İsviçreli firma Climeworks, İzlanda'ya kurduğu Mammoth adlı dev yapıyı faaliyete aldığını açıkladı. Bu yapı, çevre sorunlarını engellemek için atmosfere salınmış olan karbonu toplaması amacıyla inşa edildi. Toplanan karbon ise toprağın derinliklerine gömülüyor.
Tesisin İzlanda'ya kurulmuş olmasının ise çok mantıklı bir nedeni var: Tesisin çalışması için gereken enerji, ada ülkesinin jeotermal enerjisi ile karşılanacak. Böylece atmosferdeki karbon sorunu ile mücadelede daha efektif bir performans sergilemesi mümkün olacak.
Tartışmaların gölgesinde karbonu süpürüyor
Çalışma mantığı olarak dev bir elektrik süpürgesi olan tesis, doğrudan havada yakalama (DAC) adı verilen tesislerin en büyüğü oldu. Tesisin çalışma mantığı ise oldukça basit: Dışarıdaki havayı çek, içindeki karbonu ayırıp toprağın derinliklerine gönder, karbonsuz havayı dışarı ver. Öte yandan uzmanlar arasında DAC yapıları konusunda tartışmalar devam ediyor. Bazı uzmanlar bu sistemin faydalı olduğunu savunurken diğer uzmanlar ise ana sebeplerden uzaklaşmamıza neden olduklarını düşünüyor.
Tartışmaları bir kenara bırakırsak da bu tesislerin -en azından şu an için- ne kadar verimli oldukları konusunda çekinceler var. Mammoth, bir yıl boyunca tam kapasiteyle çalıştığında atmosferden 36 bin ton karbonu temizleyebiliyor. Bu da geleneksel motora sahip 7,800 otomobilin karbon salınımına denk geliyor. Ayrıca ton başına karbon temizleme sürecinin 1000 dolar tuttuğu ifade ediliyor. Tesisin yapılabilir olması için bu rakamın 100 doların altında olması gerektiği ifade ediliyor.