Dışarıdan bakınca sadece bir arabanın direksiyonuna tutunup hızlı gitmek gibi görünebilir ancak gerçekte bu spor; en güçlü kaslara, en hızlı reflekslere ve akıl almaz bir mental güce ihtiyaç duyuyor.
Yarışlar nasıl hazırlandıklarını ve olağanüstü güçlerini gördükten sonra onlara bir kez daha hayran kalacaksınız.
F1 pilotlarının antrenmanları neler?
Sadece hızlı olmak değil dayanıklı olmak için de yoğun antrenman programı uygulayan F1 pilotlarının öncelikle maruz kaldıkları çekim kuvvetinden başlayalım. Onların vücutları yarış boyunca 5G’ye varan yer çekimi kuvvetiyle baş ediyorlar. Bu da vücut ağırlıklarının 5 katını taşıdıkları anlamına geliyor.
Başka bir deyişle, sıradan bir insan bu kuvvetlere birkaç saniyeden fazla dayanamazken, F1 pilotları bu baskıya yarış boyunca karşı koymak zorundalar.
Bu nedenle de omuz, boyun ve sırt kaslarını güçlendirmek için özel egzersizler yapıyorlar. Boyun kaslarını geliştirmek için kafalarına ağırlık bağlıyken çeşitli hareketler yapıyorlar. Bu tür egzersizler, başlarını dik tutmalarına ve kaskların ağırlığı altında boyunlarını korumalarına yardımcı oluyor.
Kuvvet ve güç demişken fren pedalına uyguladıkları kuvveti de belirtmeden olmaz. Her pedal uygulaması 600-700 Newton kuvvet gerektiriyor. Bu da 90 dakikalık bir yarış sırasında toplamda 57.940 kg’a denk geliyor. Yani sadece omuz, boyun değil her yerlerini güçlendirmek zorundalar.
Sadece güç değil, dayanıklılık da çok önemli.
Kalp atış hızları bir yarış sırasında 190 BPM’ye kadar çıkabiliyor ve vücut sıcaklıkları 50 °C'ye kadar ulaşabiliyor. Bu yüzden dayanıklılık antrenmanları aslında pilotların kalp-damar sistemlerini güçlendiriyor.
Koşu, yüzme ve bisiklet gibi kardiyo aktiviteleri, yarış sırasında gerekli olan bu dayanıklılığı onlara kazandırıyor. Hatta bazı pilotlar, bir maraton koşucusu kadar dayanıklı hâle geliyor!
F1 pilotlarının mental antrenmanları
Onlara sadece fiziksel güç değil, hızlı karar verebilme yeteneği de gerekiyor. F1 pilotlarının refleksleri sıradan bir insana göre 2-3 kat daha hızlı. Ortalama bir insanın tepki süresi 0,25 saniye civarındayken, F1 pilotlarının bu süreyi 0,2 saniyeye kadar indirmeleri gerekiyor. Bu yüzden refleks hızlarını geliştirmek için özel eğitimlere tabi tutuluyorlar.
Bunun bir örneği de ışıklarla yapılan refleks egzersizleri. Egzersizlerde pilotlar, ekrandaki ışıklar hızla yanıp sönerken doğru renkleri yakalamaya çalışıyorlar. Bu gibi aktiviteler, onların pistteki olaylara anında tepki verebilme becerilerini geliştiriyor.
Reflekslerin yanı sıra pilotların odaklanma yetenekleri de en az kas güçleri kadar önemli. Her yarış yaklaşık iki saat sürüyor ve bu süre boyunca dikkati kaybetmek bir kaza ile sonuçlanabilir.
Pilotlar, meditasyon ve zihinsel odaklanma çalışmalarıyla yarış sırasında tüm dış etkenleri devre dışı bırakabiliyorlar. Bu, onlara pist üzerinde bir an bile konsantrasyon kaybetmemek için gereken zihinsel direnci sağlıyor.
F1 pilotları ne yiyor?
Maruz kaldıkları vücut sıcaklıkları yüzünden her sporcu, bir yarışta 2-3 kilo verebiliyor. Hem formlarını hem de yarış boyunca enerji seviyelerini korumak için F1 pilotları, ağır yemeklerden kaçınmaya özen gösteriyorlar.
Yarış günleri karbonhidrat ağırlıklı besleniyorlar ki bu da onlara uzun süreli enerji sağlıyor. Protein, kas gelişimi ve onarımı için diyetlerinin olmazsa olmazı.
Kaybedilen sıvı için ise genellikle yarıştan önce 1, yarış sırasında 1-2 litre sıvı tüketiyorlar.
Kazalara karşı hazırlıklı olmak da gerekiyor.
F1 pilotları, yüksek risk taşıyan bir sporun parçası olduklarının farkındalar ve bu yüzden mental dayanıklılık onlar için vazgeçilmez.
Yarış sırasında olası bir kaza anında panik yapmadan soğukkanlı kalabilmek ve kazadan en az zararla çıkmak için ciddi bir mental hazırlığa ihtiyaç duyuyorlar.
Bu amaçla da yapılan psikolojik eğitimler ve stres yönetimi çalışmaları, pilotların zor anlarda bile mantıklı ve hızlı kararlar almalarını sağlıyor.
Kısacası her açıdan güçlü olmaları gereken F1 pilotları, sınırların ötesine taşıyan bu sporun gerektirdiği becerilere ulaşmak için disiplinli, zorlu ve çok yönlü bir eğitimden geçiyorlar.
İster yarışlarda nefes kesen hızlarıyla seyircileri büyülesinler, ister direksiyon başında kararlı bir duruş sergilesinler, F1 pilotları tam anlamıyla modern çağın süper insanları!
Kaynaklar: The Conversation, Formula 1, Red Bull, Sunshine Coast Üniversitesi, GQBunlar da ilginizi çekebilir: