Beynimizin bize oyunlar oynadığını düşünmemize yol açan optik illüzyonlar, bilim dünyasında da beyni anlamak için kullanılan yöntemler arasında yer alıyor. Bir optik illüzyonu nasıl algıladığımız, evrimimize kadar ışık tutabiliyor.
Bilim dünyasındaki son çalışmalardan birisi de geçtiğimiz günlerde yayınlandı. Bu kez incelenen ve tepkimizin değerlendirildiği illüzyon, aşağıda gördüğünüz illüzyon oldu:
Çubuğun bir kenarı daha açık, diğer kenarı daha koyu tonlu gözüküyor, değil mi?
Aslında hayır. Bu dikdörtgen sadece tek bir renge sahip. Fakat arkada bulunan gradyen nedeniyle beynimiz tek renk algılamıyor. Peki, beynimiz neden böyle algılıyor?
İşte son araştırmada bu illüzyonun ardındaki sır açığa çıkarıldı:
PLOS Computational Biology’de yayımlanan yeni araştırmada Dr. Jolyon Troscianko ve ekibi, yukarıdaki görselde gri çubuğu neden farklı renklere sahipmiş gibi gördüğümüzü inceledi.
Modelin gözünden bir illüzyonun analizi. Sağ üstte görülebildiği üzere kendisi de illüzyonun kurbanı oluyor, tonları farklı görüyor.Daha önce yapılan araştırmalar, bu illüzyonun beynimizin işlem gücündeki yetersizlik nedeniyle gerçekleştiğini öne sürüyordu. Fakat Troscianko, daha farklı sonuçlara ulaştı.
Ekip, gözlerimizi taklit ederek optik illüzyonları nasıl gördüğümüzü gösteren bir bilgisayar modelinden faydalandı. Basitçe anlatmak gerekirse doğal görüntülerle eğitilen model, birkaç illüzyona maruz bırakıldıktan sonra yüksek kontrastları görünce şaşkına döndü. Sonrasındaysa illüzyonları insanlarla aynı şekilde algılamaya başladı.
Peki, bu bize ne anlatıyor?
İnsan gözü gibi doğal görüntüler gören modelin bir anda yüksek kontrastlarla karşılaşması, insan evrimine de ışık tutuyor. Bilim insanlarına göre model, vücudumuzdaki nöronların farklı renklerde varyasyonları görmek gibi işlevler için nasıl evrimleştiğini ortaya koyuyor.
Yani bu illüzyonlara düşmemizin nedeni, yüz yıllardır içinde bulunduğumuz evrim sürecinde renkleri birbirinden ayırt etmek için gözümüze düşen paydan kaynaklanıyor.