Yenidoğan teninde gördüğümüz bu küçük lekeler, bazen ebeveynler için şaşırtıcı ve endişe verici olabiliyor. Farklı türleri bulunan doğum lekelerinin oluşumunu engellemek mümkün mü?
Bazı kişiler için rahatsız edici hâle gelebilen benleri yok edebiliyor muyuz?
Doğum lekesi nedir?
Doğum lekeleri, cildin üzerinde veya altında bulunan, genellikle doğumda ya da kısa bir süre sonra fark edilen renk değişiklikleri. İki ana türde doğum lekesi var: vasküler ve pigmentli doğum lekeleri.
Vasküler doğum lekeleri
Vasküler doğum lekeleri, kan damarlarının cilt yüzeyine yakın bir yerde toplanması sonucu oluşuyor. En bilinen vasküler doğum lekelerinden biri "hemanjiyom". Çilek izleri olarak da bilinen hemanjiyomlar, genellikle doğumdan birkaç hafta sonra ortaya çıkıyor ve ilk aylarda hızla büyüyebiliyor. Neyse ki bu tür doğum lekeleri çoğunlukla zararsız ve çocuk büyüdükçe kaybolma eğiliminde.
Bir diğer vasküler doğum lekesi türü ise "şarap lekesi" olarak bilinen port-wine stain. Bu leke, doğumda belirgin olup genellikle kalıcı oluyor ve lazer tedavisi ile hafifletilebiliyor.
Pigmentli doğum lekeleri
Pigmentli doğum lekeleri, ciltteki pigment hücrelerinin anormal dağılımı sonucu meydana geliyor. "Mongol lekesi" olarak bilinen mavi-gri lekeler, genellikle Asya, Afrika veya Amerika yerlisi kökenli bebeklerde görülüyor.
Çoğunlukla bel bölgesinde ortaya çıkıyor ve çocuk büyüdükçe de kayboluyor. Diğer bir pigmentli doğum lekesi türü ise "café au lait" lekeleri. Bu lekeler ise sütlü kahve renginde olup genellikle zararsız ancak çok sayıda olmaları durumunda nörofibromatozis gibi genetik hastalıkların habercisi olabiliyor.
Doğum lekeleri neden oluyor?
Doğum lekelerinin kesin nedenleri hâlâ tam olarak bilinmiyor ancak genetik ve çevresel faktörlerin bu oluşumda rol oynadığı düşünülüyor. Vasküler doğum lekelerinde, fetüs gelişimi sırasında kan damarlarının anormal şekilde büyümesi veya genişlemesi önemli bir faktör. Pigmentli doğum lekelerinde ise melanin üretimindeki düzensizlikler ve bu pigmentin ciltteki dağılımı etkili olabiliyor.
Doğum lekeleri, annelerin hamilelikte bir şey yapmasından kaynaklanmıyor. Bazıları, annenin izinsiz çilek yiyip elini üzerine sürmesi ve bebeğin aynı bölgede lekesi olduğunu düşünse de şehir efsanesinden öte değil. Bu yüzden de anne, hamilelikte ne yaparsa yapsın doğum lekesinin önüne geçemez.
Rahatsız edici olabilir.
Özellikle çocuklar, doğum lekeleri yüzünden utangaçlık çekebiliyor. Eğer büyük boyutlarda ve rahatsız edici ise lazerle ya da ameliyatla lekeler yok edilebiliyor. Ancak bu noktada yaptıracağınız yere dikkat etmekte fayda var. Lekeden kurtulayım derken ameliyat izi gibi izleri de vücudunuzda kalıcı hâle getirebiliyorsunuz. (Denendi, pişman olundu.)
Kaynaklar: Kids Health, Better Health, AAD, Cleveland Clinic, WebMdİncelemek isteyebileceğiniz diğer sağlık içeriklerimiz: