13 Nisan günü saat 07.00’de kalkan Cumhurbaşkanı, 1. ve 2. Ordu Müfettişleri olan Fahrettin, İzzettin ve İzmir Valisi Kazım Paşalar, İzmir Cumhuriyet Halk Fırkası İl Başkanı Hacim Muhiddin Bey, Kılıç Ali ve Ali Çetinkaya ile beraber Bergama, Dikili, Ayvalık ve Edremit’i kapsayan gezisi için hareket etmiştir. Saat 11.00’de Bergama’ya gelen Cumhurbaşkanı’nı bu gezide iki uçak filosu izlemiştir.
Cumhurbaşkanı Mustafa Kemal’in Bergama gezisinin 30. yılını, Ali İhsan Güngül’ün derlemelerinden izleyelim:
“Atatürk’ün kurmuş olduğu, ulusumuza çok yakışan ‘Demokratik Laik Çağdaş Cumhuriyetimiz’ 10. yılına erdiğinde genç cumhuriyetimizin ürünlerini mahallinde izlemek, ulusuyla iç içe kaynaşan ‘Kurtuluş Savaş’ımızdaki kahramanlıklarından dolayı teşekkür ederek, sorunlarını dinlemek gereği ile yurt gezilerine çıkmıştı.
Bergama’ya 13 Nisan 1934 ziyaret edeceği, İzmir Valisi Kazım Dirik tarafından bir hafta önceden duyurulmuş, bunun üzerine Bergamalılar da askeri birliklerde yoğun çalışmalar başlamış.
Atatürk, şimdiki 14 Eylül Spor salonunun hizasında arabasından inmiş ve askeri törenle karşılanmıştır. Birlik komutanları, kaymakam, belediye başkanı, partililer ve protokole dâhil kişilerle tanışıp, bir süre sohbet ettikten sonra, şimdiki Orman Müdürlüğü’nün olduğu yer olan tarlada ki bir taşın üzerine çıkarak verdiği komutla tatbikatı başlatıp izlemiş. Gerçek bir savaşın canlandırıldığı bu tatbikatı izleyen Bergamalılar da heyecanlanmış, kalabalığın hepsi birden alkışlayarak; ‘Yaşasın Gazi Paşa, Yaşasın Kahraman Ordumuz’ diye coşkulu bir tezahürat yapmışlardır.
Bergama’daki tatbikatı çok başarılı gören Atatürk, komutanları tebrik ederek oradan ayrılmıştır. Atatürk, Bergama Halkevine gelmek üzere halkın arasında büyük sevgi gösterileriyle ilerlerken, 1922 yılında açılan Zübeyde Hanım İlkokulunun önüne geldiğinde okulun girişinde annesinin yağlı boya büyük resmini görünce, durup bir süre bakarak ‘Muhterem Valideciğim’ demiş ve Bergama halkına teşekkür etmiştir.
Haftaya, Atatürk’ün Bergama gezisinin devamını anlatacağım. Sevgi ile kalın.
Ahmet Gürel
Atatürk Araştırmacısı
ADD GYK ÜYESİ