İçeriğimize geçmeden önce belirtelim ki bahsettiğimiz deniz Fethiye’deki Ölü Deniz değil. Bugünkü içeriğimizin konusunu Ürdün Fay Vadisi’nde yer alan Lut Gölü olarak da bilinen Ölü Deniz oluşturuyor.
Olur da bir gün yolunuz düşerse bu bilgiler ile denizde yüzmenin ayrıcalığını yaşarken asıl sebebini de biliyor olacaksınız.
Ölü Deniz, aşırı tuzlu yapısı ile dünyanın en ilginç yerlerinden biri.
Ürdün, İsrail, Batı Şeria ile sınırlanan Ölü Deniz’de bulunan bol miktarda tuz ve diğer mineraller, yağmur suyunun kayaları aşındırmasıyla üretiliyor. Yağmur sularındaki su moleküllerinin atmosferdeki karbondioksit ile tepkimeye girerek karbonik asit oluşması ve bunun da yağmur suyunu hafif asidik hâle getirmesi deniz yakınındaki tepeliklerin kayalarla tepkimeye girmesine neden oluyor.
Ölü Deniz’in tuzluluk seviyesi yüzde 34’ün üzerinde.
Yavaş yavaş gerçekleşen aşınma sonucunda da kayalık bölgelerden akan su Ölü Deniz’e taşınıyor ve Ölü Deniz, tuzlu bir deniz hâline geliyor. Deniz seviyesinden yaklaşık 430 metre aşağıda bulunan Ölü Deniz’e aslında deniz de denmemesi gerekiyor çünkü burası dünyanın en tuzlu üçüncü gölü.
Bu yoğun tuz miktarından dolayı da bitki ve hayvanların gelişemiyor oluşu ve hiçbir yaşama ev sahipliliği yapmamasından dolayı da “Ölü Deniz” ünvanını alıyor.
Yüzme bilmeseniz bile Ölü Deniz’de nasıl yüzebilirsiniz?
Diğer su kütlelerinden daha yoğun su kütlesine sahip Ölü Deniz’de kilogram başına 340 gramdan fazla tuz düşüyor. Ortalama deniz suyunda ise kilogram başına 35 gram tuz bulunuyor.
Tuzluluk ve yoğunluk arasındaki doğrusal ilişki ile de hacim başına daha fazla kütleden bahsetmek mümkün. Tuzun olması hacmi küçük bir miktar arttırsa da kütleyi büyük miktarda arttırması ile de vücudumuzun çevre suyuna göre daha düşük yoğunluğa sahip olmasından su yüzeyinde kalmasına neden oluyor.
Ölü Deniz’e girerken aklınızda olsun!
Yani aslında yüksek tuzluluk sebebiyle su, o kadar yoğun ki vücudumuz da aşırı tuzlu suda güçlü bir yüzdürme kuvveti ile karşı karşıya kalıyor. Yüzme bilmiyorsanız ve bir de boğulmaktan korkuyorsanız Ölü Deniz’e rahatlıkla girebilirsiniz çünkü aşırı tuzlu bir denizde batmak pek mümkün değil.
Ama yine de ölümle karşılaşılan durumlar var. Ölü Deniz’de suyun üstünde durarak normal şekilde veya sırt üstü pozisyonda sıkıntı yaşamayabilirsiniz. Denize düşerseniz veya başınızı suyun altına sokarsanız hayati risk yaratacak sorunlarla karşılaşabilirsiniz.
Çok fazla tuzlu su yutma sonucunda vücudun elektrolit dengesi bozulabilir ve büyük oranda tuz alımı, kalp ve böbreği olumsuz etkileyebilirken ölümcül de olabilir. Bu yüzden de özellikle yüzme bilmiyorsanız çevrede cankurtaran varken denize girmenizde fayda var. Koruyucu gözlük ve bir de başınızı suyun altına da sokmayarak dünyanın en alçak noktasındaki denizde güvenle yüzebilirsiniz.
Ölü Deniz’de yüzenleriniz varsa deneyimlerini yorumlarda bekliyoruz.
Kaynaklar: Global Nature, Science ABC, Science Directİlginizi çekebilecek diğer içeriklerimiz ile dünyadaki farklı noktalar hakkında da bilgi alabilirsiniz: