Tarih boyunca insanların gerçek yerine kendi fikirlerine uyan, kendi huzurlarını bozmayacak açıklamaları kabul ettiği bilinir. Sonuçta insan zihni kendisini değiştirmekten hiç hazzetmeyen bir yapıdır. Yeni bir gerçek demek, düşünce şeklini değiştirmek anlamına gelir. Bu gerçek de her zaman için inançlarımızla, kişiliğimizle, değerlerimizle uyuşmayabilir.
Bu noktada devreye giren ilk alternatif ise komplo teorileridir. Özellikle bizimki gibi herhangi bir kişinin herhangi bir konuda uzman olabildiği toplumlarda, bir komplo teorisi azıcık akla yatmayagörsün, herkes hemen o teoriyi dillendirmeye başlıyor. Pandemi olsun, seçim olsun, doğal afetler olsun hemen bazı teoriler ortaya çıkıyor. Orijinal olmak, kendi komplo teorisini yapmak isteyenler için bir rehber hazırladık.
Adım 1: İnsanların nasıl düşündüğünü anlayın.
İnsanlar, gerçeği kabul etmek istemezler. Gizli kapılar arkasında planlar, programlar yapan birilerinin olduğunu düşünürler. Aslında öyle bir grubun olmaması, gördüğümüz her şeyi insanların insanlara günlük çıkarları için yaptığını kabullenmezler. O yüzden güçlü, mümkünse politik amaçlar güden gizli bir grup seçin, her şey için bu grubu suçlayın.
Adım 2: Aslında gizli bir amaç olsun.
Hiçbir kötü grup, doğrudan bir amaç için hareket etmez, başka bir amaç için bir şeyler yapar. Genetik olarak elma sektörünü ele geçirmek isteyen köstebek-adamlar, bu yüzden öncelikle gidip motorin sektöründe kriz falan çıkarmalıdır. Yoksa güzel bir komplo teorisi olmaz. Komplo teorisinin iyisi, gizli amaçları “bir tek sizin” görebildiğiniz şekilde yapılır.
Adım 3: Ortaya alakasız kanıtlar atın.
Bu kanıtlar sizi destekliyor gibi gözükür. Çok ufak tefek bağlantılar kurarak iddialarınızı savunmaktan çekinmeyin. Hatta karşı çıkan olursa da “Zaten düşünmenizi istedikleri de bu” diyerek üste çıkın. Arsızlık ve envai çeşit tartışma saptırma yöntemi, bir komplo teorisyeninin en iyi dostudur.
Adım 4: Mutlaka her şeyi birbirine bağlayın.
En önemli ve en karmaşık adım budur. Anlattığınız her olay, söylediğiniz her şey birbirine bağlantılı olmalıdır. Katmanlar oluşturarak karşınızdaki kişiye “E bu da bundan böyle” demeniz gerekir. Bu teorilerde iddia edilen bağlantılar bir anda ortaya atılırken, hikaye de bir anda çıkar, sonrasında öncesinde gelen bilgi olmaz. Hikayeden bağlantıların birini çıkarırsanız geriye anlamsız bir yığın kalması önemli değildir.
Adım 5: “Hiçbir şey tesadüf değildir.” sözü mottonuz olsun.
İyi bir komplo teorisyeni bilir ki kötü organizasyonlardaki her bir kişi, en alt seviyedekinden en üst seviyedekine kadar, 7/24 motive şekilde hareket eder. Mesela asla biriyle bir yerde denk gelmezler, hemen kötü amaçlı planlar yapmaları gerekir. Adeta bakkala bile gitmez, her şeyi ACME’den alırlar, öyle bir içine kapanıklık durumları vardır. O yüzden de görülen her kişi mutlaka kötü amaçlı organizasyonun bir parçası olmalıdır.
Adım 6: Bir sorun varsa kötü grupları suçlayın.
Komplo teorilerinin en temel noktası birilerini suçlamaktır. Herhangi bir soruna karşı mutlaka ama mutlaka sorumlu birileri olması gerekir. Dünya siyah ve beyaz, iyi ile kötü olarak net şekilde ayrılmalıdır. İnsanların büyük çoğunluğunun ezici şekilde iyi olduğu ama kandırıldığı ifade edilmezse olmaz.
