İlk olarak 2016'da, Çorum’un Google tarafından "Dünya'nın merkezi" olarak belirlendiğine dair iddialar yayılmaya başlamıştı. O sene Wikipedia'da da bu durum bir haber niteliğinde paylaşılmıştı. Aradan birkaç yıl geçince bir sosyal medya hesabından da Çorum’un Google ve NASA tarafından Dünya'nın merkezi kabul edildiği söylendiğinde “as bayrakları” diyeceğimiz bir durum ortaya çıkmıştı.
Dünya’nın coğrafi merkezinin Çorum olabileceği ihtimali güldürürken hepimizin kafasında bir “acaba mı?” uyandırmadı değil. Sevgili Çorum ilimizin yaşattığı bu gurur tablosunu yakından inceleyelim, işin aslı nasılmış?
Söz konusu iddia nasıl yayılmıştı? Takvimlerimizi 2016’ya çevirelim;
O dönemde Çorum’un Google tarafından “coğrafi merkez” olarak belirlendiğine dair bazı haberler çıkmıştı. O yıl Wikipedia’ya yapılan bir saldırıda da bir Türk sosyal medya kullanıcısı, bu bilgiyi bir görselle destekleyerek paylaştı.
İşin garip tarafı, o dönemki Çorum Belediye Başkanı Muzaffer Külcü, bu iddiaların doğru olduğunu söylediği bir açıklama yaptı. Hatta şehrin girişine “Dünya’nın Merkezi Çorum’a Hoş Geldiniz” yazan bir tabela astırdı.
Şehrin sembolü olan ve sosyal medyada viral olan bu tabela, her gördüğümüzde yüzümüzde bir tebessüm oluşturuyor.
Yetmedi, 2018’de bu iddialar tekrar gündeme geldi.
Ulusal basının iddiayı tekrar haberleştirmesi üzerine 2018 Belediye Başkanı Zeki Gül de “Dünya'nın merkezi olarak Çorum’un belirlenmesi, turizmi canlandırdı” şeklinde açıklamalarda bulunmuştu.
İşin aslına baktığımızda Google ve NASA’nın böyle bir duyuruda bulunmadığı anlaşılıyor.
Çorum’u “Dünya yüzeyinin coğrafi merkezi” olarak işaretleyen aslında Google değildi. Amerikalı fizikçi Andrew J. Woods tarafından 1973 yılında yapılan hesaplamalara bakıldığında; Dünya'nın coğrafi merkezi, Ankara’nın 150 kilometre güneydoğusu olarak belirlenmişti. Fakat kafa karıştırıcı bir durum var ki, o da Woods'un The Center of the Earth adlı kitabının Institute for Creation Research; yani dini biri kurum olan Oluşturılış Araştırma Enstitüsü sponsorluğunda hazırlanmış olması.
Verilen koordinatlara göre haritada Ankara yakınlarında yer alan Dünya'nın merkezi; Ağrı Dağı ile aynı enlemde, Kudüs ile de aynı boylamda deniyor. Ancak işin aslına bakıldığında aynı çizgilere denk gelen herhangi bir koordinat görünmüyor. Bu da iddianın hiçbir dayanağı olmadığını, sadece Nuh Tufanı ve Ağrı Dağı efsanesini kanıtsız bir şekilde doğrulama amacının taşındığını gösteriyor.
Google’ın ya da NASA’nın bu konuya dair resmi bir açıklaması yok.
2016 yılında ortaya atılarak 2018 yılında tekrar gündeme gelen bu iddianın kaynağı bir Wikipedia makalesinin değiştirilmesi ve dönemin belediye başkanlarının basın açıklamalarında bulunmalarıydı. Dünya'nın merkezinin Çorum olduğunu ifade eden güncel Wikipedia yazısındaki kaynak ise böyle bir iddiayı doğrulamak adına güvenilir bir kaynak değil.
Dünya'nın coğrafi merkezinin tam olarak neresi olduğuna dair tartışmalar hala sürüyor.
Bu tartışmalar tarihin tozlu sayfalarında başlıyor aslında. Dinlerin ortaya çıktığı döneme kadar uzanan bu tartışmalı konuya hala bir açıklık getirilmedi. Dünya'nın merkezinin Kudüs ya da Mekke olduğuna dair asılsız iddialar da mevcut. Fakat Dünya'nın şeklinden dolayı herhangi bir noktayı tek ve geçerli bir merkez olarak ifade etmemiz mümkün görünmüyor.
Çorum'dan sonra, Andrew J. Woods'un dünyanın coğrafi merkezini Kırşehir olarak hesapladığı öne sürüldü.
Konuyla ilgili yukarda bu durumdan bahsetmiştik. Woods, 1973’te Dünya'nın coğrafi merkezini bulmak için gerçekleştirdiği kanıtsız çalışmalarına göre bahsi geçen konum, 40°52′N 34°34′E koordinatına denk geliyor. Bu koordinatlar da haritada Kırşehir’i değil, Çorum’u gösteriyor. Doğruluk payına bildiğiniz üzere tekrar değinmeyeceğiz.
Son zamanlarda viral olan bu videoda konuşan kişi, ABD merkezli bir emlak ajansı olan Property Turkey'in kurucusu ve Türkiye pazarında mülk satışı yapan Cameon Deggin.
Emlak şirketinin, bu videoyu Kırşehir'deki yatırımlarını değerlendirmek ve satışları artırmak amacıyla çektiği düşünülüyor.
Uzun lafın kısası: Gerçek, ayakkabısını giymeden yalan üç kez dünyayı dolaşmış; Çorum ve Kırşehir de iddialardan nasibini almış.