AKP'li Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın yeni kabineyi haftasonu açıkladı. Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz olurken Hazine'ye uluslararası kabul görmüş ekonomi politikalarıyla öne çıkan Şimşek geldi.
Şimşek göreve geldikten sonraki ilk açıklamasında "Türkiye'nin rasyonel bir zemine dönme dışında bir seçeceği kalmadığını" söyledi.
Hükümetin, 2021 Eylül'de başlayan keskin faiz indirimleriyle fiiliyata geçen düşük faiz, yatırım odaklı kredi ve cari fazla politikası, cari fazlaya yol açmadığı gibi enflasyonu 24 yılın zirvesine çıkardı, alım gücünün ve döviz rezervlerinin keskin bir şekilde düşmesine sebep oldu.
Hükümetin son yıllarda izlediği ekonomi politikalarının topyekün değişiklik getirebileceği için Şimşek'in kabinede olup olmadığı ve ne kadar hareket kabiliyetine sahip olacağı piyasada yakından izleniyordu.
GÖZLER EKONOMİ KADROLARINDA
Kabine belli olduktan sonra piyasalar TCMB, bankacılık ve sermaye piyasaları düzenleme kurumları, Türkiye Varlık Fonu ve kamu bankaları yönetimlerindeki değişiklikleri izleyecek.
Erdoğan'ın alışılagelmiş ekonomi politikalarına daha önce de yöneldiği ancak hızlı bir şekilde karar değiştirdiğine dikkat çeken analistler bu kapsamda Şimşek'e ne kadar bağımsızlık tanınacağına ve görevde kalacağı sürenin de önemine vurgu yapıyorlar.
Bir bankanın döviz masası işlemcisi, "Seçim öncesi geldiğimiz yer sürdürülemezdi. Şimdi ise değişmesi gereken bir finansal sistem var. Bu değişikliği yapacak kadro önemli. Bu kadronun en önemli ismi Şimşek belli oldu. Şimdi ise diğer kadroları takip edeceğiz. Ardından yabancı yatırımcı için güven tesisi gerekli. Bu da kolay olmayacak süre gerekecek. Görevde kalacakalrına dair güvence gerekecek" dedi.
Kur geçen hafta en yüksek 22.95'e kadar yükselmişti ancak illikit piyasada gerçekleşen bu işlem iptal edildi. Kurda yeni zirve, işlemlerin yine hacimsiz gerçekleştiği bir başka anda görülen 21.8 oldu.
Kur bu gün içi en yüksek 21.32'yi görerek zirveyle başladı. Bu verilere göre TL dolar karşısında seçimlerin ilk turu öncesine göre yüzde 7.3 değer kaybederken, depremden bugüne yüzde 10.9, yılbaşından bugüne ise yüzde 11.4 kayıp yaşadı. TL'nin son beş yıllık kaybı ise yüzde 80'i aştı.
Euro ise gün içi en yüksek 22.99 'la zirve tazeledi.
GOLDMAN SACHS YENİ DOLAR TAHMİNİ
Goldman Sachs tarafından hafta sonunda yayımlanan notta, TL'nin dolar karşısında üç ayda 23, altı ayda 25 ve on iki ayda 28 seviyesine gerileyeceği tahmininde bulunuldu.
Goldman analistleri notta, "Biz asıl sorunun para biriminin keskin şekilde zayıflayıp zayıflamayacağı değil, ne zaman zayıflayacağı olduğunu ve büyük kısmı tek seferde gerçekleşecek bir ayarlama ihtimalinin arttığını düşünüyoruz" ifadelerini kullandılar.
Hükümetin "istikrarlı TL", piyasanın ise kamu kontrollü olarak nitelediği TL, uzun süredir günlük yüzde 0.1-yüzde 0.2 gibi sınırlı değer kayıpları kaydediyordu. Seçimlerin ikinci turundan sonra ise TL dar banttaki seyrinden çıkarak günlük yüzde 2'ye yaklaşan değer kayıplarına başladı. Bankacılar dolar/TL'nin mevcut politikada daha fazla rezerv kaybı yaşanmaması için daha da yükselmesi gerektiğini ancak son değer kayıpları ile birlikte daha makul seviyelerin de yaklaşmış olabileceğini belirtiyorlar.
Rezervlerden altın satışları da devam ederken, net rezervler de -4.4 milyar dolar ile 2002 yılında başlayan veri tarihinin en düşük seviyesine geriledi.
Rezerv yeterliliği piyasalarda en önemli endişe kaynağı ve piyasaların ekonomi politikalarına uzun vadede sürdürülebilir olmadığı eleştirilerinin de kaynağı durumunda.
TL'nin değer kaybını sınırlı tutmak için TCMB, seçimin ilk turunden önceki haftada 9 milyar dolar rezerv kaybederken iki seçim arasındaki ilk hafta 3.5 milyar dolar, ikinci hafta 3.1 milyar dolar rezerv kaybı daha yaşadı.
Döviz piyasasının aksine kamu kısıtlarının bulunmadığı piyasalarda ise tepki farklı boyutta. Bankacılık öncülüğünde borsada geçen hafta sert yükselişler görülürken eurobond getirileri ve CDS ise sert düştü.
Bankacılar CDS'in 600 baz puan (bp) altına indiğini, seçimlerde görülen 700 baz puan civarındaki seviyelere göre 100 bp üzerinde düşüş olduğuna dikkat çekiyorlar.
Seçimler döneminde neredeyse durma noktasına gelen kredi piyasasında henüz bir toparlanma görülmedi.
DOĞALGAZ FİYATI İLE GERİLEYECEK ENFLASYON İZLENECEK
Bugün iç veri gündeminde Mayıs ayına ilişkin TÜFE ve ÜFE verileri ile Cumhurbaşkanı Yardımcısı olarak göreve başlayacak Cevdet Yılmaz'ın olası açıklamaları izlenecek.
Tüketici Fiyatları Endeksi'nin (TÜFE) Mayıs ayında hükümetin ücretsiz doğalgaz dağıtımının enflasyon verisi hesaplamasına katılması ile aylık 0.2yüzde düşmesi, yıllık TÜFE'nin ise Aralık 2021'den beri en düşük seviye olan yüzde 39.2'ye gerilemesi bekleniyor. Reuters anketinin medyanı doğalgaz hesaplaması öncesi aylık TÜFE'nin yüzde 2'nin üzerinde artacağını gösteriyordu.