Son yıllarda Türkiye'de çalışma hayatı ve emeklilik sistemi üzerinde yeni reformlar uygulanıyor ve gelecekte daha fazla değişiklik bekleniyor. 12. Kalkınma Planı kapsamında emeklilerin aylık bağlama sisteminde değişiklik yapılması planlanıyor.
Yerel bir kaynağa göre, emeklilikle ilgili yeni bir reform önerisi geliştirilerek emekli olma kriterleri yeniden belirlenecek. Bu, çalışma hayatındaki aktif ve pasif dengenin yeniden düzenlenmesini amaçlıyor. Ayrıca, evde engelli bireylere bakan kişilerin sosyal güvenceye kavuşması planlanıyor.
Türkiye'de, yakınlarına evde bakım yapan kişilere sosyal yardımlar yapılmaktadır. Ancak bu kişiler sosyal güvenceden yoksun kalmaktadır. 12. Kalkınma Planı çerçevesinde, evde bakım hizmeti sunan kişilerin sosyal güvenlik sistemine dahil edilmesini öngören bir finansman modeli geliştirilecek. Bu sayede evde engelli bireylere bakanlar hem iş bulmuş olacaklar hem de sosyal güvenceye kavuşacak. Plan ayrıca engellilikle ilgili koruyucu ve önleyici tedbirlerin güçlendirilmesini ve engellilere yönelik sağlık hizmetlerinin kalitesinin artırılmasını içeriyor.
Engelli istihdamı artacak
Öte yandan engellilerin iş hayatında daha fazla yer almasını teşvik etmek için de tedbirler alınacak. İşyerlerinde belirli bir oranda engelli çalıştırma yükümlülüğü zaten bulunmaktadır. 12. Kalkınma Planı, bu yükümlülüğün etkinliğini artırmayı ve İŞKUR tarafından uygulanan idari para cezalarının istihdama katkısını artırmayı hedefleniyor.
Emeklilik sistemine yeni yaklaşım
Ayrıca emeklilik sisteminde de önemli değişiklikler öngörülüyor. Şu anda kullanılan sistemde, aylık bağlama oranları hesaplanırken üç ayrı döneme göre hesaplama yapılıyor. Farklı dönemler için farklı katsayılar kullanılıyor ve bu katsayılar emekli maaşlarını etkiliyor. Özellikle daha uzun süre çalışanlar daha yüksek emekli maaşları alıyorlar.
Planlanan yeni reform ile emekli olma kriterleri ve yaşam süresi göz önüne alınacak. Böylece daha adil bir emeklilik sistemi ve aylık bağlama yöntemi uygulanmış olacak. Bağ-Kur, Emekli Sandığı ve SSK gibi farklı emeklilik kurumları birleştirilerek norm birliği sağlanacak. Özellikle 8 Eylül 1999'dan sonra sigortalı olanlar için yeni emeklilik sistemi uygulanacak.
Tamamlayıcı emeklilik sistemi detayları
Sosyal güvenlik sistemi güçlendirilerek kayıtlı çalışma ve sosyal güvence teşvik edilecek. Farklı meslek ve gelir gruplarına yönelik yeni uygulamalar geliştirilecek ve kolay işverenlik uygulamaları yaygınlaştırılacak. Düşük gelirli esnaf, sanatkar, çiftçiler ve mevsimlik çalışanlar gibi gruplar için özel sosyal sigorta programları oluşturulacak.
Ayrıca, devreye girecek olan Tamamlayıcı Emeklilik Sistemi ile çalışanların emeklilik dönemlerinde refahlarının artması, çift maaş almaları sağlanacak.