Tesla küreleri, özellikle bundan 10-20 sene önce çok popülerdi. Eğer o dönemde çocukluk yaşadıysanız muhtemelen kırtasiyede gördüğünüzde sihirli bir şey gördüğünüzü sanmış olabilirsiniz.
Gerçekten de sihirli gibi duran bu Tesla kürelerinin ya da bir diğer adıyla Tesla topları, nasıl çalışıyordu? Nikola Tesla’nın icadı “Tesla bobini” ile açıklayabiliriz.
Eğer daha önce denk gelmediyseniz, temelden başlayalım: Tesla küresi nedir?
Tesla küresi, Tesla topu ya da Tesla küre lambaları; dokunduğunuzda parmağınıza doğru elektrik akımlarıyla ışıklar veren, cadı küresi gibi duran, eğlenceli bir cihaz. Nikola Tesla tarafından bulundu ve günümüzde genellikle çocukların ilgisini çekiyor.
Peki nasıl çalışıyor bu Tesla küresi?
Tesla bobini dediğimiz; yüksek voltajlı ve düşük akımlı alternatif akım üreten bir elektrik devresi. Yüksek voltaj, havadaki atomları iyonize edebiliyor ve bu da ortaya “plazma” adlı bir gaz çıkartıyor. İşte Tesla küresinde de aynı mantık var.
Kürenin içi, düşük basınçlı gazla (genellikle neon, argon vb. soygaz) dolu. Gazlar, elektrikle uyarıldığında parlıyor. Kürenin merkezinde ise Tesla bobiniyle bağlı olan bir elektrot bulunuyor ve yüksek voltajlı elektrik üreterek gazı iyonize ediyor.
İyonizasyon, elektriğin plazma yolları oluşturmasını sağladığı için dokunulduğunda oluşan ışık dalları, parmaklara doğru yöneliyor.
Tamam da parmaklara nasıl yönleniyor?
Yüksek voltajlı elektrik, kürenin içindeki gaz atomlarını iyonize ederek elektrik yüklerinin faz içindeki yolunu görünür kılıyor. Kürenin içinde kendi hâllerinde hareket eden ışıklar, cam küreye elle dokunulduğunda elektromanyetik alanları değişiyor ve dokunulan bölgeye doğru yöneliyorlar.
Küreye dokunduğumuz zaman, vücudumuz elektrot ile yer arasındaki elektrik akımını yönlendiren bir iletkene dönüşüyor da diyebiliriz. Bu nedenle elektrik akımının çok düşük seviyede olduğu ışıklar, dokunduğumuz yere yöneliyor.
Kaynaklar: Oxford, WonderpolisGöz atabileceğiniz diğer içeriklerimiz: