BORSAGUNDEM.COM – DIŞ HABERLER SERVİSİ
Kripto para destekçileri Bitcoin’in küresel refaha katkı sunduğunu savunsa da ekonomistler aynı şeyi düşünmüyor. Insider’ın haberine göre varlık yönetimi firması Wermuth’un Baş Ekonomisti ve Ortağı Dieter Wermuth bunun sebebinin olarak küresel ekonomi büyüme içerisinde kripto para yatırımlarının israf niteliği taşımasını gösterdi.
Wermuth spekülatif varlıkların sadece küresel refaha katkıda bulunmamakla kalmayım aynı zamanda sosyal eşitsizlik yarattığını, kara para aklama, vergi kaçakçılığı gibi alanlarda kullanıldığını ve iklim değişikliği alanında bozulmaya katkı sağladığını söyledi.
Baş ekonomist, “Bitcoin’deki aktiviteler negatif toplamlı bir oyundur. Kripto olmasaydı ekonomi çok daha iyi durumda olurdu. Harcamalar ve yatırım için çok daha fazla para olurdu” dedi.
Borsagundem.com’un derlediği bilgilere göre, Wermuth Bitcoin hakkındaki karamsar yorumlarını 3 başlık altında özetliyor:
1. Serveti adil bir şekilde dağıtmıyor
Dünyanın en büyük kripto para birimi Bitcoin ilk kez 2009 yılında ortaya çıktığında neredeyse değersiz bir varlıktı. Ancak Bitcoin’in fiyatı 2021 yılı itibariyle yaklaşık 68 bin dolara kadar yükseldi. Ancak Wermuth bu getirilerden tüm yatırımcıların kazançla çıkamadığını belirtiyor. Kripto alanında daha fazla içerden bilgi sahibi olanlar servet dağılımında rekabet avantajına sahip oldu.
2021 yılında yayınlanan bir Wall Street Journal makalesi Bitcoin yatırımcılarının sadece %0,01’inin dolaşımdaki coinlerin %27’sine sahip olduğunu ortaya koymuştu. Söz konusu dönemde bu coinlerin maddi değeri yaklaşık 232 milyar dolardı.
Wermuth coin üreten kripto madencilerinin ve 2021 rallisinden çok önce pozisyonları olanların, para biriminin yükselişinden ezici bir çoğunlukla kâr elde ettiğine dikkat çekti. Kripto rallisine katılanlarda ilk yatırımcıların daha fazla zengin olmasına yardımcı oldu. Ancak bu yatırımcılar 2022’de kripto paralar yaklaşık %75 düştüğünde büyük oranda zarar gördüler.2. Gerçek bir para birimi değil
Bitcoin’in tarih boyunca gösterdiği volatilite parasal değer taşıması için yeterince donanımlı olmadığını da gösteriyor olabilir. Wermuth, “Bitcoin geleneksel paradan daha iyi, daha istikrarlı bir para birimi olacağı anlatısıyla piyasaya girdi. Bu hikayenin bir aldatmaca olduğu görülüyor” ifadelerine yer verdi.
Borsa uzmanının göre bir para biriminin kabul görebilmesi için üç temel rolü yerine getirmesi gerekiyor: bir ödeme aracı olmak, bir hesap birimi olmak ve bir değer deposu olmak. Wermuth Bitcoin’in bu üç rolü de yerine getiremediğini iddia ediyor.
Bitcoin gibi para birimlerinin istikrarı kolaylaştırmak için dolaşıma soktukları token’larda bir sınır bulunuyor. Ancak Wermuth, yatırımcıların bunu bir yatırım olarak gördüklerinde ve diğer piyasalardan daha fazla günlük oynaklık yarattığında bu istikrar hedefinin hızla tersine döndüğünü söyledi.Wemuth aynı zamanda, Bitcoin'in henüz bir satın alma aracı olarak yaygın bir kullanıma sahip olmadığı gerçeğinden de bahsediyor. Bu arada, Bitcoin hesapları arasındaki transferler geleneksel olanlardan daha yavaş ve daha pahalı olmaya devam ediyor.
3. Negatif toplamlı bir varlıkWermuth, yukarıda özetlenen unsurlara rağmen, Bitcoin'in çok fazla finansal likidite ürettiğini ve bu yatırımları ekonomideki verimlilik artışına katkıda bulunduğuna dair herhangi bir emare göstermeden sağladığını söyledi.
Baş ekonomist, “Kasım 2021’ye geri döndüğümüzde Bitcoin piyasa değerini 1,27 trilyon dolara ulaştırmıştı. Lehman Brothers 2008’de iflas ettiğinde daha küçük miktarda para İkinci Dünya Savaşı’ndan bu yana dünyanın gördüğü en büyük finansal krizi ve en derin resesyonu tetiklemişti” dedi.
Bunların da ötesinde yeni basılan kripto paraların blockchain ağına bağlanması için bilgisayar donanımları kullanan Bitcoin madenciliği aşırı derecede enerji kullanıyor ve Wermuth bu sebeple Bitcoin’i “iklimin büyük katili” ifadeleriyle tanımladı.
Kripto para piyasasının geneline dair sorunlar
Wermuth daha geniş kripto dünyasına dair eleştirilerini de dile getirdi. Son zamanlarda, kripto dostu Signature Bank’in iflası, kripto müşterilerinin kara para aklamada başlıklı bir ABD soruşturmasıyla karşı karşıya kalabileceğini ortaya koydu. Aynı zamanda, kripto borsası Binance de suç faaliyetlerini kolaylaştırdığı suçlamalarıyla ABD’de bir davayla karşı karşıya.
Kasım ayında FTX’in iflası kripto para piyasaları için düzenleme ihtiyacını halihazırda göstermişti. İflas çok sayıda müşterinin varlıklarının silinmesine yol açmıştı.
Wermuth konuyla ilgili açıklamasında, “Sadece düzenleme çabalarını hızlandırmanın mı yoksa bankaların ve diğer finansal kurumların katılımını yasaklamanın mı yoksa bu piyasalardan tamamen kurtulmanın mı yeterli olacağını merak ediyorum” dedi.