek istediler. 2004 senesinde FIFA, bu talebi kabul etti ve kadınların forma çıkarmasına izin vermek yerine erkekler için de yasakladı.
Yasak bu olayla başladı fakat başka sebepleri de bulunuyor.
FIFA Kural 12’ye göre, oyunculara aşağıdaki durumlarda sarı kart verilir:
Kışkırtıcı ve alaycı hareketlerÇite tırmanmakFormayı çıkarmak ya da kafaya geçirmekBaşını veya yüzünü maske vb. nesnelerle kapatmakAlmanya Hakem Komitesi eski başkanı Volker Roth, bu kuralı şu sözlerle açıklamıştı:
“İslam ülkelerinde forma çıkarmak, bakmak zorunda olanlara karşı bir hakaret.”
Maçın akışını bozması ve oyuncuların konsantrasyonunu ekileyebilmesi de bir diğer etken.
Fazla coşkulu ve uzun bir gol sevinci, maçın akışını bozar ve süreyi gereksiz yere uzatır. Oyuncuların, kutlamaları bittikten sonra hemen maça konsantre olmaları gerekir. Örneğin, Manchester United oyuncusu Forlán, tam olarak bu sebepten başlama vuruşunu kaçırmıştı ve maçın geri kalanını Southampton'a karşı üstsüz oynamak zorunda kalmıştı.
Başka bir olay ise Güney Amerika'da gerçekleşti. Oyuncular, gol attıktan sonra formalarını taraftarlara fırlattılar ve seyirciler arasında izdiham yaşandı. Formaları kapmaya çalışan heyecanlı taraftarlardan bazıları ezilerek öldü!
Bir diğer sebep ise sponsorluklar.
Gol anları, maçın tartışmasız en iyi fotoğraflanan anları. Tüm kameralar, gol atan oyuncuya çevrilir ve oyuncu formasını çıkartmışsa sponsor olan markanın adı veya logosu görünmez. Bu durum, markasının görünmesi için büyük paralar ödeyen şirketleri memnun etmeyebilir tabii…
Yasağın çıkışına sebep olan olay pek hoş olmasa da diğer sebepleri düşününce biraz da olsa makul bir zemine oturtulabiliyor. Ne dersiniz, sizce böyle bir yasağa gerçekten gerek var mı?
Kaynaklar: Owayo, i News, Washington Post