Aslında geçmiş zamanları incelersek, Dünya'da sadece bir iklimin yaşandığı dönemler olduğunu görebiliriz. Bu zaman dilimlerinde yeryüzü gittikçe soğudu ve bazı dönemlerde buzullarla kaplandı.
Benzerinin gelecekte de yaşanması durumunda gerçekleşebilecek durumlar neler? Biz canlılar için ne gibi sonuçlar ortaya çıkardı? Gelin, hep birlikte karar verelim.
Tek bir iklimin yaşanmasında gerçekleşebilecek durumlardan bahsetmeden önce, ortaokul bilgilerimizi tazelememiz gerekiyor.
Güneş ışınları, Dünya'nın her noktasına eşit derecelerde ulaşmıyor. Nedeni ise 23,5 derecelik açıyla eğimli olan Dünyamızın şeklidir.
Aynı zamanda yörüngesindeki hareketinde Güneş'e doğru olan yönelimlerinin değişmesidir. Böylelikle, güneş ışınlarının her alana farklı açılarla ulaşmasıyla mevsimler ve bununla beraber iklimler oluşuyor.
İklim içinse, bir alanda uzun süreler boyunca gözlemlenen hava olaylarının ortalaması diyebiliriz. Dünya'da 10 tane iklim çeşidi görülmektedir. Bunlar:
Ekvatoral iklimSavan iklimiMuson iklimiÇöl iklimiAkdeniz iklimiOkyanus iklimiStep iklimiSert karasal iklimTundra iklimiKutup iklimidir.Kutup iklimi nerelerde görülüyor?
Bahsettiğimiz gibi Dünyamızın şekli nedeniyle güneş ışınları farklı derecelerde Dünyamıza ulaşıyor. En eğik güneş ışınları ise 60° kuzey ve 60° güney enlemlerinde görülüyor. Böylece 70° kuzey ve güney enlemlerinde kutup iklimi hakim olmaya başlıyor.
Kutup iklimi, yıllık sıcaklık ortalamasının 0°C’nin altında seyrettiği ve yüzeyin sürekli karlarla kaplı olduğu yerlerde görülen bir iklim türüdür. Kuzey Kutbu çevresi ve Güney Kutbu çevresi (Antarktika) bu iklimin bilinen en önemli noktalarıdır. Kutup deyince bile içimize bir üşüme ürpertisi geldi değil mi?
2,6 milyon yıl önce Dünya: Buzul Çağı
Dünya'da tamamen kutup ikliminin yaşandığı zaman dilimleri yaklaşık 2,6 milyon yıl önce gerçekleşmişti. Literatürde bu zaman dilimlerine Buzul Çağı ya da Buz Çağı adı verilmektedir. Bir ateş çemberi olarak oluşmaya başlayan Dünyamız, ani soğumalar nedeniyle tamamen buzullarla kaplı bir hâl almıştı.
Bu zaman diliminde 5 tane Buzul Çağı dönemi yaşandı. Bunlar;
Pleistosen Devri (2,58 milyon-11.700 yıl önce)Karu Buzul Çağı (360-260 milyon yıl önce)Huroniyen Buzul Çağı (2,4-2,1 milyar yıl önce)Cryogenian Dönemi (720-635 milyon yıl önce)Andean-Sahra Buzul Çağı (460-430 milyon yıl önce1815 Tambora Yanardağı'nın patlaması: Yazsız Yıl
Elde edilen bulgulara göre, bundan yaklaşık 209 yıl önce, Endonezya'da bulunan Tambora Yanardağı'nda tarihin en büyük volkan patlaması meydana geldi. Yanardağ patladığı zaman atmosfere çeşitli maddeler saldı. Bunlar; toz, kül ve kükürttü.
Araştırmalara göre bu olay öyle büyüktü ki, atmosfere salınan bu maddeler, güneş ışınlarının Dünyaya ulaşmasını engellemeye başladı. Yeryüzü gittikçe soğudu ve bu durumla birlikte iklimler etkilendi. Uzun süren don, kar ve buz fırtınaları hayatı felç etti. Yeryüzünün oldukça soğuduğu bu zaman dilimine "Yazsız Yıl" adı verildi.