TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu’nda kabul edilen Tarım ve Orman Bakanlığı 2023 Bütçesi toplantısında konuşan CHP Manisa Milletvekili Ahmet Vehbi Bakırlıoğlu tarımsal desteklemelerin bütçe içindeki payının her yıl düştüğünü rakamlar vererek açıkladı.
“TARIMSAL DESTEKLEMELER YÜZDE 109 ARTTIĞI DOĞRU DEĞİL”
Tarım ve Orman Bakanı tarafından rakamların eğilip bükülerek, gerçeğin nasıl saklanabildiğini hayretler içerisinde izlediğini belirten CHP’li Bakırlıoğlu, 2023 yılında Tarımsal Destekleme Programı'na ayrılan tutarın 54 milyar lira olduğunu ve 2022 yılına göre yüzde 109'luk bir artışın olduğundan bahsedildiğine dikkat çekerek gerçek artışın yüzde 40 olduğunu söyledi.
CHP’li Bakırlıoğlu “39 milyar lira desteği 54 milyara çıkardık” dediklerini artış oranının nasıl yüzde 109 olduğunu sordu.
“TARIMSAL DESTEK ARTIŞI SADECE YÜZDE 40”
“2022 yılı bütçesinde, ilk hâlinde 25,8 milyar lira olan destekleme tutarı ek bütçe ile 39 milyar liraya çıkartılmış” diyen Bakırlıoğlu, “Şimdi 2022 yılı destekleme rakamını 25,8 kabul edersek artış, dediğiniz gibi, yüzde 109; eğer 39 milyar lira olarak hesaplarsak -ki doğrusu ve gerçeği bu- artışın sadece yüzde 40 olduğunu görmekteyiz” ifadelerini kullandı.
“DESTEKLERİN BÜTÇE İÇİNDEKİ PAYI HER YIL DÜŞÜYOR”
Genel bütçeden tarımsal desteklemeler ayrılan payın 2023 bütçesinde sadece yüzde 1,2 olduğunu ifade eden Ahmet Vehbi Bakırlıoğlu, “Oysa bu oran 2020 bütçesinde yüzde 2'ydi. Yani tarımsal desteklemeler oransal olarak her geçen yıl düşmekte. Hayvancılık desteklemeleri mesela, bu bütçede hayvancılık desteklemelerinin totaline baktığımızda yüzde 25'e çıkartıldığından bahsetmektesiniz, oysa 2021 yılı bütçesindeki payı yüzde 32'ydi. Ne olmuş? Yüzde 25'e çıkmamış, esasında yüzde 32'den yüzde 25'e düşmüş. Mazot desteği yüzde 241, gübre ise yüzde 130 artmış. Bir zeytin üreticisini ele alalım. Bu üretici yüzde 130 artan gübre desteğiyle dekara 2 kilogram gübre alamıyor. Yüzde 241 artan mazot desteğiyle ise ancak 2 litre mazot alabiliyor, o da bugün için” dedi.
“ORGANİK VE İYİ TARIM DESTEKLERİ 8 YILDIR ARTMIYOR”
Bakan Vahit Kirişçi’nin desteklemelerdeki artışlardan bahsettiğini, fakat prim ödemelerindeki artıştan hiç bahsetmediğini anlatan CHP’li Bakırlıoğlu, “2022 yılı havza bazlı fark ödemeleri ne kadar arttı? Yüzde sıfır. Çeltik, dane mısır, dane zeytin, zeytinyağı, pamuk desteklemeleri üç yıldır artmıyor. İyi tarım, organik tarım uygulamaları desteklemeleri sekiz yıldır aynı, artmıyor. Avrupa Birliği organik tarımın oranını yüzde 25'e çıkartmayı hedefliyor ve bu hedefe adım adım ilerliyor. Şu an için AB ortalaması yüzde 10. Türkiye’de 2012 yılında tarım arazilerinin yüzde 3'ünde iyi tarım, yüzde 3'ünde ise organik tarım yapılmaktaydı. 2023 hedefiniz yüzde 5'ti ancak bugün için yüzde 3'lük oran yüzde 1,6'ya düşmüş durumda, neredeyse yarı yarıya” diye konuştu.
“ZEYTİNYAĞI DESTEĞİ 7 YILDIR AYNI 80 KURUŞ”
Ege Bölgesi’nin en önemli ürünlerinden olan zeytinden örnekler veren Bakırlıoğlu, “Havza bazlı desteklemelerde dane zeytine verilen destekleme sadece 15 kuruş, üç yıldan beri değişmiyor. Benzer durum zeytinyağı primi için de geçerli, 7 yıldır 80 kuruş, dolara vurursak 4 sent. 1999 yılında bu oran 40 sentti yani tam 10 kat daha fazlaydı. Rakibimiz AB ülkelerinde zeytinyağına verilen destekleme ise 1,32 avro, bize verilenden neredeyse 30 kat daha fazla destekleme veriliyor. Sayın Bakanım, hem zeytinyağı priminde hem de zeytinin priminde ciddi bir güncellemenin şart olduğu ortada” ifadelerini kullandı.
Ahmet Vehbi Bakırlıoğlu, müdahale alımlarının yetersiz kaldığını, piyasayı regüle etmekte zorlanıldığını, desteklemelerin de yetersiz kaldığını, çiftçinin yalnızlaştığını, yalnızlaştıkça toprağından koptuğunu sözlerine ekledi.