Hem ülkemizde hem de tüm dünyada üzerine sayısız çalışma yürütülen depremler, uzun zamandır önlem alınıp alınmadığı konularıyla gündemde. Ülkemizin karşılaştığı son depremlerin ardından önemi tekrar anlaşılan erken uyarı sistemlerinin çalışmaları da dolayısıyla hızlanmış hâlde.
Google ve diğer uygulamaların, depremden saniyeler önce uyarılar vermesine şahit olmuştuk. Ki bu saniyeler gözünüze küçük gelmemeli. Zira bu tür felaketlerin öncesinde önlem almak için çok kritik önem taşıyorlar. Buna katkı sağlamayı hedefleyen Prof. Dr. Hasan Sözbilir de deprem erken uyarı sistemi projesinin sonuna geldiklerini duyurdu.
3 yıllık çalışma sonuca ulaşıyor.
Dokuz Eylül Üniversitesinin mühendislik fakültesinde, jeoloji anabilim dalı öğretim üyesi olarak görev yapan Prof. Dr. Hasan Sözbilir, 6 aylık deneme sürecinden sonra İzmir’de depremlerle ilgili saniye saniye bilgi aktaracak sistemin tamamlandığını açıkladı. Üzerinde 3 yıldır çalışılan sistem; üniversitenin jeoloji, inşaat, bilgisayar ve elektronik bölümlerindeki öğretim görevlileri tarafından oluşturuldu.
Sözbilir; sistemin metin, tasarım ve mekanizma açısından tamamen yerli olduğunu belirtti. 6 aylık deneme sürecinden çıktığında bu sistem, AFAD ile yapılan anlaşma kapsamında İzmir’in 12 ayrı AFAD istasyonuna yerleştirilecek.
Sözbilir, ortaya koydukları ve depremi 16 saniye öncesinden tahmin edebilen sistemi şu şekilde açıklıyor:
“Deprem erken uyarı sistemleri, diyelim ki 70 kilometre uzaklıktaki bir fay deprem oluşturduğu anda onu algılıyor. Mesela Bayraklı ilçesine gelebilecek bir depremi 16 saniye öncesinden öğrenebiliyoruz. Bu sayede insanlara bilgi verilebilir ya da büyük ölçekli yapılarla ilgili önlem alınabilir.”
“Amaç deprem olduğu anda kaynağında yakalamak. Fayın bizden ne kadar uzak olduğuna göre depremin geliş süresi değişir. Bu bilginin online ve gerçek zamanlı olarak bilgisayarlara naklini gerçekleştirecek.”
Sözbilir’in söylediğine göre ülkemizde yer alan 485 adet faydan sadece 25 tanesi kırılmış durumda. Bu da deprem için önceden alınması gereken önlemlerin tekrar altını çiziyor. Sözbilir, sistemin birçok ilde kurulması gerektiğini ve daha önce İstanbul, Bursa ve Kocaeli gibi yerlerde kurulduğunu da söyledi. Son olarak depreme dayanıklı konutların depremden önce yapılması gerektiğini de ekledi.