Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati, Ege Bölgesi Sanayi Odası (EBSO), İzmir Ticaret Odası (İTO) ve Ege İhracatçı Birlikleri işbirliğiyle düzenlenen ‘İzmir İş Dünyası Buluşmaları’nda Ege’nin iş dünyasının temsilcileri ile bir araya geldi.
ESKİNAZİ: DÖVİZ KURUNU BASKILAMAK BİR ŞEY KAZANDIRMAZ”
Toplantının açılış konuşmasını yapan Ege İhracatçı Birlikleri Koordinatör Başkanı Jak Eskinazi, Bakan Nebati’nin TL’nin değer kaybetmesi gerektiğini şeklindeki sözlerini hatırlatarak, “Yüksek enflasyon toplumun dengesini bozuyor. Döviz kuru da ayrı bir sorun. İhracatta rekabetçiliğimizin sürdürülebilirliği ve artması, ithalatın azalması ve işsizliğin önüne geçmek için TL'nin değerinin düşmesi gerekiyor. Sizinle aynı dili konuşuyoruz. Mevcut döviz kuruyla rekabetçi olamayız, bu döviz kuru size de bir şey kazandırmıyor enflasyonu baskılamak adına ve hepimiz kaybediyoruz. İthalat artıyor. Bu tabloyu tersine çevirebiliriz. Yüksek enflasyonun olduğu ülkede kıtlık, fakirleşme vardır, siyasi istikrar da tehlikededir. Düşürmek için enflasyon muhasebesi hayata geçirilmeli" dedi.
“DOLAR 25 TL OLSUN”
“Daha önce yaşanmış bir olay, durum ya da olgunun tekrar yaşanabileceğini ifade eden 'Tarih tekerrürden ibarettir' sözü bugün bizler için çok daha büyük anlamlar barındırıyor” diye devam eden Eskinazi, “Bugün 24 Ocak 2023. Başka bir ifadeyle 24 Ocak 1980'de hayatımıza 24 Ocak Kararları olarak giren ekonomi paketinin 43'üncü yıl dönümü. 24 Ocak Kararları'nın en önemli maddelerinden birisi Türk lirasına yüzde 32,7 oranında devalüasyon yapılmasıydı. Günümüzde 18,80 TL civarında olan dolar kuru yüzde 32,7 arttığı takdirde 25 TL seviyesine gelecek. Bu da Türk ihracatçımızın rekabetçiliğine olumlu katkı sağlayacaktır. Bugünkü buluşmamızın bir milat olmasını diliyor, Türk ekonomisinin önünü açacak yeni bir '24 Ocak Kararları'nın hayata geçirilmesi gerektiğine inanıyoruz" ifadelerini kullandı.
Enerji fiyatlarını da eleştiren Eskinazi, "Bizim enerji maliyetleriyle rakiplerimizle rekabet etme şansımız yok. Bugünkü buluşmamız milat olsun. İhracatta bugün ekerseniz, birkaç yıl sonra meyvesini toplarsınız. Pazarları kazanmak büyük zaman alırken kaybetmek bir günde oluyor, pazarlarımızı kaybetmek üzereyiz, elimizden tutun" diye konuştu.
KESTELLİ: TARIMDA SORUNLAR ÇÖZÜLMELİ
İzmir Ticaret Borsası Yönetim Kurulu Başkanı Işınsu Kestelli, tarımdaki sorunlara dikkat çekti. “Son 2-3 yılda yaşananlar gıda güvenliğinin ve güvencesinin ne kadar önemli olduğunu bir kez daha hatırlattı” diyen Kestelli, “2002 yılında tarımın Gayrisafi Yurtiçi Hasıla’da yüzde 12’ye yakın olan payının 2021 sonunda yüzde 5.7’ye gerilediğini görüyoruz. Tarım ve hayvancılığın milli gelirdeki payının bu denli erimesi tüm dünya için bir çarpık gelişme sorunu ve bence Türkiye pek çok ülkenin düştüğü bu hataya düşmemeli. Gayri Safi Yurtiçi Hasıla’da tarım ve hayvancılığın payını yeniden yüzde 10’un üzerine çıkartacak her türlü adımı kararlılıkla atmamız gerektiğini düşünüyorum. Bunun için çağın rekabetinin getirdiği yenilikçi bir anlayışa ihtiyaç var. “Tarım 4.0” ya da “Akıllı Tarım” olarak tanımladığımız bu yeni anlayışın çok ciddi bir şekilde temel politika unsuru olması gerekiyor” dedi.
YORGANCILAR: ENFLASYON DÜŞÜRÜLMELİ
Ege Bölgesi Sanayi Odası Başkanı Ender Yorgancılar ise "Bugün küresel ekonominin de ana gündemi enflasyonla mücadeledir. Ancak, biz oran olarak ayrışmaktayız. 2022 Üretici Fiyat Endeksi 12 aylık ortalaması yüzde 128 iken, TÜFE yüzde 72 gerçekleşti. ÜFE-TÜFE farkından dolayı, pazarda fiyatlar düşmemekte, enflasyona neden olmakta, öngörülebilir fiyatlama yapılamamaktadır. Vatandaş açısından da refah kaybına yol açmaktadır. Bu nedenle, enflasyonu düşürmeye yönelik kalıcı adımların hızlandırılması son derece önemlidir. Kanunlarımıza göre uygun olan enflasyon muhasebesine geçilmesi beklentilerimiz içindedir. Uzun zamandır kredilerle ilgili karşımıza çıkan üç konu var, istediğimiz miktarda kredi bulamıyoruz, faiz oranı ve kredi vadesinde sorun yaşıyoruz. Bankalar ticari kredi vermekte isteksiz davranıyor. TL'nin döviz karşısında fazla ya da eksik değerlenmesi sanayimize zarar veriyor. Gerçekçi bir değerde olması gerekiyor” şeklinde konuştu.
ÖZGENER: EN ÖNEMLİ SORUN ENFLASYON
İzmir Ticaret Odası Başkanı Mahmut Özgener de "En önemli sorunumuz enflasyon, yatırım kararlarını sağlıklı verebilmemiz açısından enflasyon seviyesini para politikasının yönünü tahmin etmeliyiz. Uluslararası alandan gelebilecek negatif şoklara karşı, alternatif senaryo üzerinde çalışılması, kur dengelerinin sağlandığı politikaları içeren bir paketin mutlaka uygulanması gerektiğine inanıyoruz. Sosyal yapıyı olumsuz etkileyen bir enflasyon ve cari açıkla karşı karşıyayız. Maliyetler artarken seçim sonrasına ötelenen ek maliyetlerin oluşabileceğini de görüyoruz. Talep daraltımları, para politikasında bir değişiklik olup olmayacağına yönelik görüşünüz bizim için çok önemli. Politika faizi ile piyasa faizi arasındaki fark azaldığında, bilançoların yeniden sermayelendirme ihtiyacı gereken hassas bir sürece girilebilir. Bu süreç hepimiz için enflasyon muhasebesini gerekli hale getirdi. Haksız yüksek vergiler söz konusu.