O zaman gelin, elimizdekilerle bir komplo teorisi oluşturalım:
Öncelikle suçlayacak bir gruba ihtiyacımız var. Sonrasında da bu grubu bir şey için suçlamamız gerekecek. Asla tesadüfe de yer bırakmamamız gerekiyor elbette. Hemen bulalım bir tane.
Seda Sayan öleli çok zaman geçti, yerini yıllardır çeşitli dublörlerli dolduruyor.
2005-2006 yıllarında Nihat Doğan ile nişanlanan ancak evliliğin kapısından dönen Seda Sayan, o depresyon döneminden çıkmakta zor zamanlar yaşadı. Ünlü şarkıcı, alkollü olduğu karlı bir gecede aracı ile kaza yaparak hayatını kaybetti. Bu durumun dillendirilmesi o dönem için kötü bir fikir olarak görüldü. Zira Seda Sayan, magazin gündeminde etkili, bugünün tabiriyle prime dönemini yaşayan bir yıldızdı.
Sabah kuşağı programları da büyük ilgi görüyordu. “Sabah Sabah Seda Sayan” adlı program, reytinglerde zirveye oynuyordu. Sayan’ın vefatı büyük kriz yaratmıştı. Ortada milyonlarca liralık anlaşmalar vardı. O dönemde bir sanatçı öldüğünde ölürdü, albüm satışları ve internet yayınları asla bu milyonları yerine koyamazdı. Bu yüzden de Seda Sayan’a benzer isimlerden yeni bir Seda Sayan yaratma süreci başladı.
Öncelikle televizyon programına ara verildi ve konsept yenilenerek “Sabahların Sultanı Seda Sayan” haline getirildi. Nihat Doğan’ın yeniden Seda Sayan ile bir araya gelmek istemesi durumunda farkı anlayabileceğini düşünen menajeri ve plak şirketleri, Sayan’ı başka biriyle evlendirme yoluna gitti.
Sonrasında da Sayan’ın ameliyat süreci başladı. Çok sayıda estetik ameliyat geçiren yeni model Seda Sayan, böylece eski fotoğraflarla arasındaki farkı açıklayabiliyordu. Seda Sayan v2.0, daha enerjik ve daha genç gözüküyordu. Zira buldukları dublör isim, çok daha genç bir şarkıcı idi. Sonradan Utku Uysal olarak tanıdığımız bu şarkıcı hala İstanbul’da sahne almaktadır.
2007 tarihli “Gecelerce Ağlarsın” isimli albüme de Seda Sayan’ın anısında “Unutma” ismini ekletmiş, şarkı olarak da “Sevenler Gece Ölür” ve “Kırmızı Kar” adlı şarkıları seçmişti... Öte yandan Uysal, ilk Seda Sayan dublörü de değildi.
İkinci Seda Sayan dublörü ya da kronolojik olarak 3. Seda, Seda Üren idi. Bu genç Seda sahne önüne çıkmıyor, ses renginin benzerliği ve tonlamasındaki, üslubundaki benzerlik nedeniyle orijinal Seda Sayan’mış gibi telefon röportajı, görüşme yapıp albümleri dolduruyordu.
Son Seda Sayan ise aslında Aysel Gürsaçer adında bir aktristtir. Bu noktada ortaya çıkan bir sorun ise Gürsaçar’ın görece daha yaşlı kalmasıdır. Bu nedenle Seda Sayan olarak bildiğimiz kişinin yaşı, 2017 yılında büyütülmüştür.
Yıllarca “Elvis ölmedi; Paul McCarthney öldü, yerine başkası geçti; Avril Lavigne de keza öyle; Ahmet Kaya hâlâ yaşıyor” goygoylarını dinledik, bir tane de biz komplo teorisi atmış olalım ortaya. Durduk yere gizli amaçları olan plak şirketi ve menajerleri suçladık, yukarıdaki program vs. bilgileri de aksi gibi tutarlı. Yani bir komplo teorisi yazmak aslında bu kadar kolay.