2019, 2020 ve 2021 yıllarında yok denecek kadar az çam balı üretiminin olduğu Muğla’da, 2022 yılında yaklaşık 8 bin ton çam balı üretimi gerçekleşti. İklim değişikliğine bağlı çevre olayları, 2021 yılında Muğla’da yaşanan büyük orman yangınları sonucu çam balı ormanlarının azalması nedeniyle çam balı üretiminde büyük düşüş yaşandı.
Geçen yıl gerçekleşen 8 bin ton çam balı rekoltesi, nem oranının yüksek olması ve lokal yağışlar nedeniyle rekoltenin 14-15 bin ton arasında olması bekleniyor. İlk çiçek ve çam balı karışımı bal sağımı yapılırken, iç piyasanın ihtiyacının karşılanması durumunda fazla üretim başta Amerika, İsrail, Arabistan ve Almanya’ya ihracat gerçekleştirilecek.
“Son 4 yılın en iyisi”
Muğla Arı Yetiştiricileri Birliği Yönetim Kurulu Üyesi ve Menteşe kırsal Sarnıç Mahalle Muhtarı Yılmaz Kaya, çam balı üretiminin azalmasındaki en büyük sebebin küresel iklim değişikliği ve orman yangınları olduğunu belirterek, “Bu sene birinci kesim dediğimiz çam ve çiçek karışımı bugünlerde arıcılarımız toplamaya başladı. Rekoltede fazla bir şey yok ama son üç dört yılın iyi yılı bu yıl. Muğla’ya dışarıdan gelen fazla arıcımız yok. Bu bölgede lokal basra var. Yani bazı bölgelerde var, bazı bölgelerde yok. Bu d üretimi etkiliyor. Önceki yılara nazaran çamdaki basra böceği biraz çoğalıyor. Bu uzun vadeli bir süreç olacak. Bunun en büyük etkeni küresel ısınma, yangınlardan dolayı çam sahalarının küçülmesi. Bütün arıcılarımızın beklentisi hakiki çam balı üretiminin yapılması. Bizim bu yönde beklentimiz var. Çok lokal olsa da basra böceği var. Ama mevsim sıcaklarının çok yüksek gitmesinden dolayı özellikle Temmuz ve Ağustos ayında basra böceği gelişemedi. Geçen yıl 7-8 ton arasında bal oldu. Bu sene beklentimiz 10-15 bin ton arası. Süreç devam ediyor. Son üç dört yılın iyisi bu yıl. Aslında şu anda yapılan bal sağımını evde yapıyoruz. Biz bunu arılık sahamızda yapmamız gerekiyor. Şu anda dağdan nektar getirişi arının çok az. Onun için bütün arıcılarımız arılarındaki petekleri toplayıp evlerinde sağım yapıyorlar” dedi.
“En büyük pazar Amerika, İsrail, Arabistan ve Almanya”
Muğla’da üretilen çam balının iç piyasayı karşılamasından sonra geri kalan ürünün ihracata gittiğini belirten Kaya, “İhracat olursa, bizim en büyük pazarımız Amerika, İsrail, Arabistan ülkeleri ve bir de Almanya. Almanya bizim için önemli, çünkü Almanya bizim balımızı dünyaya pazarlıyor. Bizim ihracat beklentimiz var ama çok büyük bir beklenti içinde değiliz. Önceki yıllarda bizim Muğla olarak 35-40 bin tonlara çıktığımız oldu. Bu konuda umudumuz var. Üretim iç piyasayı karşılar. En büyük sıkıntımız bizim, her ne kadar arıcımız çam balını üretse de, hakiki çam balını üretse de bu tağşişli ballar olduğu sürece Türkiye’de bu sektör gitgide kan kaybediyor. Bugün tağşişli bal Türkiye’de çok. Bunun önüne mutlaka geçilmesi gerekir. Denetimlerin arttırılması gerekiyor. Çünkü en büyük zararı üretici, hakiki çam balı üreten kesim görüyor” dedi.