Bildiğiniz üzere ülkemizde evcil hayvanlar için zorunlu çip uygulaması yürürlükte. 31 Aralık 2022'den sonra evcil hayvanına çip taktırmayanlara ise 10 bin TL'lik bir para cezası var.
Aynı şekilde bizim üzerimize kayıtlı bir hayvanı sokağa attıysak, farklı koşullar altında bu davranış da suç teşkil ediyor ve ceza almamıza neden oluyor.
En baştan başlayalım; çip uygulaması tam olarak ne, sokak hayvanlarıyla ne ilgisi var?
Zorunlu çip uygulaması ile ilgili aklımızdaki tüm soruları Candan Veteriner Kliniği'nden veteriner hekim Onur Candan'a sorduk, bize tüm detaylarıyla açıkladı. İçerik boyunca ondan aldığımız bilgilerle durumu size özetlemeye çalışacağım.
Çip uygulaması sayesinde sokakta bir kedi ya da köpek bulduğumuzda yakınlardaki veteriner kliniklerine götürerek sahibini kolayca bulmasını sağlayabiliyoruz.
Aynı zamanda çip uygulaması ile evcil hayvanlar PETVET isimli sisteme kaydediliyor. Bu sistemde kedilerimizin ya da köpeklerimizin tüm aşı, ilaç, hastalık bilgileri kayıt altına alınıyor.
Ancak sokak hayvanları için büyük bir soru işaretine dönüşen sorun da tam olarak burada başlıyor. Çünkü artık veteriner hekimler herhangi bir hayvanın tedavisinde kullanılan ilaçları, aşıları yalnızca PETVET sistemine kaydederek stoktan düşebilecekler. Yani sokak hayvanlarına uygulanan ilaçlar ve aşılar sisteme girilemeyeceği için bir sorun teşkil edecek.
Bu da haliyle ilaç gibi stoktan düşülmesi ve sisteme girilmesi gereken şeylerin kullanılacağı tedavilerin sokak hayvanlarına uygulanamayacağı anlamına gelecek.
Ne olacak yani, örneğin acil bir müdahale gerektiren bir sokak hayvanıyla karşılaştığımızda veterinere götüremeyecek miyiz?
Veteriner hekim Onur Candan, bu sorumuzla ilgili olarak sokak hayvanları ile ilgili tüm bakım ve tedavi süreçlerinin belediyelerin sorumluluğunda olduğunu hatırlattı ve bunun yasal bir zorunluluk olduğunu söyledi.
Ancak ne yazık ki belediyelerin veteriner hizmetleri yoğunluk, bütçe ve personel yetersizliği gibi sorunlar sebebiyle yeterli olmuyor. Özellikle araba çarpması gibi acil müdahale gerektiren durumlarda arayabileceğimiz hayvan ambulansları da her zaman ulaşılabilir olmuyor…
Belirtmekte fayda var; Onur Bey ''veterinerler artık sokak hayvanlarına bakmayacak'' gibi bir durum olmadığını; ilaçların ve aşıların sisteme girilemeyecek oluşunun bir sorun teşkil ettiğini ve bu sorunun da yakında gelecek bir düzenleme ile çözüleceğini ifade etti.
Tabii ki düzenleme gelip sorun çözülene kadar sokak hayvanlarının tedavilerinde belli ki bazı sorunlar yaşanacak…
Örneğin pek çok gönüllü özellikle kedilerin kısırlaştırmasını üstlenerek sokaklarda çoğalan kedileri kontrol altına almaya çalışıyor.
Ancak kısırlaştırma operasyonunda kullanılan ilaçlar da sisteme girilmesi gereken ilaçlar olduğundan artık kedi kısırlaştırma işlemleri de zaten yetersiz bütçe ve personel yüzünden düzgün işleyemeyen belediye veteriner hizmetlerine kalacak… Bu da daha çok yavru kedi, daha çok hastalık ve ölüm anlamına geliyor…
Aynı şekilde acil bir durumda bir sokak hayvanını ilaçların girilememesi sorunu sebebiyle tedavi ettiremezsek, bu hayatlarına bile mâl olabilecek...
Sokakta baktığımız kedi ve köpekleri çip taktırarak üzerimize alsak olmuyor mu?
Eğer bir sokak hayvanını çip taktırarak sorumluluğumuz altına alırsak o artık 'sahipli hayvan' oluyor. Sokakta bakılması ise suç teşkil ediyor.
Onur Bey bu noktada durumu ''Öncelikle bu yasanın en temel amacı sokak hayvanı sayısını dolaylı yoldan azaltmak. Siz bir kedi yada köpeğe mikroçip uygularsanız artık sokak hayvanı kategorisinden çıkıp sahipli hayvan kategorisine girer ve sahipli bir hayvanın sokakta bakılması yasal olarak şuç teşkil etmektedir.'' sözleriyle açıkladı…
Kendisi aynı zamanda yasanın temel amaçlarının sahipli-sahipsiz hayvan ayrımını belirginleştirmek, kontrolsüz beslemelerin önüne geçmek ve sokak hayvanı sayısını azaltmak olduğunu vurguladı…
Belediye veteriner hizmetleri ne durumda?
Bildiğiniz üzere belediyeler sokak köpeklerini kısırlaştırıp kulaklarına küpe takıyorlar. Onur Bey aynı zamanda bu işlem sırasında kimi köpeklere çip takıldığını da belirtti. Fakat yine de kontrol altına alınması hem işgücü hem de maddi kaynak gerektiren bir süreç olduğundan sorun devam ediyor.
Bu noktada en önemli uyarılardan biri belediye veteriner hizmetlerinin suistimal edilmesiyle ilgili. Eski bir barınak veteriner hekimi olan Onur Bey, tamamen ücretsiz olan bu tür hizmetlerin evcil hayvan sahibi kişiler tarafından kendi hayvanlarını ücretsiz tedavi ettirmek için kullanıldığı söylüyor. Bu da haliyle zaten sıkıntılı ilerleyen bir süreçte sokaktaki canların haklarına girilmesine, onlara ayrılan kaynakların sahipli hayvanlara harcanmasına neden oluyor…
Tüm sorularımıza sabırla yanıt verdiği için Onur Bey'e çok teşekkür ederiz. Candan Veteriner Kliniği'ni Instagram ve TikTok üzerinden takip edebilirsiniz.