Vergi müfettişleri, Mali Suçları Araştırma Kurulu (MASAK), Vergi Denetim Kurulu uzmanlarından oluşan özel ekip öncelikle sosyal medya fenomenleri için vergi incelemesini derinleştirdi. Uzmanlar sosyal medyada para akışının pandemi döneminde başladığını belirtirken, Dilan Polat'larla ilgili tespitin de eylül ayında yapıldığı ardından MASAK'ın devreye girdiği belirtildi.
İncelemeler son 4 yılda yoğunlaşırken, sosyal hesaplarını kapatanlar denetimden kaçamıyor.
Maliye, sosyal medya fenomenlerine yönelik son yılların en kapsamlı denetimini yürütüyor. Maliye, Sosyal medya üzerinden gelir elde eden ve vergi yükümlülüğünü tam olarak yerine getirmeyen 3 binin üzerinde mükellef tespit edildi.
Karapara ile ilgili şüphe ortaya çıktığında MASAK devreye giriyor. Vergi müfettişleri, vergi kayıp, kaçağı, MASAK uzmanları da suç gelirlerinin aklanması boyutuyla inceleme yapıyor. Suç unsuru tespit edildiğinde savcılığa bildiriliyor. Bugüne kadar 100'ün üstünde fenomenin dosyası savcılığa iletildi. Uzmanlar, 2019 sonrasına yoğunlaşan incelemelerde takipçi sayısı değil kara para trafiğinin esas olduğunu söyledi.
Hesabı kapatmak işe yaramıyor
Uzmanlar, sosyal medya fenomenlerine yönelik inceleme sürecine ilişkin şu bilgileri verdi: "Vergi yönünden inceleniyor, para hareketleri takip ediliyor. Hesabını kapatsalar dahi geriye dönük bütün hareketleri inceleyebiliyoruz. Aldıkları gayrimenkul, otomobil vs. hepsine bakılıyor.
Kara para trafiği özellikle güzellik merkezleri, spor kulüpleri üzerinden yürütülüyor. Örneğin, internette 100 liraya satılan ürün güzellik merkezi üzerinden 10 liraya faturalandırılıyor. Ucuz ürünlere marka basarak fahiş fiyata satılıyor. Vergisi ödenmeyen gelirlerin tümü suç geliri olarak ele alınıyor.
Sosyal medya izleme birimi internet ve sosyal medya üzerinden ticaret yapan, gelir elde eden isimlerin tümüne bakıyor, bütün isimler, hesaplar gözden geçiriliyor. Sosyal medya hesabının kapatılması incelemeyi durdurmuyor."
İlk inceleme Eylül'de başladı
Sosyal medya üzerinden gelir elde eden ve vergi yükümlülüğünü tam olarak yerine getirmeyen 3 binin üzerinde mükellef tespit edildi. Dilan Polat'a yönelik incelemenin Eylül'de başladığını belirten uzmanlar, Ekim'de kara para tespit edilince MASAK devreye girdiğini ve konunun savcılığa intikal ettiğini ifade etti.
Maliye sosyal medya izleme birimi incelemeleri TikTok, Facebook, Instegram, YouTube dahil bütün sosyal medya hesapları üzerinden yürütüyor. Polat dosyasında internetten yapılan satışlar, elde edilen gelirler, güzellik merkezleri üzerinden yürütülen para trafiği, gayrimenkul, otomobil alım satımı, uçak kiralama gibi dikkat çeken eylemler, banka hesapları, vergi kayıtlarının incelendiği belirtilirken, vergisi ödenmeyen gelirlerin tamamı suç geliri olarak ele alınıyor.
Edinilen bilgiye göre kapsamlı vergi denetimi yürütülen para trafiğinin yüklü miktarda olduğu belirlenen yaklaşık 300-400 sosyal medya fenomeni bulunuyor. Yapılan incelemelerde ibrazı zorunlu defterlerde hile, yanıltıcı belge kullanma, kayıtları silme, sahte belge düzenleme, yetkisiz kişilere fatura bastırma gibi tespitler yapıldı.
Yıllık kazanca dikkat
Yıllık kazançları üzerinde gelir vergisi tarifesinin dördüncü diliminde yer alan tutarı (1 milyon 900 bin lirayı) aşması durumunda gelir vergisi yatırması gerekiyor. Bu tutarı aşmayan kazançlarda yüzde 15 stopaj kesintisi yapıyor. İstisnadan yararlanılabilmesi için Türkiye'de kurulu bankalarda hesap açılması, faaliyetlere ilişkin tüm hasılatın bu hesap aracılığıyla tahsil edilmesi gerekiyor. Elde edilen hasılatın bu hesaba yatırılmadığı ya da eksik yatırılması durumunda istisnadan yararlananların eksik tahakkuk eden vergi ceza, faiziyle alınıyor.
Gelir idaresi rehber hazırladı
Gelir İdaresi Başkanlığı da sosyal medyadan gelir elde eden içerik üreticileri için "vergi istisnası" rehberi hazırladı. İstisna kapsamındaki faaliyetler nedeniyle elde edilen kazançlar için yıllık gelir vergisi beyannamesi verilmeyecek. İnternet platformu üzerinden elde edilen reklam, abonelik, sponsorluk geliri, gelir vergisinden istisna olacak.,
İstisnadan yararlananlar başka ticari faaliyette bulunuyorsa ayrı ayrı hesap açacak. İstisnadan, sosyal sağlayıcılar üzerinden metin, görüntü, ses, video gibi içerikler paylaşan sosyal içerik üreticisi gerçek kişilerle akıllı telefon, tablet gibi mobil cihazlar için uygulama geliştiren gerçek kişiler yararlanabiliyor. İstisna şartlarını ihlal edenler elde edilen kazançların tamamı için yıllık gelir vergisi beyannamesi verecek.
Bu hesaplara döviz cinsinden bedellerin yatırılması durumunda, hesaba yatırılan döviz bedellerinin aktarım tarihindeki kur Türk lirası karşılıkları dikkate alınmak suretiyle kesinti matrahı tespit edilecek. Bir takvim yılında elde edilen hasılatın yasada öngörülen tutarı aşması durumunda da bankalarca hesaba aktarılan tutarlar üzerinden kesinti yapılmaya devam edilecek.