Bilim kurgu filmlerinin vazgeçilmez temalarından biri olan "rüya hackleme" ya da "rüya satın alma" kavramları, günümüz bilim dünyasında ne kadar gerçekçi?
Bu konuda gelişmeler pazarlama dünyasında kullanılıyor mu?
Rüya kontrolü için çeşitli çalışmalar mevcut.
Rüyalar, tarih boyunca gizemini koruduğu gibi merak da uyandırıyor. Bilim insanları, bu konuda her zaman çalışmalar yaptığı gibi son yıllarda artık rüyaların kontrolü ve manipülasyonu üzerine yoğunlaşıyorlar.
Massachusetts Teknoloji Enstitüsünden (MIT) araştırmacılar, "dormio" adını verdikleri bir cihaz geliştirdiler. Eldiven benzeri cihaz, kullanıcının uyku evrelerini izleyerek belirli uyaranlar aracılığıyla rüya içeriğini etkileyebiliyor.
Cihazın kullanıldığı deneylerde, katılımcıların rüyalarına "kaplan" imgesini yerleştirmeyi başardılar bile.
Nasıl pazarlama stratejisine dönüşüyor?
Rüya inkübasyonu yani rüya içeriğini etkilemek için uyku sırasında belirli uyaranların kullanılması bilimsel araştırmaların yanı sıra pazarlama dünyasının da ilgisini çekiyor.
2021’de ABD merkezli içecek firması Molson Coors, "hedefli rüya inkübasyonu" adı verilen bir kampanya düzenleyerek katılımcıların rüyalarına bira ile ilgili imgeler yerleştirmeyi denedi.
Bu tür girişimler tabii ki rüyaların ticari amaçlarla manipüle edilmesinin etik boyutlarını da gündeme getirdi.
Bilinçli rüya görme ve öğrenilebilirlik
Bilinçli rüya yani kişinin rüya gördüğünün farkında olduğu ve rüya içeriğini kontrol edebildiği durumlar ise uzun zamandır araştırma konusu.
Adelaide Üniversitesinden Dr. Denholm Aspy'nin yaptığı bir araştırma, bilinçli rüya görmenin öğrenilebilir bir beceri olduğunu ortaya koydu. Bu çalışma ile bir yandan belirli tekniklerin ve pratiklerin, bireylerin rüyalarını kontrol etme yeteneklerini artırabileceğini de gösterdi.
Peki gelecekte rüya satın almak mümkün mü?
Mevcut bilimsel gelişmeler, rüyaların belirli ölçülerde kontrol edilebileceğini ve hatta manipüle edilebileceğini gösteriyor ancak tamamen tasarlanmış rüyaların "satın alınması" veya bir kişinin rüyasının başka birine "aktarılması" gibi kavramlar, şu an için bilimsel gerçeklikten uzak gibi duruyor.
Rüya deneyimi; bireyin bilinçaltı, anıları ve kişisel deneyimleriyle şekillendiğinden bu tür bir teknolojinin geliştirilmesi oldukça karmaşık ve belirsiz.
Gelecekte bu alanda ne gibi gelişmelerin olacağını ise zaman gösterecek.
Siz rüyalarınızı satın almak ister miydiniz?
Kaynaklar: Big Think, Medium, NordVPN, Health Tech WorldBunları da inceleyebilirsiniz: