İstanbul Ticaret Odası tarafından yayımlanan “İstanbul Ticaret Odası’nın İlk İştiraki, Tophane Ambarlar İdaresi” Tophane antrepolarında tesis edilen Tophane Ambarları İdaresinin tarihine ışık tutuyor.
Bir zamanlar bugün Galataport’un bulunduğu yer, ithalat ve ihracat ürünlerinin depolandığı antrepolardı. Yine bir zamanlar Türkiye’nin dünyaya açılan kapısı, dış ticaretin merkezi İstanbul’da antrepo yetersizliği had safhaya çıkmıştı. İş dünyası çıkmazdaydı, çare istiyordu.
Sorun günlerce İstanbul Ticaret ve Sanayi Odası [İTSO/İTO] Meclisinde tartışıldı. Tophane’deki atıl depoların işletilmesi düşünüldü. Nihayet bu depolar Ticaret Bakanı Rahmi Bey ile Seyrüsefain İdaresi Genel Müdürü ve İTO üyesi Sadullah Bey’in gayretleriyle Oda’ya tahsis edildi.
Böylece İTO, Ocak 1927’de Tophane Antrepolarının yönetimini, ilk iştiraki Tophane Ambarları İdaresi’ni kurarak üstlendi. Bu sayede kriz bitti. İstanbul Ticaret Odası meclis üyelerinden oluşan İdare Kurulu ile başarılı bir şekilde yönetildi, kirasını ödemenin yanı sıra kâr dahi etti. Ancak bu başarı hikayesi uzun sürmedi. Depolar, Ford’un İstanbul’da Rusya’ya hitap eden otomobil montaj fabrikası kurması için bu şirkete verildi.
İTO büyük bir fedakarlıkta bulunmuştu. Ne var ki Ford arzu ettiği pazarı bulamayınca, bir süre sonra montaj fabrikasını terk edecekti. İstanbul Ticaret Odası’nın Tophane antrepolarında tesis ettiği Tophane Ambarları İdaresi, odanın ilk resmi iştiraki olarak gurur kaynağı oldu. Bu tesis kısa süre sonra Ford fabrikasına tahsis edilmeseydi şu günlerde 100’üncü yılı kutlanacak önemli bir iştirak olacaktı.
Doç. Dr. Şefik Memiş tarafından hazırlanan kitapta kısa süren ancak büyük bir başarı hikayesine dönüşen Tophane Ambarlar İdaresi’nin tarihi ayrıntılarıyla yer alıyor.