Ne yazık ki tüm dünyada etkisi hızla devam eden hava kirliliği, insan sağlığında ciddi problemlere yol açabiliyor. Yakın zamanda Environmental Health üzerinden yayımlanan yeni bir araştırma da, hava kirliliğine neden olan egzoz dumanlarının korkunç etkilerini gözler önüne seriyor.
Kanada’da bulunan British Columbia Üniversitesi ve Victoria Üniversitesi’nden araştırmacılar, arabalardan çıkan egzoz dumanını solumanın yalnızca iki saatte beyne zarar verdiğini ortaya çıkardı.
Egzoz dumanı, düşünürken kullandığımız beyin bölümüne zarar veriyor
Çalışmada, laboratuvar ortamında 25 sağlıklı insan üzerinde bir deney gerçekleştirildi. Katılımcılar, bu deneyde egzoz dumanına maruz kaldı. Öte yandan diğer bir aşamada da katılımcıların temiz hava soluması sağlandı.
Her senaryonun öncesi ve sonrasında beyin taramaları gerçekleştiren bilim insanları, hava kirliliğine maruz kalanların beyinlerindeki belli bağlantı noktalarında zayıflamalar görüldü. Değişikliklerin görüldüğü kısmın da, Türkçe’ye ‘varsayılan mod ağı’ olarak aktarılan ‘Default Mode Network (DMD)’ isimli beyin bölümü olduğu ifade edildi. Bu bölüm, hayal kurarken, bir şeyleri hatırlarken veya düşüncelere daldığımızda aktif oluyor.
Uzmanlar, bu tarz bulgulara daha önce ulaşılmadığını söylerken değişikliğin yalnızca iki saatte görülebildiğini de ekledi. Araştırmacılardan Jodie Gawyrluk ise “Bu değişikliklerin tam etkisini anlamak için daha fazla araştırmaya ihtiyaç olsa da, insanların düşünme veya çalışma becerilerine zarar vermesi olası” ifadelerini kullandı.
Etkilerin geçici olduğu gözlemlense de konu hakkında daha fazla araştırmaya ihtiyaç var
Araştırmacılar, iyi bir haber olduğunu da ekledi. Buna göre hava kirliliği sonucu oluşan bu etkilerin geçici olduğu görüldü. Yani katılımcılar, temiz havaya maruz kaldıktan sonra normale döndü.
Daha önce de benzer araştırmalar, bazı endişe verici sonuçları ortaya çıkarmıştı. Çin’deki bir çalışma hava kirliliğinin dil ve matematik gibi konularda performans düşüklüğüne yol açtığını gösterirken aşırı hava kirliliği Meksika’da Alzheimer gibi hastalıklarla ilişkilendirmişti. Dünyanın %99’una yakınının hava kirliliğine maruz kaldığı düşünüldüğünde, bu çalışmaların ciddi önem taşıdığını söyleyebiliriz.