Hindistan'ın ev sahipliğinde 18'incisi "Tek Dünya, Tek Aile, Tek Gelecek" ana temasıyla devam eden G20 Liderler Zirvesi çerçevesinde Hindistan'ı Orta Doğu ve Avrupa'ya bağlayacak çok uluslu bir demir yolu ve denizcilik projesi olan "Hindistan-Orta Doğu-Avrupa Ekonomik Koridoru" tanıtıldı.
Zirvede, ticaretin artırılmasına, enerji kaynaklarının sağlanmasına ve dijital bağlantının geliştirilmesine yardımcı olacak Hindistan-Orta Doğu-Avrupa Ekonomik Koridoru'nun kurulmasına yönelik Hindistan, ABD, Suudi Arabistan, Birleşik Arap Emirlikleri, Fransa, Almanya, İtalya ve Avrupa Birliği arasında Mutabakat Zaptı (MoU) imzalandı.
Zapta imza atan ülkeler, bağlayıcı bir finansal taahhütte bulunmazken, 2 ay içinde koridorun oluşturulmasına yönelik bir "eylem planı" hazırlamayı kabul etti.
Enerji nakil altyapısını da içerecek olan Hindistan-Orta Doğu-Avrupa Ekonomik Koridoru'na ilişkin görüşmeler ilgili ülkeler arasında aylardır devam ederken, söz konusu mutabakat zaptının imzalanmasıyla artık çalışmaların daha resmi bir zeminde devam etmesi bekleniyor.
Hindistan-Orta Doğu-Avrupa Ekonomik Koridoru; Hindistan'ı Batı Asya/Orta Doğu'ya bağlayan Doğu koridoru ve Batı Asya/Orta Doğu'yu Avrupa'ya bağlayan Kuzey koridoru olmak üzere iki ayrı koridordan oluşacak.
Koridor kimi, nasıl etkileyecek?Önerilen koridor, Hindistan'dan Birleşik Arap Emirlikleri'ne uzanacak, ardından Suudi Arabistan, Ürdün ve İsrail'i geçerek Avrupa'ya bağlanacak. Hindistan'dan yüklenen malların İsrail ve Yunanistan limanları üzerinden Avrupa'ya daha hızlı gönderilmesi de projede öngörülüyor.
Söz konusu proje, Çin'in bölgedeki ekonomik hedeflerine meydan okuma olarak değerlendirilirken; koridorun Hindistan’ı Güney Doğu Asya'dan Körfez'e, Batı Asya'ya ve Avrupa'ya uzanan ticaret akışı rotası üzerinde sağlam bir şekilde konumlandırması bekleniyor.
Koridorun, Hindistan’da önemli stratejik ve ekonomik avantaj sağlamasının yanı sıra Asya'da Çin’e karşı büyük fırsatlar sunacağı belirtiliyor.
ABD ve AB’nin, Çin'in Asya’daki ekonomik gücüne karşı Hindistan'ı Orta Doğu ve Akdeniz'e bağlayacak yeni bir gemi ve demir yolu koridorunun geliştirilmesine destek vermesi dikkati çekti.
Analistler, ABD için Hindistan-Orta Doğu-Avrupa Ekonomik Koridoru'nu, Washington'un Birleşik Arap Emirlikleri ve Suudi Arabistan gibi geleneksel Arap ortaklarının Çin, Hindistan ve diğer Asyalı güçlerle ilişkilerini derinleştirdiği bir dönemde Pekin'in bölgede artan etkisine karşı bir önlem olarak değerlendirdi.
Planlanan koridorun İsrail'den geçeceğini belirten analistler, Biden yönetiminin İsrail ile bazı Arap ülkeleri arasında son dönemde normalleşen ilişkileri geliştirme çabalarını destekleyebileceğine, Suudi Arabistan'ı da Tel-Aviv ile ilişkileri geliştirmeye zorlayabileceğine işaret etti.
AB için ise söz konusu proje, Birliğin zengin körfez ülkeleriyle ticaret ve yatırım bağlarını derinleştirme çabalarını destekleyecek.
AB, zaten 2022'de Çin'in Kuşak ve Yol girişimine alternatif olarak oluşturulan Küresel Geçit planına göre, gelişmekte olan ülkelerin altyapı yatırımlarına 2027'ye kadar 300 milyar avroluk kaynak sağlayacağını duyurmuştu.
Liderlerin yeni koridora ilişkin değerlendirmeleriHindistan Başbakanı Narendra Modi, konuya ilişkin değerlendirmesinde, "İlerleyen dönemlerde, (koridor) Hindistan, Batı Asya ve Avrupa'da büyük bir ekonomik entegrasyon aracı olacak." dedi.
Başbakan Modi, koridorun dünya genelindeki bağlantı ve sürdürülebilir kalkınmaya yeni bir yön vereceğini belirtti.
ABD Başkanı Joe Biden, söz konusu koridorun ticareti ve enerji ihracatını çok daha kolay hale getireceğini vurgulayarak, "daha istikrarlı ve müreffeh bir Orta Doğu'ya katkıda bulunacağını" vurguladı.
AB Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, koridoru, "kıtalar ve medeniyetler arasında yeşil ve dijital bir köprü” olarak niteleyerek, demir yolu bağlantısının Hindistan ve Avrupa arasındaki ticareti yüzde 40 daha hızlı hale getireceğini bildirdi.
Suudi Arabistan Veliaht Prensi Muhammed bin Selman ise söz konusu ekonomi projesinin demir yolu ağları ve altyapının gelişmesine katkı sağlayacağını, uzun vadede iş fırsatları sunacağını ifade etti.
Bin Selman, oluşturulacak ekonomi koridorunun Hindistan, Orta Doğu ve Avrupa arasındaki ticareti artıracağını, elektrik ve hidrojen ihracatı için boru ve nakil hatlarının genişletilmesine katkı sunacağını kaydetti.
Suudi Arabistan Veliaht Prensi, ekonomi koridorunun küresel enerji güvenliğinin sağlanmasına katkıda bulunacağını ve Orta Doğu-Avrupa-Hindistan limanlarını birbirine bağlayacağını söyledi.