Türkiye büyük bir ekonomik krizin içinde yeni bir bayrama giriyor. Artan gıda enflasyonu ile sebzeden bayramlık şekere kadar her alandaki hızlı fiyat artışları, yurttaşın bayramı buruk karşılamasına sebep oldu. IPSOS’un dün yayımladığı anket de bunu teyit ediyor. Ankete göre ramazan ayına özel alışveriş yapmayı planlayan yurttaşların oranı geçen yılki yüzde 41 seviyesinden yüzde 37’ye geriledi. Her 10 kişiden 1’i ramazana özel alışveriş yapmayacağını belirtirken bunun sebebinin ise alım gücü düşüklüğü ve ekonomi olduğunu söylüyor. Yurttaşların yüzde 52’si bayramlık giysi alışverişi yapmadığını belirtiyor.
ÇİKOLATA YERİNE LEBLEBİ
Yurttaşın bayram alışverişini incelemek için İstanbul Eminönü, Kadıköy ve Bayrampaşa’da çarşı ve AMV’leri gezdik. Esnaf beklediği müşteriyi bulamadığını söylerken alışverişe çıkan yurtaşın ana gündemi ise pahalılık. Eminönü’ndeyiz, sokaklar dolu ama dükkânlar boş. Yerli tüketicinin alışverişinde büyük düşüşler olduğunu belirten bir esnaf, “Mal alırken de artık azar azar alıp, sattıkça yerine koymaya çalışıyoruz ama bu sefer de her devirde zam gelmiş oluyor. Bu işin sonu nereye varacak biz de bilemiyoruz. Vatandaş çikolata, şeker yerine leblebi ya, tuzlu fıstık alabiliyor” dedi. Kadıköy’deki dükkân sahipleriyse ramazanın başında bir hareketlenme yaşandığını ancak bayrama doğru bu hareketliliğin durduğunu ve beklenen müşterinin gelmediğini söyledi.
YERLİ İÇİN FİYAT DÜŞÜRDÜK
Bayramlık kıyafet için iki çocuğuyla Bayrampaşa’da AVM’ye gelen bir ev hanımı, “Çocukları alışverişe çıkarırken çekiniyoruz bir şey isteyecekler diye” dedi
Bayramın vazgeçilmezi tatlılarda da fiyat yüksek, piyasa durgun. Taksim saldırısı ve depremin ardından düşen turist sayısının satışları düşürdüğünü söyleyen İstanbul Şekerci Pastacı Tatlıcı Esnaf Odası Başkanı Aykut Şener, “Şeker fiyatları yüzde 100 arttı, biz de mecburen birazını yansıtmak zorunda kaldık. Ama turist de olmayınca bayram alışverişi çok durgun geçiyor. Yerli müşterilerimiz alabilsin diye kârımızdan feragat ederek fiyatları düşürebildiğimiz kadar düşürüyoruz” dedi. Buna rağmen tulumbanın kilosu 80, şekerparenin kilosu 120, fıstıklı baklavanın kilosu ise 240 liradan başlıyor.
IPSOS Türkiye Üst Yöneticisi (CEO) Sidar Gedik, “Ekonomik zorluklar, geçtiğimiz sene olduğu gibi bu sene de Ramazan alışverişlerine yansımış durumda, hatta bu sene daha fazla etkilediğini görüyoruz. Vatandaşların yüüzde 69’u ekonomik nedenlerle zengin iftar sofraları kuramayacağını, yarıdan fazlası da misafir çağıramayacağını belirtiyor” dedi.
KALABALIK ÇOK MÜŞTERİ AZ
Ankara’da bayram alışverişlerinin kalbinin attığı ve ucuzluğuyla ünlü Ulus Hali’nde de hem esnaf hem yurttaş fiyatlardan şikâyetçi. Halde şekerin kilosu 60, çikolatanın kilosu 100 TL’den başlıyor. Hal esnaflarından İsmail İncioğlu, “Fiyatlar geçen yıla göre yüzde 200 arttı. Alışveriş yapan yurttaş sayısında geçen yıla göre azalma var. Gelen müşteri alışveriş yapmakta zorlanıyor. 2 günde bir fiyat değişiyor. İnsanlar et alamıyorlar” dedi. Esnaf Murat Özmen ise “Her şey çok pahalı. Normalde 3-5 TL olan ürün şimdi 10 TL. Kola 30, sigara 45 lira olmuş. İnsanlar memnun değil. Kalabalık var, evet ama müşteri sayısı düştü. İnsanlar alacak durumda olmasa da borç bulup geliyor. Enflasyondan Ankara Hali de ister istemez etkilendi” diye konuştu.