Rusya ile Ukrayna arasındaki savaş, 24 Şubat'tan bu yana tüm yıkıcılığıyla devam ediyor. Savaşı sona erdirmeye yönelik diplomatik çabalar her seferinde başarısızlığa uğrarken, müzakerelerle pek de ilgilenmediği görülen Washington yönetimi, savaşı sürdürmesi için Ukrayna ordusuna milyarlarca dolar değerinde silah sevk etmeye devam ediyor.
Bugün Ukrayna'ya gönderilen yardımların çapına baktığımızda dudak uçuklatan rakamlar ile karşılaşıyoruz. Değeri toplamda 35 milyar doları bulan dev sevkıyatların 25 milyar dolarının ABD'den geldiğini hatırlatmakta fayda var. Sevkıyatların boyutlarından ve diplomatik görüşmelere yönelik ilginin zayıflığından, özellikle ABD'nin, bölgede 'mümkünse' uzun bir savaş istediğini anlıyoruz.
“SADECE YÜZDE 30’U CEPHEYE ULAŞTI”
Kanada devlet televizyonu CBS, Ağustos ayında, ABD'den Ukrayna'ya sevk edilen, fakat cepheye dahi ulaşmadan kaybolan silahları konu alan "Ukrayna'yı Silahlandırmak" başlıklı bir belgeseli apar topar yayından çekti. Belgesel tekrar yayına girdiğinde makaslanan bölümler arasında, Ukrayna yanlısı kar amacı gütmeyen bir kuruluş olan Blue-Yellow'un kurucusu Jonas Ohman'ın, “Ukrayna'ya gönderilen silahların yalnızca yüzde 30'unun cepheye ulaştığını” vurgulayan alıntı da vardı.
Interpol Genel Sekreteri Jürgen Stock, 1 Haziran'da yaptığı bir konuşmada, Ukrayna'da kullanılan silahların, bölgedeki organize suç gruplarının eline geçebileceğini ve oradan da doğal olarak karaborsaya düşeceğini söyledi ve sözlerine şöyle devam etti:
“Hiçbir ülke bununla başa çıkamaz...”
SUÇ GRUPLARINDAN TERÖR ÖRGÜTLERİNE
ABD'nin Afganistan'dan çekilmesiyle birlikte milyarlarca dolar değerinde gelişmiş silah sisteminin Taliban tarafından adeta yağmalandığı; eski Yugoslavya'nın çeşitli bölgelerinde yaşanan çatışmaların sona ermesiyle birlikte kullanılan silahların başta Arnavutlar olmak üzere uluslararası suç grupları tarafından ele geçirildiği ve oradan da dünyanın çeşitli bölgelerindeki terör gruplarına sevk edildiği bilinen gerçekler. Tüm savaşlar, sıra dışı bir silahlanma yarışı ile başlar, çatışmaların azalmasıyla birlikte karaborsaya akan silahlarla yasa dışı ticaret canlanır. Görünüşe göre, Ukrayna bunu ikinci kez yaşıyor.
Afrika merkezli cihatçı El Şebab örgütü üyeleri, Somali - Feisal Omar/Reuters
Ukrayna Ordusundan Tuğgeneral Volodymyr Karpenko, ABD merkezli National Defense dergisine demecinde, teslim aldıkları tüm silah ve teçhizatın "neredeyse yüzde 50'sinin kayıp olduğunu" itiraf etti. Söz konusu silahların bir kısmının Rus taarruzunda yok edildiği düşünülüyor, ya diğerleri?
30 BİN DOLARA TANKSAVAR
Uluslararası ve etnik çatışmalar alanında çalışan araştırmacı Uriel Araujo, The Intel Drop’ta yer alan makalesinde “Ukrayna'ya gönderilen silahların bugün karaborsaya düştüğüne, darknet ve deep web gibi platformlarda satışa çıkarıldığına dair ciddi bulgular var. Javellin tanksavar sistemlerini bu platformlarda yaklaşık 30 bin dolara, İngiliz NLAW sistemleri ise Javelinlerin yarı fiyatına satılıyor. Alıcılar ise belli: teröristler ve suç çeteleri” diyor.
Yakın gelecekte, terör örgütlerinin yanı sıra, gelişmiş silahlarla donanmış uluslararası suç gruplarıyla da karşılaşabiliriz. Meksika’da bu yönde örnekler mevcut. Metropollerde, tıpkı GTA serilerinde olduğu gibi lav silahı ve tanksavar gibi gelişmiş sistemlerle soygun yapan suç çeteleri ortaya çıkabilir. Ekonomik, sosyal ve siyasal durumunun yanı sıra çatışma bölgelerine yakınlığı, Türkiye’yi de bu ülkelerden biri haline getirebilir.